Στο μεταξύ

Δυο χρόνια μετά, οι δεκαεξάρηδες με τις κουκούλες έχουν γίνει δεκαοχτάρηδες, τελειώνουν το λύκειο και ετοιμάζονται για το πανεπιστήμιο. Από το οποίο θα βγουν μετά από τέσσερα-πέντε χρόνια, μ' ένα πτυχίο που, στο μεταξύ, δεν θα αξίζει ούτε όσο το χαρτί που τυπώνεται, και με προοπτική επαγγελματικής αποκατάστασης μια θέση ημιαπασχόλησης στα Έβερεστ, να σερβίρουν καφέδες σε πλαστικά ποτηράκια για τετρακόσια ευρώ το μήνα.

Στο μεταξύ, τα μεγαλύτερα αδέλφια και τα ξαδέλφια τους, ηλικίας 25-35, συμπληρώνουν τα στατιστικά δελτία του ΟΑΕΔ, στη στήλη με την ένδειξη "μακροχρόνια άνεργοι", έχουν βαρεθεί να εκτυπώνουν το βιογραφικό τους και να επισυνάπτουν αντίγραφα πτυχίου, προφίσιενσυ, βεβαιώσεις εργοδότη, βεβαιώσεις παρακολούθησης σεμιναρίων, να τρέχουν κάθε τρεις και λίγο στο ταχυδρομείο και να πληρώνουν συστημένα, πενήντα βιογραφικά πέντε συνεντεύξεις, θα σας ενημερώσουμε, ένας χρόνος στην ανεργία.

Στο μεταξύ οι πατεράδες τους, αν μεν είναι ελεύθεροι επαγγελματίες, μικροεπιχειρηματίες, καταστηματάρχες, βλέπουν την πελατεία να μειώνεται, τον τζίρο να πέφτει, επιταγές να σφραγίζονται, γραμμάτια να διαμαρτύρονται, τα νούμερα να μη βγαίνουν. Αν είναι μισθωτοί, βλέπουν περικοπές, αναδιαρθρώσεις, απολύσεις στο δίπλα γραφείο, ποιος ξέρει αν αύριο θα είναι η σειρά τους.

Στο μεταξύ η δόση του στεγαστικού γίνεται θηλιά, η δόση της πιστωτικής το ίδιο, ο λογαριασμός της ΔΕΗ αυξάνεται, ο λογαριασμός ταμιευτηρίου στεγνώνει.

Πολύ τραγικά τα περιγράφω, ε; Εντάξει, το παραδέχομαι, ιστολογική αδεία. Πόσο πολύ όμως απέχει αυτή η εικόνα από την πραγματικότητα; Πόσα θραύσματα αυτής της εικόνας δεν βλέπουμε ήδη δίπλα μας, στο σπίτι μας μέσα, στο σπίτι του γείτονα, στο διπλανό μαγαζί; Αν μη τι άλλο, δεν είναι περισσότερα απ' όσα βλέπαμε δυο χρόνια πριν;

Ακόμη και οι πιο ένθερμοι υποστηρικτές του μνημονίου παραδέχονται ότι δεν είμαστε παρά στην αρχή του δρόμου, που θα είναι μακρύς και δύσκολος. Πόσο μακρύς; Πόσο δύσκολος; Αυτό κανείς δεν μπορεί να το πει με σιγουριά. Μια φορά, αυτό που τραγουδούσε κάποτε ο Νιόνιος "τον χειμώνα ετούτο άμα τον πηδήσουμε/ γι' άλλα δέκα χρόνια άιντε καθαρίσαμε", αυτό καλά θα κάνουμε να το ξεχάσουμε, θα χρειαστεί να πηδήσουμε καμιά δεκαριά χειμώνες και πάλι δεν ξέρουμε αν θα καθαρίσουμε. Ή μήπως όχι;

Στο μεταξύ οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις (όχι μόνο η δική μας) κάνουν ασκήσεις κοινωνικής μηχανικής και δοκιμάζουν τα όρια της αντοχής των κοινωνιών, ποντάροντας αυτάρεσκα στο αξίωμα της ΤΙΝΑς. There is no alternative. Είσαι σίγουρος ρε μάγκα; Το 'χεις σκεφτεί καλά; Γιατί, ξέρεις, υπάρχει πάντα και η αλτέρνατιβ να πάρει ο άλλος πέτρες και καδρόνια και να τα κάνει όλα παρανάλωμα του πυρός. Καταστροφική αλτέρνατιβ, παράλογη αλτέρνατιβ, αδιέξοδη αλτέρνατιβ, όπως θες πέστο, αλλά πάντως αλτέρνατιβ. Όταν αφήνεις την αγανάκτηση να συσσωρεύεται στο μαλακό υπογάστριο της κοινωνίας, ρισκάρεις να κάτσει κάποια στραβή, να βρεθεί την κακιά την ώρα ένας Κορκονέας στα Εξάρχεια, ή στο Δουβλίνο ή στη Λισαβώνα, και κάτσε μετά εσύ στην τηλεόραση να παρακολουθείς τι ωραία που καίγονται οι κάδοι των σκουπιδιών, ψάχνοντας το βαθύτερο μήνυμα και το πολιτικό συγκείμενο της αναμπουμπούλας. Κι άμα το βρεις, γράψε μου.

Ο Δεκέμβρης του 2008 ήταν μια προειδοποίηση.


.