Σουλτανάτο της Ελλάδας

Καλά, όλο το φορολογικό πακέτο που περιλαμβάνεται στο μεσοπρόθεσμο είναι για να χτυπάς το κεφάλι σου στον τοίχο, αλλά ειδικά αυτό το τέλος επιτηδεύματος που σκαρφίστηκε το οικονομικό επιτελείο είναι αριστούργημα. "Ναι καλά", θα μου πείτε, "παπάρα δικηγόρε, αυτό σε τσούζει εσένα, ε;". Ναι δεν λέω, είναι ένας λόγος, όμως επιτρέψτε μου να εμβαθύνω λιγουλάκι παραπάνω.

Η επιβολή αυτού του τέλους στηρίζεται στη διαπίστωση ότι οι επιτηδευματίες (έτσι, γενικώς και αορίστως) φοροδιαφεύγουν. Ποιος μας το λέει αυτό; Μας το λένε οι επίσημες στατιστικές, από τις οποίες προκύπτει ότι ένα μεγάλο μέρος των πάσης φύσεως επιτηδευματιών δηλώνει εισόδημα χαμηλότερο από τους μισθωτούς, ενίοτε και τους συνταξιούχους, μας το λένε και τα διδάγματα της κοινής πείρας. Ωστόσο σε μια ευνομούμενη πολιτεία αυτή η γενική κατηγορία, που απευθύνεται όχι απλώς σε έναν επαγγελματικό κλάδο, αλλά σχεδόν στο ήμισυ του οικονομικά ενεργού πληθυσμού της χώρας, σε μια ευνομούμενη πολιτεία λέω, αυτή η κατηγορία θα έπρεπε να προσωποποιείται και να τεκμηριώνεται για τον κάθε επιτηδευματία ξεχωριστά. Να έρθει δηλαδή το γκουβέρνο και να σου πει, έλα εδώ κύριε Χασοδίκη, φέρε τα κιτάπια σου να δούμε τι δηλώνεις, να δούμε αν αποκρύπτεις εισοδήματα και πόσα, και να σε φορολογήσουμε αναλόγως.

Αντί αυτού, το ελληνικό γκουβέρνο έρχεται και σου λέει, κύριε δικηγόρε (ηλεκτρολόγε-υδραυλικέ-πατωματζή κ.ο.κ.), εγώ δεν μπορώ να κάθομαι να ψάχνω αν όντως φοροδιαφεύγεις και πόσο. Θα το θεωρώ απλώς δεδομένο, θα θεσπίσω ένα τεκμήριο ότι φοροδιαφεύγεις, και δεν με νοιάζει αν μου κρύβεις πεντακόσια ευρώ ή πενήντα χιλιάρικα: εγώ ένα πεντακοσαράκι θέλω από σένα, και θα στο τσιμπάω κάθε χρόνο. Και μάλιστα, τώρα που το ξανασκέφτομαι, φέρε κι από φέτος ένα τρακοσαράκι αναδρομικό, γιατί κάναμε μια μαλακία με τις αποδείξεις κι ανοίξαμε άλλη μια τρύπα στον προϋπολογισμό που πρέπει να τη μπαλώσουμε. Κι άμα σ' αρέσει.

Μια παρένθεση εδώ: αν υποθέσουμε ότι σκοπός της φορολογικής νομοθεσίας δεν είναι μόνο να εξασφαλίζει έσοδα στο δημόσιο ταμείο αλλά να χτίζει και φορολογική συνείδηση στον πολίτη, ας σκεφτούμε λίγο τι συνέπειες θα έχει η θέσπιση αυτού του μέτρου: ο μεν μεγάλος φοροφυγάς παίρνει το μήνυμα ότι μπορεί να συνεχίσει αυτό που κάνει με κόστος μόλις ένα πεντακοσαράκι, ο δε μικρός (ή ο χαζοφιλότιμος που δηλώνει κανονικά τα εισοδήματά του) παίρνει το μήνυμα ότι, αφού θα το πληρώνει που θα το πληρώνει το χαράτσι, καλά θα κάνει να ρεφάρει από κάπου αλλού. Αφού το Δημόσιο σε αντιμετωπίζει σαν φοροφυγά είτε είσαι είτε όχι, γιατί να μην είσαι;

Υπάρχουν μέτρα που μπορεί να είναι σκληρά, ωστόσο υπακούουν σε μια λογική: η μείωση του αφορολόγητου, η κατάργηση ή ο περιορισμός των φοροαπαλλαγών, η αυστηροποίηση των τεκμηρίων διαβίωσης είναι τέτοια μέτρα -ναι μεν θα μας αδειάσουν κι άλλο το πορτοφόλι, αλλά δεν μπορείς να μην αναγνωρίσεις ότι έχουν ένα σκεπτικό από πίσω τους. Το τέλος επιτηδεύματος όχι. Το τέλος επιτηδεύματος είναι ένα χαράτσι βγαλμένο από την εποχή της τουρκοκρατίας και ευθυγραμμισμένο με τη σύγχρονη λογική των απανωτών περαιώσεων, ένα μέτρο αυθαίρετο όσο δεν παίρνει, μια ομολογία ανικανότητας από την πλευρά του φορολογικού μηχανισμού και ταυτόχρονα η παραδοχή ότι δεν πρόκειται να γίνει καμία προσπάθεια διόρθωσης αυτής της κατάστασης.

Για να το καταλάβουμε καλύτερα: είναι σαν να νομοθετείται ότι κάθε ιδιοκτήτης αυτοκινήτου θα πληρώνει ετησίως δύο κλήσεις για παράνομο παρκάρισμα κι άλλες δύο για υπερβολική ταχύτητα με το σκεπτικό ότι, ναι μεν δεν σε πιάσαμε κύριε να τις κάνεις τις παραβάσεις, αλλά είναι σίγουρο ότι τις έκανες και μας ξέφυγες -οπότε πέρνα από το ταμείο.

(και τώρα που το σκέφτομαι, μάλλον κακώς την έβαλα την τελευταία παράγραφο. Μετά την πέμπτη δόση ακολουθεί και έκτη και έβδομη...)


.