Μικρό στο μάτι...

Έχω ξαναγράψει σε τούτο εδώ το ιστολόγιο, περισσότερες από μία φορές μάλλον, ότι οι αυτοδύναμες μονοκομματικές κυβερνήσεις βρίσκονται στη ρίζα του κακού του πολιτικού μας συστήματος. Το πίστευα και εξακολουθώ να το πιστεύω · μόλα ταύτα, οφείλω να ομολογήσω -με πόνο ψυχής- ότι θεωρώ το αποτέλεσμα της περασμένης Κυριακής το καλύτερο δυνατό, για έναν και μόνο λόγο: διότι απομακρύνει το ενδεχόμενο μιας δεύτερης απανωτής εκλογικής αναμέτρησης, είτε τώρα κοντά είτε το Μάρτιο και με αφορμή την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας. Ούτε που θέλω να σκέφτομαι τι θα γινόταν αν μπαίναμε σε μια παρατεταμένη προεκλογική περίοδο αυτήν την εποχή, με το κράτος να βαράει διάλυση εν μέσω κρίσης. Η αυτοδυναμία-μπετόν του ΠΑΣΟΚ και η συντριβή της ΝΔ επιτρέπουν την εκτίμηση ότι τον Μάρτιο θα βρεθεί μια συναινετική λύση και θα μπορέσουμε να ασχοληθούμε με πιο φλέγοντα θέματα και όχι με ντιμπέιτ και πλαστικά σημαιάκια.

Κι αφού τό 'πιαμε και τούτο το πικρό ποτήρι, ας πούμε και πέντε πράγματα για το αποτέλεσμα των εκλογών, ξεκινώντας από το ΠΑΣΟΚ -ή μάλλον, από την καινούργια κυβέρνηση.

Αν ξεπεράσουμε την εύκολη μεν αλλά όχι και τόσο ουσιαστική κριτική για την ονοματοδοσία των νέων χαρτοφυλακίων (τά 'θελε ο κώλος τους βέβαια...), αυτό που μπορούμε να πούμε με μια πρώτη ματιά είναι ότι ο Γιωργάκης έφτιαξε μία κυβέρνηση έτσι όπως την είχε υποσχεθεί: χωρίς τις υπερβολές άλλων εποχών, όταν βλέπαμε υπουργικά συμβούλια με πενήντα και βάλε καρέκλες, με συγχωνεύσεις μερικών υπουργείων και κατάργηση μερικών άλλων, και με μια λογική ισορροπία μεταξύ νέων κομματικών στελεχών, παλαιών κομματικών στελεχών και τεχνοκρατών.

Έναν πόντο κερδίζει επειδή κατάργησε τα άχρηστα υπουργεία Μακεδονίας-Θράκης και Αιγαίου. Μην ακούτε αυτούς που κλαίνε και οδύρονται στα κανάλια: τα εν λόγω υπουργεία είχαν καθαρά συμβολική αξία και απολύτως καμία χρησιμότητα, πέρα από το να προσφέρουν καρέκλες για την τακτοποίηση στελεχών από τις συγκεκριμένες περιφέρειες. Δεν μπορεί να πει κανείς το ίδιο τόσο αβασάνιστα και για το Τουρισμού ή το Ναυτιλίας: η απορρόφηση των χαρτοφυλακίων τους από άλλα υπουργεία εμπεριέχει ένα ποσοστό ρίσκου. Μπορεί να αποδειχτεί ότι καλώς καταργήθηκαν, μπορεί και το αντίθετο.

Να πούμε εδώ ότι το "μικρό και ευέλικτο" υπουργικό συμβούλιο δεν είναι ούτε πανάκεια ούτε αυτοσκοπός. Το ζητούμενο είναι μια πιο αποτελεσματική, πιο λειτουργική και λιγότερο δαπανηρή διοίκηση, κάτι που μπορεί να επιτευχθεί (ή να μην επιτευχθεί) είτε με δεκαπέντε υπουργεία, είτε με δεκαεφτά, είτε με είκοσι. Η μείωση του αριθμού των υπουργών μπορεί να είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά θα πάει χαμένο αν δεν ακολουθήσουν τα επόμενα απαραίτητα βήματα: κατάργηση των αχρείαστων συναρμοδιοτήτων (μεγάλη πληγή της δημόσιας διοίκησης), σωστή στελέχωση, μηχανοργάνωση και πάει λέγοντας.

Ως προς τα πρόσωπα, η κριτική μπορεί να περιμένει μέχρι να τα δούμε στη δουλειά. Υπάρχουν βέβαια μερικές ανορθογραφίες, όπως ας πούμε η Άντζελα Γκερέκου (;;;) ή ο Πάγκαλος σε ρόλο μαντρόσκυλου-δραγουμάνου, αλλά ας τους δώσουμε λίγο περιθώριο χρόνου... Δεν μπορώ να μην παρατηρήσω ότι η τοποθέτηση του Βενιζέλου στο Εθνικής Άμυνας είναι σατανική: ο Γιωργάκης του έδωσε μεν ένα υπουργείο κύρους, που του επιτρέπει ωστόσο να μην τον έχει συνεχώς μες στα πόδια του.

Τέλος, είναι βέβαια σαφές πως η καινούργια κυβέρνηση θα κριθεί κυρίως στο πεδίο της οικονομίας, αλλά για μένα το μεγάλο στοίχημα είναι το νέο υπουργείο περιβάλλοντος: στήνεται από την αρχή, με ευρύ χαρτοφυλάκιο και με το τιμόνι στα χέρια μιας υπουργού με τεχνοκρατικό προφίλ, που λέγεται ότι το κατέχει το αντικείμενο, χωρίς να διαθέτει κομματικό πεντιγκρί. Είναι βέβαιο ότι την κ. Μπιρμπίλη θα την βλέπουν με μισό μάτι τα κομματικά στελέχη του "παλαιού" ΠΑΣΟΚ και θα της την έχουν στημένη. Άλλο τόσο βέβαιο είναι ότι η καινούργια υπουργός βρίσκεται στον πιο μακρινό αντίποδα του προκατόχου της. Αν πετύχει το πείραμα, μπορεί να αποτελέσει τυφλοσούρτη για το πώς θα πρέπει να στήνονται τα υπουργεία του μέλλοντος.

Με δύο λόγια: στη συγκρότηση της καινούργιας του κυβέρνησης ο Γιωργάκης πήρε κάποια ρίσκα, όχι πολλά, αλλά σημαντικά. Μακάρι να του βγουν -αλλιώτικα, κινδυνεύουμε στον πρώτο ανασχηματισμό να δούμε πάλι κανέναν Κίμωνα Κουλούρη και να τραβάμε τα μαλλιά μας. Και βέβαια, κάτι παροιμίες με πολλά κεράσια και μικρά καλάθια είναι καλό να τις κρατήσουμε στο μυαλό μας.


.