Η ανάπλαση της μπουρδολογίας

Ένας από τους αγαπημένους του παρόντος ιστολογίου, ο πολύς Γιάννης Πρετεντέρης, ξαναχτυπά εδώ -και νομίζω ότι τα όσα λέει αξίζουν να απαντηθούν, μια που στο άρθρο του οι ανακρίβειες και οι σοφιστείες είναι περισσότερες από τις λέξεις. Πάμε, παράγραφο-παράγραφο:

Δεν πιστεύω να υπάρχει κανείς στην Ελλάδα που να πιστεύει ότι κοντεύει να ναυαγήσει η διπλή ανάπλαση Βοτανικού- λεωφόρου Αλεξάνδρας επειδή βρέθηκαν εκατόν τριάντα ευαίσθητοι πολίτες για να ορθώσουν τα κορμιά τους και πέντε-έξι αδέκαστοι δικαστές στο Συμβούλιο της Επικρατείας που αναγνώρισαν το δίκιο τους.

Πρώτα απ' όλα, γιατί "κινδυνεύει να ναυαγήσει η διπλή ανάπλαση"; Επειδή αναστέλλεται με απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας η πρόοδος των εργασιών στο εμπορικό κέντρο του Βωβού μέχρι να αποφανθεί το Συμβούλιο για την ουσία της υπόθεσης; Μα αυτό έχει συμβεί αμέτρητες φορές, μεγάλα δημόσια έργα με προϋπολογισμούς πολλών εκατομμυρίων ευρώ έχουν καθυστερήσει χρόνια επειδή σε μία υποπαράγραφο της προκήρυξης τα κόμματα και οι τελείες είχαν μπει σε λάθος θέση, με αποτέλεσμα η μία κοινοπραξία κατασκευαστικών εταιρειών να στρέφεται κατά της άλλης και να ακολουθούν ατέρμονες δικαστικές διαδικασίες, μέχρι και στα ευρωπαϊκά δικαστήρια. Τα έργα πάντως έγιναν, γίνονται και θα γίνονται, έστω και αν το σύνηθες αποτέλεσμα είναι να τα πληρώνουμε ακριβότερα.

Δεύτερον, οι "πέντε-έξι αδέκαστοι δικαστές στο Συμβούλιο της Επικρατείας" δεν αναγνώρισαν κανενός το δίκιο, για την ώρα τουλάχιστον. Το μόνο που αναγνώρισαν είναι η ανάγκη να μην δημιουργηθούν τετελεσμένα πριν κριθεί η ουσία της υπόθεσης από το αρμόδιο δικαστήριο, δηλαδή το ΣτΕ. Όπως είχαν καθήκον, δηλαδή.

Τρίτον, αφαιρώντας τις ψευτοφιλολογικές ειρωνίες, τύπου "να ορθώσουν τα κορμιά τους", δεν χρειάζονταν καν εκατόν τριάντα "ευαίσθητοι πολίτες". Την ίδια δουλειά θα μπορούσε να την κάνει και ένας πολίτης μόνος του, ευαίσθητος ή αναίσθητος, με ή χωρίς σκοτεινές προθέσεις και κίνητρα, αρκεί να διέθετε την υπομονή, τον χρόνο και τα χρήματα για τον δικηγόρο. Ούτε ορθωμένα κορμιά, ούτε προτεταμένα στήθη, ούτε ντουφέκια στα βουνά: μία καλογραμμένη αίτηση ακύρωσης προς το ΣτΕ φτάνει και περισσεύει, αν (εδώ είναι το κουμπί) από την άλλη πλευρά η φωλιά είναι κάπως λερωμένη.

Κοντεύει να ναυαγήσει επειδή στη διπλή ανάπλαση αντιτίθενται ισχυρά επιχειρηματικά συμφέροντα, τα οποία μια χαρά κινούνται πίσω και από τους "ευαίσθητους" και από τους "αδέκαστους".

Και τα οποία, κύριε Διαμορφωτή της Κοινής Γνώμης, καλό θα είναι να μας αποκαλύψετε με την ταυτότητά τους, αν έχετε στοιχεία δηλαδή. Διαφορετικά είστε κοινός συκοφάντης, που βάζοντας εισαγωγικά στους ευαίσθητους και τους αδέκαστους απαιτείτε από αυτούς να αποδείξουν ότι δεν είναι ελέφαντες, μετατρέποντας τη σοφιστεία σε λογική. Έτσι για αλλαγή, λοιπόν, αφού εσείς είστε τόσο βέβαιος ότι είναι ελέφαντες, εξηγήστε μας από πού προκύπτει αυτή σας η βεβαιότητα.

Και αυτό, επιτρέψτε μου να πω, είναι το πραγματικό πρόβλημα. Οχι αν θα κάνει ή δεν θα κάνει γήπεδο ο Παναθηναϊκός- που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο θα κάνει...

Αυτό είναι έμμεση απειλή ή μου φαίνεται; Αλλά τέλος πάντων, το προσπερνάω.

Αλλά "ποιος κυβερνάει αυτόν τον τόπο". Ποια είναι, δηλαδή, τα επιχειρηματικά συμφέροντα που μπορούν να ανατρέπουν έναν νόμο του Ελληνικού Κοινοβουλίου τον οποίο υποστήριξαν όλα σχεδόν τα κόμματα και να βάζουν στο ράφι ένα σχέδιο αστικής ανάπλασης το οποίο υποστηρίζουν ενθέρμως ο Δήμος Αθηναίων, οι δύο μεγαλύτερες δημοτικές παρατάξεις, η νόμιμη κυβέρνηση του τόπου και η συντριπτική πλειονότητα των πολιτών της Αθήνας;

Ας το ξαναπούμε για τους βραδύστροφους: αυτή τη στιγμή που μιλάμε, κανένας νόμος του Ελληνικού Κοινοβουλίου δεν έχει ακόμα ανατραπεί. Αλλά, μιας και τό 'φερε η κουβέντα, και αν ανατραπεί δεν θα πρόκειται για κάτι πρωτοφανές: δεν έχει ξανακούσει ο κ. Πρετεντέρης ποτέ για διατάξεις νόμων που κρίθηκαν αντισυνταγματικές από τη Δικαιοσύνη; Διότι, τελικά, τα "επιχειρηματικά συμφέροντα" δεν ανατρέπουν νόμους, τους νόμους τους ανατρέπουν τα δικαστήρια.

Επιπλέον: αν τελικά ο νόμος κριθεί αντισυνταγματικός, το γεγονός ότι "τον υποστήριξαν όλα σχεδόν τα κόμματα", ο Δήμος Αθηναίων, οι δύο μεγαλύτερες δημοτικές παρατάξεις, η κουτσή Μαρία και ο άντρας της μυλωνούς, ουδεμία απολύτως σημασία έχει. Σε μία συντεταγμένη πολιτεία, αν οι διατάξεις του Συντάγματος δεν μας κάνουν, τις αλλάζουμε. Διαδικασίες για να γίνει αυτό υπάρχουν. Πάντως, καμία πολιτική ή κοινωνική συναίνεση, όσο ευρεία και αν είναι, δεν αποφασίζει ότι στη μία ή την άλλη περίπτωση το Σύνταγμα δεν θα εφαρμοστεί -κι αν το αποφασίσει, κανένας δεν δικαιούται να απαιτεί να γίνει σεβαστή αυτή η απόφαση. Κράτος δικαίου λέγεται κύριε Πρετεντέρη -κάτι θά 'χετε ακουστά.

Ολα τα άλλα είναι για τα καλαμπούρια. Οτι, δηλαδή, μια μέρα ξύπνησαν εκατόν τριάντα ευαίσθητοι άνθρωποι, οι οποίοι ξεκίνησαν από τους Θρακομακεδόνες, τη Βούλα και το Καπανδρίτι όπου ζουν για να σώσουν τον βιότοπο του Βοτανικού φοβούμενοι μήπως κακοπάθουν οι κορμοράνοι.

Αν έχει σημασία ότι οι "ευαίσθητοι άνθρωποι" ξεκίνησαν από τη Βούλα και το Καπανδρίτι, θα μας το πει επίσης το Συμβούλιο της Επικρατείας, που πρώτα απ' όλα θα αποφασίσει για το αν οι συγκεκριμένοι πολίτες που έκαναν την συγκεκριμένη προσφυγή νομιμοποιούνταν να την κάνουν ή όχι. Ευτυχώς, δεν είναι ζήτημα για το οποίο θα αποφασίσει ο κ. Πρετεντέρης. Αυτό, νομικά μιλώντας. Πολιτικά μιλώντας, να θέσω ένα ερώτημα: αν αύριο η οποιαδήποτε κοινοβουλευτική πλειοψηφία υπερψηφίσει μια τροπολογία σε άσχετο νομοσχέδιο, με την οποία θα αποχαρακτηρίζεται ο Εθνικός Δρυμός της Πάρνηθας και θα δίνεται σε εργολάβους για να φκιάσουν μεζονέτες, θα πούμε ότι δικαίωμα προσφυγής έχουν μόνο οι κάτοικοι των Θρακομακεδόνων και των Αχαρνών, ενώ στους υπόλοιπους κατοίκους του λεκανοπεδίου δεν πέφτει λόγος;

Και μόλις ευαισθητοποιήθηκαν οι ίδιοι, η ίδια ακριβώς ευαισθησία χτύπησε και το Συμβούλιο της Επικρατείας, που μάτωσε η καρδιά του μπροστά στον κίνδυνο να εξαφανιστούν οι κορμοράνοι που συνήθως ευδαιμονούν μεταξύ Ιεράς οδού και Πέτρου Ράλλη.

Άχου νοστιμιές. Ανατρίχιασα. Βεβαίως, καλό θα ήταν να θυμίσουμε ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας δεν ευαισθητοποιείται αυτεπαγγέλτως, αλλά έχει υποχρέωση να ευαισθητοποιείται κατόπιν αιτήματος των πολιτών, που με τη σειρά τους έχουν δικαίωμα να προσφεύγουν σε αυτό. Είτε το αντικείμενο της ευαισθησίας τους είναι οι κορμοράνοι, είτε και κάποια άλλα ζητηματάκια.

Στην ερώτηση "ποιος κυβερνά αυτόν τον τόπο" δεν προκύπτει σαφής απάντηση. Και ούτε, άλλωστε, έχει νόημα.

Συ είπας...

Διατηρώ την πάγια άποψη ότι τα συμφέροντα κινούνται υπέρ των συμφερόντων τους και το ζητούμενο είναι τι κάνουμε όλοι οι υπόλοιποι για να προστατεύσουμε τα δικά μας.

Εσείς τι προτείνετε να κάνουμε; Να πάμε να δείρουμε τους "ευαίσθητους πολίτες" ή τους "αδέκαστους δικαστές", για να καταλάβουν ότι δεν μπορούν να γίνονται βραχνάς για την πρόοδο, όπως λέει και ο κ. Άδωνις;

Οχι υπέρ του όποιου Παναθηναϊκού ή του όποιου κατασκευαστή.

Αλίμονο.

Αλλά υπέρ του Κοινοβουλίου, του δήμου, των πολιτικών κομμάτων και αυτών που έχουν δημοκρατικά επιλεγεί να μας εκπροσωπούν. Το ζήτημα δεν είναι η ανάπλαση του Βοτανικού αλλά η ανάπλαση της δημοκρατίας.

Και οι δικαστές, κύριε Πρετεντέρη, μέρος της Δημοκρατίας είναι. Και έχουν κι αυτοί επιλεγεί δημοκρατικά να μας εκπροσωπούν: όχι άμεσα, βεβαίως, αλλά ούτε η κυβέρνηση έχει επιλεγεί άμεσα, ούτε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Μήπως έχετε εσείς υπ' όψη σας καμία Δημοκρατία όπου να μην προβλέπεται ο δικαστικός έλεγχος των άλλων εξουσιών; Εκτός από τη Δημοκρατία της Μπανάνας, εννοώ. Διότι εγώ ήξερα ότι τα πολιτεύματα όπου οι εξουσίες που ρυθμίζουν τα κοινά δεν ελέγχονται από τη Δικαιοσύνη αλλιώς λέγονται, πάντως όχι δημοκρατίες.

Οταν κρίσιμες αποφάσεις για την κοινωνική και την οικονομική ζωή του τόπου δεν λαμβάνονται στους χώρους της δημοκρατικής εξουσίας αλλά μεταφέρονται σε σκοτεινές αίθουσες διαβουλεύσεων όπου ένας διαφωνεί και δύο αποφασίζουν.

Και όπως λέγαμε και στην προηγούμενη παράγραφο, οι αίθουσες των δικαστηρίων δεν είναι "σκοτεινές αίθουσες διαβουλεύσεων", αλλά χώροι άσκησης δημοκρατικής εξουσίας. Διότι, να το ξαναπούμε γιατί μάλλον δεν το αντιλαμβάνεστε, και η δικαστική εξουσία δημοκρατική εξουσία είναι.

Και όταν στις αίθουσες αυτές το κάθε επί μέρους συμφέρον μπορεί να πάρει το προβάδισμα απέναντι στη βούληση της ευρείας πλειοψηφίας.

Εάν έχει τον νόμο με το μέρος του, με γεια του με χαρά του να το πάρει το προβάδισμα. Η βούληση της ευρείας πλειοψηφίας (και το πόσο ευρεία είναι το συζητάμε) δεν ίσταται υπεράνω ούτε του νόμου ούτε του Συντάγματος. Σε μία δημοκρατία πάντα.

Επίλογος: ούτε ξέρω τι ακριβώς λένε στην προσφυγή τους οι πολίτες που προσέφυγαν στο ΣτΕ, ούτε έχω πειστεί εντελώς για το δίκιο τους, ούτε και για τις καλές τους προθέσεις. Αν μη τι άλλο, δεν έχω ψάξει το θέμα σε τέτοιο βάθος ώστε να διαμορφώσω ακλόνητη άποψη, γι' αυτό και είμαι πρόθυμος να ακούσω κάθε αντίρρηση και κάθε επιχείρημα. Παρατηρώντας όμως ποιοι στρέφονται εναντίον των πολιτών αυτών και του Συμβουλίου της Επικρατείας, και κυρίως τι λένε, όλο και περισσότερο πείθομαι ότι μάλλον οι "ευαίσθητοι πολίτες" που λοιδωρεί ο κ. Πρετεντέρης έχουν δίκιο. Όπερ έδει δείξαι.


.