Στιγμιότυπα: Το εργαστήρι του Καρανδρέα

Δεν πρέπει να υπάρχει πιο μερακλίδικη δουλειά από του οργανοποιού.

Ο οργανοποιός δεν ξέρει από ωράρια, και η λέξη προθεσμία έχει γι' αυτόν μια έννοια πολύ σχετική. Αν έχει κέφι, θα δουλέψει: επειδή έχει κέφι, και όχι επειδή πρέπει να συμπληρώσει ένα οκτάωρο.

Ας πούμε, ο άγνωστος φίλος μας, που ίσως και να λέγεται Ζαχαρίας. Θα πάει το πρωί στο εργαστήρι του, γύρω στις εννιάμιση, μπορεί και δέκα. Θα φτιάξει τον καφέ του με την ησυχία του και θα ανάψει κι ένα τσιγάρο, καθώς κάθεται στον πάγκο σιγοσφυρίζοντας έναν σκοπό που του σφηνώθηκε στα μιλίγγια από την ώρα που ξύπνησε. Αφού καπνίσει το τσιγάρο του αργά, θα καταπιαστεί με τα ξύλα. Άλλοτε με βία, άλλοτε με χέρι απαλό, πονετικό, θα κόψει, θα πλανίσει, θα τρίψει. Θα φτιάξει τα κομμάτια για μια κιθάρα, ένα μπουζούκι, ένα μπαγλαμαδάκι, σιγά σιγά, με το μαλακό, γιατί έτσι γίνεται αυτή η δουλειά.

Κι αφού μετατρέψει το ευγενές, πλην άμορφο κούτσουρο σε σκάφος, ηχείο, μανίκι, θα πάρει τις κόλλες ή τις βίδες, αναλόγως, και θα ενώσει τα κομμάτια, δίνοντας σχήμα και μορφή σε αυτό που αύριο, ή ίσως μεθαύριο, θα είναι κιθάρα, μπουζούκι ή μπαγλαμαδάκι. Θα το βερνικώσει, και με υπομονή θα περιμένει όσο χρειάζεται για να στεγνώσει.

Κι έπειτα αρχίζει τη λεπτοδουλειά: να βάλει τον καβαλάρη, τα κλειδιά, να περάσει τα τάστα μετρώντας χιλιοστό το χιλιοστό. Και μετά θα περάσει τις χορδές και θα τις κουρδίσει: ήρεμα, αργά, με ένα μισοσβησμένο τσιγάρο να κρέμεται από τα χείλη του, ξανά και ξανά θα δοκιμάσει τον ήχο, μέχρι η χορδή να φτάσει στο ακριβές εκείνο σημείο που το "ρε" θα ακούγεται όπως πρέπει, καλοζυγισμένο, αλφαδιασμένο, τέλειο. Δεν χρειάζεται κουρδιστήρι ο Ζαχαρίας για τούτη τη δουλειά: με το αυτί και την καρδιά του τα καταφέρνει περίφημα.

Και μόλις τελειώσει το κούρδισμα, πιάνει την πένα κι αρχίζει να παίζει ένα ταξίμι, έτσι, για να δει πώς ακούγεται το όργανο. Και στην αρχή προσπαθεί να μείνει συγκεντρωμένος, να εκτιμήσει την ατάκα, το κράτημα, την ποιότητα του ήχου, το σκάσιμο της πένας πάνω στα τέλια. Αλλά σιγά σιγά αφαιρείται, κάνει στην άκρη ο μάστορας και ξεπροβάλλει ο μερακλής καλλιτέχνης. Τη μελωδία που είχε στο μυαλό του απ' το πρωί, τώρα την ξεδιπλώνει πάνω σε ένα αληθινό, καινούργιο όργανο, ζωντανό, τη στολίζει, την απλώνει και τη μαζεύει.

Κι εκείνη την ώρα, καθώς πέφτει το βράδυ, μαζεύονται και οι φίλοι που τό 'χουν συνήθειο να περνάνε από το μαγαζί: ας πούμε ο Γιώργος, ο Κώστας, ο Λουκάς. Και φέρνουν μαζί τους μπύρες που αγόρασαν από το πολωνέζικο ψιλικατζίδικο της γωνίας, ή ρετσίνες, ή ούζο, ή κανένα καλό τσίπουρο, σπιτικό, που τό 'στειλε ο ξάδερφος από τον Τύρναβο. Και πιάνουν την καινούργια κιθάρα, το μπουζούκι, το μπαγλαμαδάκι, να το δοκιμάσουν. Και σιγά σιγά πιάνουν και τ' άλλα όργανα που βρίσκονται ένα γύρω στο μαγαζί, καμαρωτά στη βιτρίνα ή επισκευασμένα που περιμένουν τον ιδιοκτήτη τους.

Κι έτσι ο Ζαχαρίας και η παρέα του, ανάμεσα στη μία μπύρα και την άλλη, μέσα στο γλυκό ντουμάνι απ' τα τσιγάρα, παίζουν τις μουσικές τους. Μουσικές ανατολίτικες, σε τούτο το κομμάτι της ανατολής που χρόνια προσπαθεί να γίνει δύση, χωρίς να τα καταφέρνει αλλά και χωρίς να χολοσκάει κιόλας. Και περνάνε οι ώρες, περνάνε κι οι μπύρες και οι μουσικές.

Κι εκεί, κατά τις δέκα μισή το βράδυ, μπορεί και έντεκα παρά, περνάει από το δρόμο μπροστά από το εργαστήρι του Ζαχαρία κι ένας χασοδίκης κουρασμένος, ράθυμος, βαρύς, με τον χαρτοφύλακα στο ένα χέρι κι ένα μισοσβησμένο τσιγάρο στο άλλο. Κι ακούει τα ταξίμια, κοιτάζει μέσα από τη βιτρίνα και βλέπει την παρέα που ταξιδεύει. Κοντοστέκεται για ένα λεπτό, στήνει αυτί, και σκάει ένα στραβό χαμόγελο. Τους χαίρεται και τους ζηλεύει μαζί. Κι ύστερα παίρνει πάλι τον δρόμο για το σπίτι.

Απόψε θα κοιμηθεί ελαφριά. Κι αύριο το πρωί θα πάρει πάλι τον ίδιο δρόμο, στην αντίθετη κατεύθυνση, σιγοσφυρίζοντας έναν σκοπό που του σφηνώθηκε στα μιλίγγια από την ώρα που ξύπνησε.


.