04 Φεβρουαρίου 2009

Σαχ ματ

Ακαδημαϊκά μιλώντας, τα ΜΑΤ είναι υποτίθεται κάτι σαν ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας με συγκεκριμένη λίγο-πολύ αποστολή: την αποκατάσταση της τάξης και την αντιμετώπιση μαζικών ταραχών.

Ακαδημαϊκά μιλώντας, ανάγκη επέμβασης των ΜΑΤ υφίσταται όταν υπάρχει διασάλευση της τάξης, ή έστω άμεσος κίνδυνος διασάλευσης της τάξης, συνήθως με την μορφή μαζικής τέλεσης έκνομων πράξεων από μαινόμενα πλήθη.

Το "πλήθος" βέβαια είναι μια έννοια σχετική, πλήθος είναι και οι πενήντα νοματαίοι και οι πενήντα χιλιάδες, αλλά εν πάση περιπτώσει -και επειδή συζητάμε για τα ΜΑΤ- καλό θα είναι να κρίνουμε αναγκαία την επέμβασή τους μάλλον όπου το πλήθος τείνει προς τις χιλιάδες παρά προς τους νοματαίους.

Τον τελευταίο μήνα όμως βλέπουμε τα ΜΑΤ σχεδόν καθημερινά να βαράνε υπερωρίες -κυριολεκτικά και μεταφορικά. Οπότε μάλλον κάτι πάει στραβά: είτε η ελληνική κοινωνία βρίσκεται στα πρόθυρα γενικευμένης εξέγερσης, είτε γίνεται κατάχρηση των ΜΑΤ. Και επειδή η υπόθεση της εξέγερσης δεν καλοστέκεται (για την ώρα τουλάχιστον), μάλλον καταλήγουμε στην κατάχρηση.

Ήταν άραγε απολύτως απαραίτητο να βρίσκονται τα ΜΑΤ στην επιτροπή υποδοχής των αγροτών από την Κρήτη; Μέσα στο λιμάνι του Πειραιά, όπου κατ' αρχήν δεν έχουν καν δικαιοδοσία; Με παρουσία εισαγγελέα, για να δοθεί και μια επίφαση νομιμότητας στην επέμβασή τους; Ήταν τόσο βέβαιοι αυτοί που έδωσαν την εντολή επέμβασης των ΜΑΤ ότι οι Κρητικοί αγρότες επρόκειτο να διασαλεύσουν την τάξη, ώστε έκριναν σκόπιμο να τους προλάβουν;

Κι ακόμα παραπέρα, ήταν άραγε απολύτως απαραίτητη η παράταξη των ΜΑΤ έξω από το Δημαρχείο για να αντιμετωπίσουν μια διαδήλωση μάλλον μικρού μεγέθους με τον τρόπο που την αντιμετώπισαν; Δεν θα μπορούσαν να κάνουν τη δουλειά καλύτερα μερικές διμοιρίες απλών αστυνομικών;

Τα παραπάνω ερωτήματα είναι ουσιαστικά. Τα ΜΑΤ είναι (σαν εικόνα και σαν αίσθηση) ό,τι πιο κοντινό σε στρατό κατοχής μπορεί να παρατάξει μια δημοκρατική κυβέρνηση απέναντι στους πολίτες. Η παρουσία τους στους δρόμους θα έπρεπε να είναι κάτι έκτακτο, όχι κάτι που συμβαίνει κάθε μέρα. Επιπλέον, από τη στιγμή που θα παραταχθούν οπουδήποτε, δημιουργούν συνθήκες αυτοεκπληρούμενης προφητείας: αν κάποιος τους πετάξει μια πέτρα και αυτοί απαντήσουν με δυο δακρυγόνα, η συνήθης κατάληξη είναι το μπάχαλο, το οποίο μετά καλούνται να διαλύσουν, οπότε δικαιώνεται εκ των υστέρων η επέμβασή τους για την αντιμετώπιση των επεισοδίων. Επεισοδίων που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί αν έλειπαν τα ΜΑΤ εκ των προτέρων.

Για να το πούμε αλλιώς, το δικαίωμα του δημοσίως συνέρχεσθαι είναι μεν συνταγματικά κατοχυρωμένο, αλλά αν η άσκησή του τίθεται συστηματικά υπό την επίβλεψη των ΜΑΤ τότε η κατοχύρωση πάει περίπατο. Και η συνήθης κατάληξη είναι δακρυγόνα, ροπαλιές και αλύπητο ξύλο.

Και συν τοις άλλοις γεννιέται κι ένα ακόμα θεματάκι: αυτή η κατάχρηση των ΜΑΤ έχει συμπέσει χρονικά με την επανεμφάνιση Μαρκογιαννάκη στο διευρυμένο Υπουργείο Εσωτερικών, σε ρόλο αναπληρωτή υπουργού-γενικού δερβέναγα των σωμάτων ασφαλείας. Τα πρώτα δείγματα γραφής του οποίου, αν θυμάστε, ήταν εκείνες οι προσαγωγές των δικηγόρων πριν από κανα μήνα. Από τότε και μετά, ο αρμόδιος υπουργός καθηγητής Προκόπης ούτε που έχει βγάλει λέξη για θέματα δημοσίας τάξεως -είναι και απασχολημένος βέβαια με τον εκλογικό νόμο... Τα ίδια και ο πρωθυπουργός. Εμείς τι πρέπει να υποθέσουμε άραγε, ότι αυτό το νέο δόγμα καταστολής είναι προσωπική έμπνευση του Μαρκογιαννάκη; Με άλλα λόγια, την πολιτική ευθύνη γι' αυτές και γι' αυτές τις εικόνες, ποιος θα την χρεωθεί;

Ότι η κυβέρνηση καταρρέει ταχύτατα, είναι πλέον παραπάνω από προφανές. Αυτό που φοβίζει είναι το τι μπορεί να συμπαρασύρει στην κατάρρευσή της.


.

9 σχόλια:

  1. Αγαπητέ Χασοδίκα,

    έτυχε να βρεθώ την προηγούμενη εβδομάδα στην Γαλλία, την ημέρα της γενικής απεργίας και πορείας σε όλη τη χώρα(οπτικο-ακουστικό υλικό εδώ: http://koupepkia.blogspot.com/2009/01/greve-generale.html).
    Ήμουν σε μια μικρή επαρχιακή κωμόπολη, η οποία απεργούσε σύσσωμη και ήταν στους δρόμους σχεδόν σύσσωμη. Μικρή επαρχιακή πόλη στη Γαλλία σημαίνει καμιά 50αριά χιλιάδες κάτοικοι.
    Λοιπόν, η αστυνομική παρουσία ήταν 5-6 αστυνομικοί ανά 300 μέτρα, με στολή κανονική, υφασμάτικη -όχι πανοπλία και εξάρτυση που φοράνε τα δικά μας τα ΜΑΤ-, οι οποίοι βασικά κάθονταν στις γωνίες και συζητούσαν μεταξύ τους καπνίζοντας. Πού και πού έριχναν και κάνα βλέφαρο στο πλήθος. Αυτό. Δεν άνοιξε ούτε μύτη -και μιλάμε για 5-6 χιλιάδες διαδηλωτές, ίσως και παραπάνω.

    Το δεύτερο σημείο στο οποίο θα ήθελα να αναφερθώ είναι το γεγονός ότι, ναι, όντως επί Μαρκογιαννάκη οι μέθοδοι είναι σαφώς χουντικές, αλλά και ο Χηνοφώτης δεν ήταν και πολύ καλύτερος, νομίζω.

    Κατά τα άλλα, είναι αφελές να πιστεύουμε πως η πρκλητική αστυνομική παρουσία είναι λάθος τακτική. Για μένα είναι συνειδητή επιλογή που στόχο έχει την διασάλευση ακριβώς της τάξης, την πρόκληση γενικευμένου μπάχαλου και την τρομοκράτιση των πολιτών.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. υποσημείωση στο πρώτο σημείο του προηγούμενου σχολίου μου:
    και μιλάμε για τη Γαλλία του Σαρκοζύ, ο οποίος, αν θυμάστε, ως υπουργός εσωτερικών είχε σπείρει το μπάχαλο σε όλα τα προάστια των γαλλικών πόλεων.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. @Кроткая όμως εξακολουθούμε να μιλάμε για τη Γαλλία...;-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. H εικόνα του Μαρκογιαννάκη που προσπαθούσε να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα ήταν ιλαροτραγική χθες στο Mega. Το αστειότερο όλο ήταν ότι τους καλωσόριζε με τα τρακτέρ τους στον Πειραιά. Ξέχασε μόνο να τους πει ότι θα τους τράταρε καμιά παρτίδα χημικά που είχαν ξεμείνει στις αποθήκες και έπρεπε να καταναλωθούν άμεσα :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Oι γαλλόφωνοι και γαλλογνωρίζοντες θα πρέπει να αναφέρουν επίσης το γεγονός πως στη Γαλλία, η αστυνομία έχει τεράστιες δικαιοδοσίες σε θέματα έρευνας (προσωπικού χώρου και σωματική), και απόλυτη δικαιοδοσία χρήσης βίας κατα το δοκούν. Η γαλλική αστυνομία μπορεί να σας σταματήσει, όπου θέλει, να σας κάνει το αυτοκίνητο ταραντέλα, να σας ψάξει σωματικά, όλα αυτά με πολύ απλουστευμένες διαδικασίες. Ειδικά αν θεωρηθεί πως κάποια ενέργεια στρέφεται και κατα του Γαλλικού Κράτους, τότε φίδι που σας έφαγε.

    Η ελληνική αστυνομία, για δεδομένα ευρώπης είναι Παναγία. Ενας ασυντόνιστος χαβαλές, έρμαιο των πολιτικών μας τάσεων, λαικισμών, καυ υπερβολών. Αφησε τους διάφορους καραγκιόζηδες να κλείσουν τους εθνικούς μας δρόμους, να διακόψουν το εμπόριο της χώρας, και να διαταράξουν το δικαίωμα όλων των Ελληνων για μια ήρεμη ζωή. Το άν την έπεσαν στους άλλους του Πειραιά, μου είναι εντελώς αδιάφορο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ενδιαφέρουσες συγκρίσεις! Επειδή δεν έχω εμπειρία από άλλες ευρωπαϊκές αστυνομίες, μήπως η δική μας εκτονώνεται σε μαθητούδια και συνταξιoύχους, επειδή δεν κοτάει να ασχοληθεί με οπλισμένους και αποφασισμένους τρομοκράτες;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. @Κροτ

    Αναφέρομαι στον Μαρκογιαννάκη γιατί θεωρώ ότι από τη στιγμή που ανέλαβε καθήκοντα και μετά υπήρξε μια διακριτή στροφή επί το κατασταλτικότερον. Η προβληματική περί την αστυνομία γενικά δεν είναι καινούργια, κι αν το πάμε αρκετά πίσω θα φτάσουμε μέχρι την ίδρυση των ΜΑΤ κάπου στα μέσα της δεκαετίας του '70, αλλά αυτό είναι θέμα για άλλο ποστ.

    Ως προς τη συνειδητή επιλογή συμφωνούμε απολύτως.

    @Δώρα Τσίρκα

    Τι να πούμε για τον άνθρωπο, πρόκειται για θλιβερή περίπτωση.

    @LocusPublicus

    Παναγία; Πώς μπορεί να είναι Παναγία "ένας ασυντόνιστος χαβαλές, έρμαιο των πολιτικών μας τάσεων, λαϊκισμών, και υπερβολών";
    Καθόλου Παναγία δεν είναι, φίλε Locus, οι ίδιοι οι αστυνομικοί φωνάζουν ότι "Η Ελληνική Αστυνομία δεν μπορεί να είναι το μακρύ χέρι της εκάστοτε κυβέρνησης, ως κατασταλτικός μηχανισμός, ούτε πεδίο κομματικών αντιπαραθέσεων".
    Και μου κάνει εντύπωση που λες ότι σε αφήνουν αδιάφορο τα γεγονότα του Πειραιά (και της Πλατείας Κοτζιά; και της Κυψέλης; και της Ασκληπιού; και, και, και;). Μη μου πεις ότι εκεί όπου ζεις βλέπεις κάθε μέρα στους δρόμους τα SWAT σε δράση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Σωστός ο Locus Publicus. Να συμπληρώσω θυμίζοντας τα σχετικά επεισόδια με τους μετανάστες στη Γαλλία που δεν είναι και πολύ παλιά. Εκεί είχαν ανοίξει και πολλές μύτες και πολλές βιτρίνες αν θυμάμαι καλά. Όχι ότι θα πρέπει να επαφιόμαστε ή να χαιρόμαστε με τα αρνητικά των άλλων απλά για να μην βλέπουμε τα πράγματα μονόπλευρα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Μανώλη, τα περιστατικά δεν είναι ακριβώς συγκρίσιμα πάντως. Άλλο πράγμα γενικευμένες ταραχές, άλλο απλές διαδηλώσεις διαμαρτυρίας (με ή χωρίς τρακτέρ, οι Αθηναίοι έξω από το Δημαρχείο δεν είχαν τέτοια πράγματα...).

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Ενστάσεις και ισχυρισμοί
κατατίθενται μόνον εγγράφως
(Χασοδίκειος Πολιτική Δικονομία, άρθρον 228)