28 Ιουνίου 2011

Σουλτανάτο της Ελλάδας

Καλά, όλο το φορολογικό πακέτο που περιλαμβάνεται στο μεσοπρόθεσμο είναι για να χτυπάς το κεφάλι σου στον τοίχο, αλλά ειδικά αυτό το τέλος επιτηδεύματος που σκαρφίστηκε το οικονομικό επιτελείο είναι αριστούργημα. "Ναι καλά", θα μου πείτε, "παπάρα δικηγόρε, αυτό σε τσούζει εσένα, ε;". Ναι δεν λέω, είναι ένας λόγος, όμως επιτρέψτε μου να εμβαθύνω λιγουλάκι παραπάνω.

Η επιβολή αυτού του τέλους στηρίζεται στη διαπίστωση ότι οι επιτηδευματίες (έτσι, γενικώς και αορίστως) φοροδιαφεύγουν. Ποιος μας το λέει αυτό; Μας το λένε οι επίσημες στατιστικές, από τις οποίες προκύπτει ότι ένα μεγάλο μέρος των πάσης φύσεως επιτηδευματιών δηλώνει εισόδημα χαμηλότερο από τους μισθωτούς, ενίοτε και τους συνταξιούχους, μας το λένε και τα διδάγματα της κοινής πείρας. Ωστόσο σε μια ευνομούμενη πολιτεία αυτή η γενική κατηγορία, που απευθύνεται όχι απλώς σε έναν επαγγελματικό κλάδο, αλλά σχεδόν στο ήμισυ του οικονομικά ενεργού πληθυσμού της χώρας, σε μια ευνομούμενη πολιτεία λέω, αυτή η κατηγορία θα έπρεπε να προσωποποιείται και να τεκμηριώνεται για τον κάθε επιτηδευματία ξεχωριστά. Να έρθει δηλαδή το γκουβέρνο και να σου πει, έλα εδώ κύριε Χασοδίκη, φέρε τα κιτάπια σου να δούμε τι δηλώνεις, να δούμε αν αποκρύπτεις εισοδήματα και πόσα, και να σε φορολογήσουμε αναλόγως.

Αντί αυτού, το ελληνικό γκουβέρνο έρχεται και σου λέει, κύριε δικηγόρε (ηλεκτρολόγε-υδραυλικέ-πατωματζή κ.ο.κ.), εγώ δεν μπορώ να κάθομαι να ψάχνω αν όντως φοροδιαφεύγεις και πόσο. Θα το θεωρώ απλώς δεδομένο, θα θεσπίσω ένα τεκμήριο ότι φοροδιαφεύγεις, και δεν με νοιάζει αν μου κρύβεις πεντακόσια ευρώ ή πενήντα χιλιάρικα: εγώ ένα πεντακοσαράκι θέλω από σένα, και θα στο τσιμπάω κάθε χρόνο. Και μάλιστα, τώρα που το ξανασκέφτομαι, φέρε κι από φέτος ένα τρακοσαράκι αναδρομικό, γιατί κάναμε μια μαλακία με τις αποδείξεις κι ανοίξαμε άλλη μια τρύπα στον προϋπολογισμό που πρέπει να τη μπαλώσουμε. Κι άμα σ' αρέσει.

Μια παρένθεση εδώ: αν υποθέσουμε ότι σκοπός της φορολογικής νομοθεσίας δεν είναι μόνο να εξασφαλίζει έσοδα στο δημόσιο ταμείο αλλά να χτίζει και φορολογική συνείδηση στον πολίτη, ας σκεφτούμε λίγο τι συνέπειες θα έχει η θέσπιση αυτού του μέτρου: ο μεν μεγάλος φοροφυγάς παίρνει το μήνυμα ότι μπορεί να συνεχίσει αυτό που κάνει με κόστος μόλις ένα πεντακοσαράκι, ο δε μικρός (ή ο χαζοφιλότιμος που δηλώνει κανονικά τα εισοδήματά του) παίρνει το μήνυμα ότι, αφού θα το πληρώνει που θα το πληρώνει το χαράτσι, καλά θα κάνει να ρεφάρει από κάπου αλλού. Αφού το Δημόσιο σε αντιμετωπίζει σαν φοροφυγά είτε είσαι είτε όχι, γιατί να μην είσαι;

Υπάρχουν μέτρα που μπορεί να είναι σκληρά, ωστόσο υπακούουν σε μια λογική: η μείωση του αφορολόγητου, η κατάργηση ή ο περιορισμός των φοροαπαλλαγών, η αυστηροποίηση των τεκμηρίων διαβίωσης είναι τέτοια μέτρα -ναι μεν θα μας αδειάσουν κι άλλο το πορτοφόλι, αλλά δεν μπορείς να μην αναγνωρίσεις ότι έχουν ένα σκεπτικό από πίσω τους. Το τέλος επιτηδεύματος όχι. Το τέλος επιτηδεύματος είναι ένα χαράτσι βγαλμένο από την εποχή της τουρκοκρατίας και ευθυγραμμισμένο με τη σύγχρονη λογική των απανωτών περαιώσεων, ένα μέτρο αυθαίρετο όσο δεν παίρνει, μια ομολογία ανικανότητας από την πλευρά του φορολογικού μηχανισμού και ταυτόχρονα η παραδοχή ότι δεν πρόκειται να γίνει καμία προσπάθεια διόρθωσης αυτής της κατάστασης.

Για να το καταλάβουμε καλύτερα: είναι σαν να νομοθετείται ότι κάθε ιδιοκτήτης αυτοκινήτου θα πληρώνει ετησίως δύο κλήσεις για παράνομο παρκάρισμα κι άλλες δύο για υπερβολική ταχύτητα με το σκεπτικό ότι, ναι μεν δεν σε πιάσαμε κύριε να τις κάνεις τις παραβάσεις, αλλά είναι σίγουρο ότι τις έκανες και μας ξέφυγες -οπότε πέρνα από το ταμείο.

(και τώρα που το σκέφτομαι, μάλλον κακώς την έβαλα την τελευταία παράγραφο. Μετά την πέμπτη δόση ακολουθεί και έκτη και έβδομη...)


.

13 σχόλια:

  1. Και όγδοη και ένατη. Δύο κλήσεις δεν φτάνουν. βάλε δεκαπέντε.

    Και το 2014, οι συνταξιόυχοι άνω των 400 ευρώ θα πάνε στα τραίνα για το Άουσβιτς, να αλαφρύνει ο προύπολογισμός. Και το αφορολόγητο στα 1200 Ευρώ. (ετησίως)

    Εκτός εάν έρθουν οι ΕΛ το 2012.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Τι το ήθελες αυτό με τις κλήσεις ;
    Μην τους βάζεις ιδέες!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Γενικά θεωρώ ότι οι αναγωγές σε άλλες εποχές και καταστάσεις είναι α-ιστορικές, αλλά πρέπει να ομολογήσω ότι κι εγώ τελευταία σκέφτομαι πως το φορολογικό μας σύστημα θυμίζει όλο και πιο πολύ Οθωμανική Αυτοκρατορία. Και μάλιστα όχι Οθωμ.Αυτ. της καλής εποχής, που τα οικονομικά του κράτους πήγαιναν καλά και υπήρχε μια προσπάθεια οι φόροι να είναι δίκαιοι, αλλά της κακής εποχής, που το οθωμανικό κράτος προσπαθούσε να μαζέψει λεφτά απ'όπου μπορούσε (σαν το δικό μας καλή ώρα...), κι έτσι επέβαλλε έκτακτους φόρους. Παρεμπιπτόντως, όπως ακριβώς αυτός ο φόρος επιτηδεύματος που επιβάλλεται τώρα θα είναι υψηλότερος στις μεγάλες πόλεις απ'ό,τι στην επαρχία, και στην Οθωμ.Αυτ. είχε επιβληθεί μια εποχή ένας φόρος (δεν μακροημέρευσε, νομίζω) που πήγαινε ανάλογα με το πόσο πλούσια ήταν η επαρχία στην οποία κατοικούσε ο κάθε φορολογούμενος, κι όχι με το πόσο πλούσιος ήταν ο ίδιος ο φορολογούμενος.
    Το επόμενο βήμα θα είναι η ενοικίαση φόρων - ουπς, κάτι τέτοιο περίπου δεν έγινε ήδη, που είπαν ότι θα δώσουν σε ιδιώτες την πάταξη της φοροδιαφυγής ή τους ελέγχουν ή κάτι τέτοιο;

    Έχω και μια απορία. Νομικά στέκει η *αναδρομική* έκτακτη είσφορα; (Φαντάζομαι πως ναι, αφού δεν βλέπω να αναφέρεις πουθενά τέτοιο ζήτημα;).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. και να σκεφτείς ότι το τέλος επιτηδεύματος το σκαρφίστηκε ένας συνταγματολόγος...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. @Κιουπέπι

    Εμένα πάλι μου θυμίζει τα αργομουνιάτικα, εξού και η α-ιστορική αναφορά... Όσο για το νομικό σκέλος του ζητήματος, δεν νομίζω ότι υπάρχει θέμα με την αναδρομικότητα (ανεκτή με βάση το άρθρο 78 παρ.2 του Σ), αλλά ενδεχομένως να υπάρχει πρόβλημα με την επιβολή του τέλους per se (άρθρο 4 παρ.5 του Σ). Μη σου πω ότι με τρώνε τα δάχτυλά μου να τεστάρω τη συνταγματικότητα του μέτρου αυτοπροσώπως.

    @Κουκοδήμος

    Το σκαρφίστηκε άραγε ο ίδιος, ή το βρήκε έτοιμο από τον άλλο τον φωστήρα;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Συμφωνώ σε όλα.
    Όμως όταν το κράτος σου λέει: "εγώ δεν μπορώ να κάθομαι να ψάχνω αν όντως φοροδιαφεύγεις και πόσο (...) εγώ ένα πεντακοσαράκι θέλω από σένα, και θα στο τσιμπάω κάθε χρόνο", αν εσύ ο φορολογούμενος του πεις "και γιατί κύριε κράτος δεν πας να πιάσεις τον φοροφυγά που είναι και πιο δίκαιο;" τι θα σου πει το κράτος;
    "Γιατί είναι αδύνατον. Και είναι αδύνατον επειδή είναι πάρα πολλοί". Τελικά το κράτος είναι άδικο επειδή υπάρχουν πολλοί φοροφυγάδες ή υπάρχουν πολλοί φοροφυγάδες επειδή το κράτος είναι άδικο; Δυστυχώς, οι απαντήσεις σε προβλήματα τύπου φαύλου κύκλου δεν είναι καθόλου εύκολες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Νομίζω παρόμοιο σκεπτικό κρύβεται πίσω και από την έκτακτη εισφορά για όσους έχουν στην ιδιοκτησία τους αυτοκίνητα πάνω από 2.000 κυβικά. Δηλαδή ότι όσο να 'ναι κάποιοι από αυτούς θα φοροδιαφεύγουν, εξού και η αυτοκινητάρα, αλλά επειδή δεν μπορούμε να ξέρουμε ποιοι είναι, να πληρώσουν όλοι...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Το ζήτημα είναι πως το ωραίο αυτό κράτος δεν μπορεί να πιάσει την αποδεδειγμένη και καραμπινάτη φοροδιαφυγή και να εξαναγκάσει τους φοροδιαφεύγοντες να πληρώσουν... Και κάτι σύγχρονο...Βγήκε στον αέρα μια ιστοριούλα με στημένα παιχνίδια...θα αγγίξουν την τεράστια φοροδιαφυγή που κρύβεται από πίσω???Θα πληρώσουν αυτοί που πρέπει? Αν τα καταφέρουν, μπράβο!Αλλιώς θα φανεί πως ο νόμος πιάνει τους μικρούς και δεν τολμάει να αγγίξει τους μεγάλους.Εξ αυτού την πατάνε οι τίμιοι...Τα πράγματα έχουν αγριέψει και αν δεν υπάρξει αποτέλεσμα κατά της φοροδιαφυγής θα χαρατσώνουν δικαίως και αδίκους...Κοινώς...δεν πάμε καλά....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Πάντως για να δώσουμε και ένα δίκιο στο οικονομικό επιτελείο η πάταξη της φοροδιαφυγής δεν είναι κάτι που γίνεται απ’ τη μια μέρα στην άλλη. 1ον πρέπει να έχεις μια καραμπινάτη εφαρμογή που να βγάζει αυτόματα περίπλοκες περιπτώσεις και δυστυχώς το Taxes μάλλον έχει αποτύχει απ’ ότι φαίνεται παρά το ελπιδοφόρο ξεκίνημα. Υπάρχει μια άποψη που λέει ότι μεγάλη ευθύνη φέρει η ΓΓΠΣ 2ον ακόμα και αν πούμε ότι εγώ κύριε σε βρήκα και φοροδιαφεύγεις μέχρι να σε πάω στα δικαστήρια και να σου πάρω τα χρήματα την περιουσία ή ότι άλλο χρειάζεται θα περάσει χρόνος και το κράτος χρειάζεται τα χρήματα τώρα όχι μετά από 2-3 χρόνια που θα λήξουν οι δίκες. 3ον αυτοί που φοροδιαφεύγουν μεγάλα ποσά δεν τα έχουν στην Ελλάδα ούτε το κάνουν με τρόπο απλό και εύκολο. Έχουν από πίσω λογιστές που βρίσκουν 300 τρόπους να τα κρύψουν και τα έχουν ήδη στείλει σε φορολογικούς παραδείσους οπότε τρέχα γύρευε. Τέλος από τη δική μου πλευρά βλέποντας έκτακτες εισφορές π.χ. για αυτούς που έχουν αυτοκίνητα πάνω από 2000 κυβικά, αυτό που μου ήρθε στο μυαλό ήταν να τα πάρουμε και από αυτούς που έχουν να δώσουν αντί να τα παίρνουμε από τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους.
    Αυτό πάντως που εκνευρίζει είναι γιατί π.χ. οι υπάλληλοι της Βουλής παίρνουν ακόμα 16 μισθούς το χρόνο καθώς και οι τα χρήματα που έχουν ξοδευτεί για κάτι project όπως το wireless ή το site της Βουλής (δεν έχω έτοιμα links είναι πρωί ακόμα :) ).
    Μανώλης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Μήπως πάσχει κι από άλλη (συνταγματατική) πλευρά το εν λόγω τέλος; Τα τέλη ως γνωστόν έχουν ανταποδοτικό χαρακτήρα και δίνονται έναντι συγκεκριμένης υπηρεσίας που παρέχει το κράτος. Εδώ έναντι ποιας υπηρεσίας θα δίνεται το τέλος. Αν πίσω από το τέλος στην πραγματικότητα υποκρύπτεται φόρος τότε νομίζω έχουμε πρόβλημα αντισυνταγματικότητας...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Νομιζω οτι η καταργηση της αφαιρεσης απο το φορολογητεο, των υποχρεωτικων ασφαλιστικων εισφορων, ξεπερναει σε ανηθικοτητα και παρανοια το τελος που αναφερεις.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Ε ναι, κακώς την έβαλες, μην τους δίνεις ιδέες :(

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. «και να σκεφτείς ότι το τέλος επιτηδεύματος το σκαρφίστηκε ένας συνταγματολόγος...»

    Κουκοδήμε, ο συγκεκριμένος συνταγματολόγος είναι υπεύθνος και για άλλους νόμους-μπουμπούκια, περί ευθύνης υπουργών, περί τύπου.

    Είναι ένας άνθρωπος που μπορεί να κλείσει τη Βουλή, να καταργήσει τις εκλογές και να στο εμφανίσει σαν αποθέωση δημοκρατίας με κούφιες προτάσεις από αυτές που λέει συνήθως αλλά ακούγονται εντυπωσιακές.

    Επικίνδυνος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Ενστάσεις και ισχυρισμοί
κατατίθενται μόνον εγγράφως
(Χασοδίκειος Πολιτική Δικονομία, άρθρον 228)