23 Ιουνίου 2011

Ο προδιαγεγραμμένος θάνατος ενός χαρτοφυλακίου

Η ίδρυση αυτόνομου Υπουργείου Περιβάλλοντος, ξεχωριστού από το Δημοσίων Έργων, προέκυψε σαν ανάγκη υπαγορευμένη από μια πολύ απλή και σαφή διαπίστωση: ότι το μέχρι πρότινος ΥΠΕΧΩΔΕ ήταν υπερβολικά ΔΕ και ελάχιστα ΠΕ. Το νέο ΥΠΕΚΑ, λοιπόν, φτιάχτηκε σαν θεσμικό αντίβαρο σε μια "αναπτυξιακή"-οικονομική λογική που θα μπορούσε να συνοψιστεί στη φράση "όλα για πούλημα, όλα για χτίσιμο", φτιάχτηκε για να γίνει (υποτίθεται) το υπουργείο που θα προάσπιζε τον σκοπό της προστασίας του περιβάλλοντος σαν αυτοτελή σκοπό της κυβέρνησης, και όχι σαν πάρεργο ή αγγαρεία.

Για να παίξει όμως το καινούργιο υπουργείο Περιβάλλοντος τον ρόλο αυτό, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η εκάστοτε πολιτική του ηγεσία να έχει τα κότσια και τη διάθεση να λέει πότε-πότε και κανένα "όχι" -αιτιολογημένο μεν, αλλά πάντως "όχι". Ένας υπουργός περιβάλλοντος που λέει πάντα "ναι" είναι περιττός, δεν προσφέρει τίποτα παρά μόνο επιπλέον γραφειοκρατία, δεν είναι τίποτα περισσότερο από μία ακόμη συναρμοδιότητα.

Η Μπιρμπίλη προσπάθησε να τον παίξει αυτόν τον ρόλο, όχι πάντοτε με επιτυχία, με αποτέλεσμα να βρεθεί σταδιακά αντιμέτωπη με όλον τον κόσμο: πρώτα πρώτα με τους δεινόσαυρους του παλαιοΠΑΣΟΚικού σύμπαντος της Βουλής, αυτούς που γαλουχήθηκαν με την αντίληψη ότι η εκτός σχεδίου δόμηση συνιστά ανθρώπινο δικαίωμα και η νομιμοποίηση αυθαιρέτων αποτελεί τη μέγιστη κοινοβουλευτική προσφορά. Οι οποίοι, συν τοις άλλοις, εξαρχής την έβλεπαν με στραβό μάτι, δεδομένου ότι δεν διέθετε την απαραίτητη προϋπηρεσία σε κλαδικές και συνδικάτα. Βρήκε επίσης απέναντί της μια συγκεκριμένη κατηγορία επιχειρηματιών, οι οποίοι τη μια τους τσέπη τη γεμίζουν με δημόσια έργα και την άλλη με εφημερίδες και τηλεοράσεις, και οι οποίοι όταν ακούνε από μια υπουργό ότι π.χ. δεν πρέπει να γίνουν άλλοι αυτοκινητόδρομοι στην Αττική, λογικό είναι να βγάζουν σπυράκια. Ας είναι καλά η τρόικα και το μνημόνιο, τους έδωσε πάτημα να χύσουν άπειρη χολή για την "ανεπαρκή" υπουργό που "δεν αντιλαμβάνεται την κρισιμότητα των περιστάσεων" και "δεν μπορεί να ιεραρχήσει τις προτεραιότητες".

Συν τω χρόνω, ο Γιωργάκης πρέπει να κατάλαβε ότι η υλοποίηση της δέσμευσής του για αυτόνομο υπουργείο Περιβάλλοντος δημιουργεί εμπόδια στην εφαρμογή του θεόπνευστου προγράμματός του για τη σωτηρία της χώρας... Τι να κάνει όμως, που αν καταργήσει το υπουργείο θα πυροδοτήσει (δικαιολογημένα) κακεντρεχή σχόλια για την πράσινη ανάπτυξη που έγινε πράσινα άλογα; Με το σατανικό του μυαλό, λοιπόν, αποφάσισε, αντί να καταργήσει το υπουργείο, να καταργήσει την υπουργό. Κι έβαλε στη θέση της τον άλλο Γιωργάκη, άνθρωπο αξιόπιστο, που μπορείς να βασιστείς πάνω του ότι θα λέει Πάντα Ναι σε Όλα, που αν αύριο του φέρουν, ας πούμε, μια αίτηση Αράβων επενδυτών να αγοράσουν την κορυφή του Ολύμπου, ή Γιαπωνέζων κολοσσών της αλιείας να ξεπαστρέψουν το απόθεμα της χώρας σε φώκιες και δελφίνια, δεν θα κάτσει να κοιτάξει στα δόντια τον γάιδαρο που του χαρίζουνε, παρά θα βάλει την υπογραφή του χωρίς πολλά-πολλά διότι αυτό που προέχει είναι η σωτηρία της πατρίδος κλπ κλπ.

Πάπαλα λοιπόν το Υπουργείο Περιβάλλοντος, θύμα κι αυτό στον βωμό της κρίσης, και να ζήσουμε να το θυμόμαστε. Κρίμα είναι που μία από τις πιο σοβαρές και απαραίτητες θεσμικές αλλαγές που έγιναν στη χώρα μας τις τελευταίες δεκαετίες δεν άντεξε ούτε δύο χρόνια, αλλά εδώ που τα λέμε ήταν κάπως αναμενόμενο: σε μια χώρα που εδώ και χρόνια κλέβει από το μέλλον της, ένα υπουργείο που έχει σκοπό να διαφυλάξει κάτι για τις επόμενες γενιές είναι μάλλον περιττό βάρος.


.

9 σχόλια:

  1. Αγαπητέ Χασοδίκα,

    σε όσα γράφεις για το ΥΠΕΚΑ και τη Μπιρμπίλη δεν έχω να προσθέσω κάτι.

    Όσον αφορά την τοποθέτηση του Γιώργου στο Υπουργείο, σήμερα διάβασα αυτό και έφριξα. Ειλικρινά, πιστεύει κανείς ότι όλα αυτά θα περάσουν από το ΣτΕ; Εκτός αν ο Γιώργος έβαλε σκοπό να ξεπεράσει το ρεκόρ του Προκόπη σε αντισυνταγματικές διατάξεις...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Είχα πάντοτε την αίσθηση ότι το υπουργείο Περιβάλλοντος απλώς έπρεπε να υπάρχει, επειδή είχαν τέτοιο υπουργείο και άλλα κράτη τα οποία - μας αρέσει να λέμε ότι - μιμούμαστε. Κάπως όπως και το υπουργείο Πολιτισμού, άλλο 'καταναγκαστικό' υπουργείο...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. @nikos10

    Καιρό είχαμε να σε δούμε :)

    Εάν το ρεπορτάζ επαληθευτεί... να μην ανοίξω το στόμα μου καλύτερα...

    @Γεράσιμος

    Δεν κατάλαβα τι εννοείς: ότι το υπουργείο Περιβάλλοντος δεν είναι αναγκαίο, ή ότι εξαρχής στήθηκε για το θεαθήναι;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Μήπως υπερτιμάμε τη σύσταση Υπουργείου Περιβάλλοντος ;Πρόκειται για μια απλή διοικητική αναδιάταξη με έναν προφανή συμβολικό χαρακτήρα. Θέλω να πω , μπορεί μια κυβέρνηση να είναι "φιλική στο περιβάλλον" ,χωρίς να έχει υπουργείο περιβάλλοντος και τούμπαλιν. Θυμίζω , επίσης , τον ξεσηκωμό του .. Ψωμιάδη και του Άνθιμου για την κατ'αυτούς κατάργηση της Μακεδονίας -Θράκης ,με αφορμή την κατάργηση του ομώνυμου υπουργείου , προφανώς για λόγους περικοπής δαπανών.Εξάλλου, σχετικά με την Τίνα , δεν νομίζω ότι τρόμαξε τα συμφέροντα η περιβαλλοντική της ευαισθησία. Νομίζω ότι, εκτός του ότι ήταν καραμπινάτη περίπτωση "κηπουρού" , ερχόταν σε ανοιχτή-δημόσια αντιπαράθεση με συναδέλφους της που προωθούσαν επιταγές της τροϊκα και ως εκ τούτου δεν είχε θέση σε αυτήν τη (μνημονιακή ) κυβέρνηση. Και ναι , όντως , οι περιβαλλοντικές προτεραιότητες συγκρούονται με τις πολιτικές που ανέλαβε η κυβέρνηση για να συνεχίσει η χώρα να δανειοδοτείται (μνημόνιο). Όμως , η Τίνα ήταν μέλος μιας κυβέρνησης που υπερψήφισε το μνημόνιο και συνέχισε να είναι παρά τις δημόσιες αντιδικίες με συναδέλφους της . Συνεπώς , δεν μπορώ προσωπικά να την παραδεχτώ , εφόσον ήθελε και το σκύλο χορτάτο και την πίτα ολόκληρη...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. @ Νίκο:

    Μη βασίζεσαι και πολύ στο ΣτΕ, γιατί, εκτός του ότι έχει αρχίσει να "φαλτσάρει" περιβαλλοντικά εδώ και καιρό, τώρα άρχισε να μας επικαλείται και τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας ως αιτία π.χ. για τη δικαιολόγηση της διαφοράς επιτοκίου υπερημερίας Δημοσίου και ιδιωτών (σε ανατροπή της παλιότερης νομολογίας)...
    Ομολογώ βέβαια ότι οι στοχεύσεις του "νέου" ΥΠΕΚΑ είναι τερατώδεις και αδιανόητες για όσα ξέραμε, αλλά...

    Με το κείμενο συμφωνώ απολύτως, απλά θα ήθελα να προσθέσω ότι
    η Μπιρμπίλη πράγματι ήταν "κηπουρός" αλλά έκανε πολλή και καλή δουλειά για το περιβάλλον (π.χ. δασικούς χάρτες). Δε νομίζω ότι αυτό αναιρείται από την συναίνεσή της σε Μνημόνιο κλπ. Είναι μιζέρια να θέλει κανείς να βρίσκει πάντα ψεγάδια, ακόμα και σε όσους είχαν μια θετική παρουσία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ας μην ξεχνάμε, ότι για τη «διευκόλυνση» των δασικών χαρτών από την «Τίνα» κηρύχθηκαν αναδασωτέα νόμιμα κληροτεμάχια στη Σταμάτα, καταργήθηκε το άρθ. 1 Ν.3208/03 που όριζε ελάχιστο πραγματικό για τη συγκρότηση φυσικού δασογενούς οικοσυστήματος, ώστε να θεωρούνται «δάσος» 700Μ2+1πεύκο, καταργήθηκε ομοίως το άρθ 17 του ίδιου νόμου, που επαναλάμβανε το αυτονόητο, ότι οι πολίτες έχουν δικαίωμα να ζητούν και να λαμβάνουν πράξεις χαρακτηρισμού (άρθ.14 Ν.998/79), έχουν παγώσει όλες οι αιτήσεις στα δασαρχεία, ακόμα και για τα πιο απλά διαδικαστικά θέματα κ.α.

    Αν δείτε το δασικό χάρτη της Ν. Πεντέλης θα αντιληφθείτε, ότι δεν υπάρχει περίπτωση απομάκρυνσης των κατοικιών από εκεί, όμως είναι χαρακτηρισμένα δασικά. Όντως είναι δασικά, αλλά πλέον είναι και οικιστικά. Παράνομα, ναι. Άραγε αυτό είναι κάτι που πλέον πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν; Μπορούν να υπάρξουν και μέσες λύσεις;

    Να σας πω τη θεωρία μου: Μετά το δασολόγιο, που ο δασικός χαρακτήρας θα έχει αποκτήσει συνταγματική περιβολή (ως γνωστόν ελλείψει δασολογίου δε θεωρείται ότι υφίσταται τελειωμένος δασικός χαρακτηρισμός), τότε δε θα μπορούν να εγερθούν αξιώσεις αποζημιώσεως, βασισμένες σε αμφισβητούμενα δικαιώματα και παγιωμένες καταστάσεις, από τους «δικαιούχους», λόγω ευθείας παραβίασης του Συντάγματος και έτσι το Δημόσιο θα μπορεί να απαλλοτριώσει τις εκτάσεις αυτές με εύλογο αντίτιμο και ισοσκελείς προστατευτικές του περιβάλλοντος ρήτρες, βάση υπέρτερου δημόσιου συμφέροντος.

    Ίδωμεν. Πάντως το βασικό πρόβλημα των Δικαστών και των Hi-Tech Υπουργών, είναι ότι ποτέ δεν έχουν βγει από τη γυάλα να αντιληφθούν τα πρακτικά προβλήματα εφαρμογής των «σοφισμάτων» τους.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. @ Σπύρος

    Δεν έχεις άδικο. Τελευταία κάτι συμβαίνει με το ΣτΕ. Θυμάμαι και εκείνη την απαράδεκτη απόφαση για την τροποποίηση του Κώδικα Ιθαγένειας.

    Πάντως, διατηρώ τις ελπίδες μου για τις τελικές αποφάσεις της Ολομέλειας και στις δύο υποθέσεις. Αν αυτές οι αποφάσεις μείνουν ως έχουν, τότε ζήτω που καήκαμε...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Μπράβο ρε Χασοδίκη που βάζεις σε λέξεις τις σκέψεις μας! Και το αισχρότερο όλων είναι ότι αυτή η κυβέρνηση άλλαξε το ΠΕΧΩΔΕ για να μας ρίξει στάχτη στα μάτια πουλώντας ελπίδα για "πράσινη ανάπτυξη". Μια πράσινη κυβέρνηση που πούλησε πράσινα φύκια για μεταξωτές κορδέλες για άλλη μία φορά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Ενστάσεις και ισχυρισμοί
κατατίθενται μόνον εγγράφως
(Χασοδίκειος Πολιτική Δικονομία, άρθρον 228)