Τριπλουν-σέντονο

Με αφορμή το σήριαλ της Παπαχρηστειάδας που συγκλόνισε τα ελληνικά ιντερνέτς τις δύο προηγούμενες ημέρες, τα δυο μου σέντσια (που, αν έχεις ήδη διαβάσει αυτό, πιθανόν και να σου περισσεύουν):

1. Η πέτρα του σκανδάλου: Εντάξει, ειλικρινά τώρα: αν άκουγες το σχόλιο για τους Αφρικανούς και τα κουνούπια σε μια ανύποπτη στιγμή, σ' έναν καφέ με φίλους π.χ., ή σε μια παρέα με μπίρες και σουβλάκια, πόσο πολύ θα στεκόσουν σ' αυτό, πόσο θα σου έφτανε για να χαρακτηρίσεις τον άλλον ρατσιστή ή/και χρυσαυγίτη; Προσωπικά, το συγκεκριµένο σχόλιο έξω από οποιαδήποτε συμφραζόμενα μάλλον θα το προσπερνούσα σαν μία ακόμη αδιάφορη κρυάδα, όχι πολύ χειρότερη από τις περίπου πέντε εκατομμύρια κρυάδες που παράγουμε κατά κεφαλήν ετησίως, πολλές από τις οποίες τις καμαρώνουμε και γραμμένες στα κοινωνικά μας δίκτυα.

Όμως: αυτό ισχύει εάν και εφόσον ακούσεις ή διαβάσεις την εν λόγω κρυάδα απομονωμένη, έξω από συμφραζόμενα, όπως είπαμε. Όταν τη διαβάζεις στο προφίλ μιας τύπισσας στο τουίτερ, δίπλα σε αναδημοσιεύσεις της Χρυσής Αυγής, ευχές για χρόνια πολλά στον Κασιδιάρη και φωτογραφίες με πιστόλια που φέρουν στη λαβή τους το "Μολών λαβέ", τότε -περισσότερο από την ίδια την ατάκα- είναι ακριβώς τα συμφραζόμενα που σε οδηγούν σχεδόν αυτόματα στον συνειρμό ότι δεν πρόκειται για μια αθώα κρυάδα, αλλά για αναπαραγωγή του μεταναστοφοβικού στερεοτύπου ότι η Ελλάδα έχει γεμίσει Αφρικανούς, που επιπλέον μας κουβαλάνε και τις αρρώστιές τους (και τα κουνούπια τους).

Το πιο εύστοχο σχόλιο σχετικά με το τουίτερ το διάβασα πρόσφατα από τον @salexopoulos: "Το τουήτερ είναι το πρώτο μέσο που παντρεψε τόσο καλά τους όρους έπεα πτερόεντα και scripta manent". Με άλλα λόγια, είναι μεν ένα μέσο φτιαγμένο για να πετάς την κάθε σαχλαμάρα που σου πέρασε από το μυαλό, η οποία όμως έχει το κακό να μένει κάπου γραμμένη, και να μπορεί να την ξεθάψει ο καθένας ανά πάσα στιγμή (ή σχεδόν).


2. Πνεύμα και ηθική: Στον ιστότοπο της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, δίπλα σε άλλα καταστατικά κείμενα όπως η Χάρτα του Ολυμπισμού, υπάρχουν και οδηγίες προς ναυτιλλομένους της "Ολυμπιακής οικογένειας" σχετικά με τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης (εδώ κι εδώ). Αν κάνεις τον κόπο να τις διαβάσεις, θα διαπιστώσεις ότι ο αθλητής που συμμετέχει στους Ολυμπιακούς Αγώνες επιτρέπεται να μας ενημερώσει για το πόσο του άρεσε το φαγητό στο εστιατόριο του Ολυμπιακού Χωριού, για το ότι ο στίβος εχτές ήταν κομματάκι βαρύς ή για το καινούργιο του σορτσάκι που τον κόβει στον καβάλο (αυτό το τελευταίο, προσεκτικά διατυπωμένο), αλλά ο,τιδήποτε άλλο θα πρέπει να το περνάει από πολύ ψιλή κρισάρα: δεν είναι μόνο ότι απαγορεύονται τα ρατσιστικά, προσβλητικά κλπ. σχόλια που "δεν συνάδουν με τις αρχές και τις αξίες του Ολυμπισμού", απαγορεύονται επιπλέον και όλα τα σχόλια που θα μπορούσαν να εκληφθούν ως τέτοια, ακόμη και από παρεξήγηση. Με δυο λόγια, ο Ολυμπιακός αθλητής οφείλει να είναι άσπιλος, αμόλυντος, άχρωμος, άοσμος, άγευστος, και πάνω απ' όλα πολίτικαλυ κορέκτ. Και το αν ένα σχόλιο στα σόσιαλ μύδια εμπίπτει ή δεν εμπίπτει στις ολυμπιακές απαγορεύσεις, ναι, μπορεί να κρίνεται και εκ του αποτελέσματος: αν ξεσήκωσε αρκετό σούσουρο, αν ξεπεράστηκε μια (άγνωστη και αόριστη) κρίσιμη μάζα ανθρώπων που το θεώρησαν προσβλητικό, τότε αντιμετωπίζεται ως τέτοιο, τελεία.

Φυσικά, στο σημείο αυτό θα μπορούσε να προβάλλει κανείς χιλιάδες ενστάσεις: Ναι, οι κανόνες αυτοί περιορίζουν υπέρμετρα το δικαίωμα στην ελεύθερη έκφραση, ναι, επιβάλλουν αυτολογοκρισία πέρα από κάθε θεμιτό όριο. Από την άλλη, όμως, κανείς δεν υποχρεώνει κανέναν να είναι επαγγελματίας αθλητής και να συμμετέχει στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Όποιος επιλέγει να το κάνει πρέπει να διαβάζει και τα ψιλά γράμματα του συμβολαίου, πρέπει να συνειδητοποιεί ότι αγοράζει όλο το πακέτο και όχι μόνο αυτά που τον βολεύουν. Εδώ ακόμα και ο θεατής των αγώνων, που έχει πληρώσει εισιτήριο, δεν επιτρέπεται να μπει στο στάδιο φορώντας μπλουζάκι με εμπορικά σήματα τυπωμένα επάνω (άλλα από των επίσημων χορηγών), μην τυχόν και τον πιάσει κατά λάθος η κάμερα και διαφημίσει τη λάθος φίρμα. Πόσο μάλλον ο αθλητής.

3. Σίτιους, άλτιους, υποκριτικότερους: Η ελληνική αποστολή στο Λονδίνο, αν δεν απατώμαι, αριθμεί κάτι παραπάνω από εκατό αθλητές. Από στατιστική σκοπιά, θα πρέπει να περιλαμβάνει (πέρα από την Παπαχρήστου, που την έκανε τη γκάφα και αποκλείστηκε) έξι ή εφτά ψηφοφόρους της Χρυσής Αυγής. Αν λάβουμε υπ' όψη τα δημογραφικά και κοινωνικά δεδομένα (ηλικία, μόρφωση, την αίσθηση του "εκπροσωπείν το έθνος"), πιθανόν να είναι πολύ περισσότεροι. Αν συνυπολογίσουμε θαυμαστές ή/και ψηφοφόρους του Άδωνη, του Βορίδη, του Λοβέρδου... Και φυσικά τα ίδια και ενδεχομένως χειρότερα ισχύουν σε κάθε αποστολή: οι αθλητές ολυμπιακού επιπέδου μπορεί να ζουν κάπως στον κόσμο τους, αλλά οπωσδήποτε δεν ανήκουν σε καμιά εκλεκτή κάστα που ίσταται υπεράνω της κοινωνίας και εμφορείται από τα "ολυμπιακά ιδεώδη" και μόνο από αυτά. Και οι ολυμπιακές επιτροπές δεν διεξάγουν προληπτικά τεστ συμμόρφωσης με τις αξίες του Ολυμπισμού, διότι αυτά τα πράματα καλό είναι να μην τα σκαλίζει κανείς.

Ας το πούμε χωρίς περιστροφές: οι Ολυμπιακοί αγώνες ελάχιστα έχουν να κάνουν με τον αθλητισμό · είναι πρωτίστως μια τεράστια μπίζνα, με σκοπό την πώληση εκατομμυρίων προϊόντων και με όχημα τις Υψηλές Ηθικές Αξίες, εκφραστές των οποίων υποτίθεται ότι είναι οι αθλητές. Αν είναι όντως, κανέναν δεν ενδιαφέρει. Αρκεί να μην καρφώνονται. Όλα τα υπόλοιπα είναι αφέλειες -σκέψου μόνο ποια χώρα φιλοξένησε τους προηγούμενους Ολυμπιακούς (ή διάβασε αυτό, αν δεν βαριέσαι).

Συμπερασματικά: ενώ το κράξιμο σε έναν χρυσαυγίτη είναι θεμιτό από πολιτική και ηθική σκοπιά, η επίκληση επιχειρημάτων που ανάγονται στην "εκπροσώπηση της χώρας" και το "Ολυμπιακό ιδεώδες" βρωμάει υποκρισία. Ας μην κοροϊδευόμαστε, η Παπαχρήστου τιμωρήθηκε απλώς και μόνο διότι λέρωσε τη βιτρίνα. Αν δεν είχε πετάξει τη συγκεκριµένη κρυάδα, κι αν δεν τύχαινε να γίνει σούσουρο με αυτήν την αφορμή, θα ήταν εκεί, θα "εκπροσωπούσε τη χώρα" και θα "υπηρετούσε το Ολυμπιακό ιδεώδες", χωρίς να είναι λιγότερο ή περισσότερο ρατσίστρια απ' όσο είναι τώρα που αποκλείστηκε. Κι απ' όσο είναι άλλοι συνάδελφοί της, που παρόλα αυτά βρίσκονται στο Λονδίνο διότι δεν έδωσαν ανάλογη αφορμή.

Προσωπικά, δεν βρίσκω λόγο να ασχοληθώ ειδικά και ιδιαίτερα με την Παπαχρήστου και την κάθε Παπαχρήστου ξεχωριστά. Δεν με απασχολεί. Με απασχολούν αντίθετα οι 400.000 και βάλε ψηφοφόροι της Χρυσής Αυγής, και οι πολύ περισσότεροι που δεν είναι ψηφοφόροι της αλλά ενστερνίζονται κάποιες ή πολλές από τις ιδέες της, συνολικά, σαν πολιτικό και κοινωνικό φαινόμενο. Το οποίο προφανώς και δεν αντιμετωπίζεται με το να βάλουμε στο στόχαστρο έναν από αυτούς, που είναι και εύκολος στόχος στην τελική, κι ακόμα χειρότερα αν εκμεταλλευόμαστε έναν ολωσδιόλου σάπιο ψευτο-αξιακό μηχανισμό για να το πετύχουμε. Γι' αυτό με ενοχλεί η ανακοίνωση της ΔΗΜΑΡ, που δεν έχει πρόβλημα να συνεργάζεται με τον Σαμαρά του "να ανακαταλάβουμε τις πόλεις μας" και τον Λοβέρδο του "οι μετανάστες που κυκλοφορούν αδέσποτοι", αλλά βρήκε ευκαιρία να επιδείξει περίσσευμα αριστερής ευαισθησίας με τα κουνούπια. Και με ενοχλεί και η στάση του ΣΥΡΙΖΑ, που ξεπέταξε το θέμα με μια αμήχανη ανακοίνωση μιας αράδας, "η απόφαση είναι ορθή και αποτελεί μια στοιχειώδη και επιβεβλημένη ενέργεια", χωρίς κανένα επιχείρημα από πίσω: εμ βέβαια, επιβεβλημένη από τι, από την Χάρτα του Ολυμπισμού; Του Ολυμπισμού των εργολάβων, των χορηγών και των Αθανάτων; Τι επιχείρημα να προβάλλεις επ' αυτού;

Αυτό που θέλω να πω τελικά, και δεν ξέρω πόσο το πέτυχα, είναι ότι πρέπει κάπως να τα ξεχωρίσουμε τα θέματα μέσα στο μυαλό μας. Τις ιδέες της ακροδεξιάς καλό είναι να τις κοπανάμε στο κεφάλι μόλις πάνε να ξεμυτίσουν, καμία αντίρρηση, αλλά στην προκειμένη περίπτωση το κεφάλι που βαρέσαμε ήταν το μικρότερο κι ελαφρύτερο που μπορούσαμε να πετύχουμε, το δε σφυρί είναι κι αυτό σάπιο. Αν τελικά η ποινή του αποκλεισμού της Παπαχρήστου μας κάνει να αισθανόμαστε ηθική δικαίωση, τότε με το συμπάθειο, αλλά η ηθική μας κάπου μπάζει.

Τελικά, ήταν παραπάνω από δύο τα σέντσια.