19 Δεκεμβρίου 2007

Η Θέμις έχει ακεφιές

Την περασμένη εβδομάδα εκδόθηκε το βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών που παραπέμπει εικοσιένα άτομα (δικηγόρους, δικαστές και μία... αστρολόγο) σε δίκη με την κατηγορία της συμμετοχής στο λεγόμενο "παραδικαστικό κύκλωμα".

Η πολύκροτη αυτή υπόθεση μπαίνει έτσι στην τελική της ευθεία -αν και το ακροατήριο θα αργήσει ακόμα, αφού λογικά θα υπάρξουν προσφυγές των κατηγορουμένων κατά του βουλεύματος. Είναι ίσως ο κατάλληλος χρόνος, Μοναδικέ μου Αναγνώστη, για να πούμε πέντε πράγματα σχετικά, πριν το θέμα περάσει για τα καλά στην επικαιρότητα των ΜΜΕ.


Υποθέτω ότι για πολύ κόσμο η δίκη αυτή, όταν γίνει, και εφόσον καταδικαστούν οι κατηγορούμενοι ή κάποιοι από αυτούς, θα σημάνει την κάθαρση του χώρου της Δικαιοσύνης, την αφαίρεση του καρκινώματος και την επιστροφή του ασθενούς από το χειρουργικό κρεβάτι, σώου και αβλαβούς, για να συνεχίσει το ιερό θεσμικό του έργο. Έτσι;

Κι όμως, δεν είναι έτσι. Οι είκοσι-τριάντα-σαράντα επίορκοι δικαστές και δικηγόροι, εφόσον βέβαια αποδειχθούν τέτοιοι (καλόν είναι να μην ξεχνάμε ποτέ το τεκμήριο αθωότητας), θα απομακρυνθούν από τις θέσεις τους και θα πάνε φυλακή (;). Πιθανότατα η κυβέρνηση θα παίξει επικοινωνιακά με το θέμα, καυχώμενη για την απαλλαγή της Δικαιοσύνης από το μεγάλο της πρόβλημα. Μόνο που αυτό το τελευταίο, είναι ένα μεγάλο ψέμα.

Το μεγάλο πρόβλημα της Δικαιοσύνης δεν είναι το παραδικαστικό κύκλωμα, ούτε οι επίορκοι μέτοχοί του. Άλλα είναι τα προβλήματα -το φερόμενο ως κύκλωμα είναι απλά ένα σύμπτωμα, ακραίο σίγουρα και επικίνδυνο, αλλά πάντως σύμπτωμα, ενός οργανισμού άρρωστου που αφήνεται να αργοπεθαίνει.

Πρόβλημα της Δικαιοσύνης είναι οι εξωφρενικές καθυστερήσεις στην εκδίκαση των υποθέσεων από τα Δικαστήρια, που φτάνουν σε σημεία αρνησιδικίας και επιτρέπουν το παιχνίδι με την παραγραφή ως τακτικό ελιγμό υπεράσπισης.

Πρόβλημα είναι οι τεράστιες ελλείψεις σε προσωπικό, Δικαστές και Γραμματείς, που δεν καλύπτονται με τη δικαιολογία ότι δεν υπάρχουν κονδύλια -και δεν πρόκειται να καλυφθούν.

Πρόβλημα είναι οι άθλιες υποδομές, κτιριακές και τεχνολογικές, η έλλειψη μηχανοργάνωσης των Δικαστηρίων και η στέγασή τους σε κτίρια-στάβλους όπως το Ειρηνοδικείο Αθηνών (αν βρεθείς στην Ομόνοια, Μοναδικέ μου Αναγνώστη, κανένα πρωί και έχεις πέντε λεπτά καιρό, μπες εκεί στη στοά στην αρχή της Σταδίου για να δεις για τι πράγμα μιλάμε).

Πρόβλημα είναι η πολυνομία, οι φωτογραφικές διατάξεις και οι τροπολογίες σε άσχετα νομοσχέδια, οι ασαφείς διατυπώσεις της νομοθεσίας και τα πολυάριθμα παραθυράκια, η υπερποινικοποίηση και η χρήση των Δικαστηρίων ως εισπρακτικού μηχανισμού.

Πρόβλημα είναι η ολοφάνερη προσπάθεια της εκτελεστικής εξουσίας, δηλαδή των κυβερνήσεων των τελευταίων δέκα τουλάχιστον χρόνων, να ελέγξουν τη δικαστική περιορίζοντας την ανεξαρτησία της, απαξιώνοντας τις αποφάσεις της και χτυπώντας ιδιαίτερα και με κάθε τρόπο το εξαιρετικά ενοχλητικό Συμβούλιο της Επικρατείας.

Πρόβλημα είναι η νομολογία των ανωτάτων Δικαστηρίων, που πάει κι έρχεται δεξιά και αριστερά, μία έτσι μία αλλιώς, καταργώντας κάθε έννοια ασφάλειας δικαίου.

Πρόβλημα είναι οι δικαστές που έγιναν δικαστές επειδή δεν μπορούσαν να επιβιώσουν σαν δικηγόροι, οι δικηγόροι που αποδέχονται την τσαλαπάτηση της επαγγελματικής, επιστημονικής και ανθρώπινης αξιοπρέπειάς τους, οι γραμματείς που στήνουν παραμάγαζα, οι επιθεωρητές που δεν επιθεωρούν και οι ελεγκτές που δεν ελέγχουν.

Από αυτά τα προβλήματα, κανένα δεν πρόκειται να λύσει η δίκη για το παραδικαστικό κύκλωμα.

Ο χώρος της Δικαιοσύνης δεν είναι ούτε στεγανός, ούτε ξεκομμένος από την κοινωνία. Τα προβλήματα της Δικαιοσύνης είναι αντανακλάσεις των προβλημάτων της κοινωνίας, παντού και πάντοτε. Στα πινάκια των Δικαστηρίων μπορεί ο κάθε προσεκτικός παρατηρητής να διαβάσει τις κοινωνικές ασθένειες της χώρας μας: οι εκατοντάδες υποθέσεις διαφορών οροφοκτησίας μιλάνε για τις πολυκατοικίες της αντιπαροχής που χτίστηκαν τσάτρα-πάτρα "κατά παρέκκλιση" σε οικοπεδάκια των 180 τ.μ. Οι χιλιάδες δίκες για οφειλές σε ασφαλιστικούς φορείς καθρεφτίζουν τη μάστιγα της εισφοροδιαφυγής. Οι δεκάδες χιλιάδες υποθέσεις τροχαίων μαρτυρούν την άθλια οδηγική μας συμπεριφορά και τον ακήρυχτο πόλεμο της ασφάλτου -και πάει λέγοντας.

Η υπόθεση του παραδικαστικού κυκλώματος έλκει την προσοχή της κοινής γνώμης, αλλά για τους λάθος λόγους: επειδή υπακούει στις επιταγές της τηλεοπτικής αγοράς. Επειδή προσφέρει ίντριγκες, μαύρο χρήμα, επώνυμους πρωταγωνιστές, αλληλοκαρφώματα, κρουαζιέρες με ψευδώνυμο σε πολυτελή κότερα, κινηματογραφικές συλλήψεις στο Παρίσι με τη συνδρομή της Ιντερπόλ, κρυφές κάμερες, φυγόδικους δραπέτες, δίμετρες καλλονές από την Ανατολική Ευρώπη, Ρώσους καλόγερους με διασυνδέσεις, κοστούμια φίρμας των 2.000 ευρώ και γραβάτες από άγριο φυσικό μετάξι. Είναι μια υπερπαραγωγή κομμένη και ραμμένη στα μέτρα του Ταρζάν Δημοσιογράφου με την κίτρινη περισκελίδα, και του πολυάριθμου επιτελείου του από Δαιμόνιους Ρεπόρτερ, επίδοξους συναδέλφους που πιθανόν εγγράφουν υποθήκες για τη μελλοντική τους επαγγελματική αποκατάσταση.

Όλα αυτά, Μοναδικέ μου Αναγνώστη, μπορεί να είναι πιπεράτα και σκαμπρόζικα, αλλά μας απομακρύνουν από την ουσία. Και η ουσία είναι ότι η Δικαιοσύνη νοσεί -βαρύτατα. Όλα τα παραπάνω προβλήματα, που καμία κυβέρνηση δεν φαίνεται διατεθειμένη να λύσει, δημιουργούν ένα σάπιο περιβάλλον απολύτως κατάλληλο για να γίνεται συναλλαγή, νταραβέρι, διευκολύνσεις, ή όπως αλλιώς θες πες το. Αναβολές επί αναβολών για να φτάσουμε στην παραγραφή, ή γιατί "σήμερα η σύνθεση της έδρας δεν είναι καλή". Τηλέφωνα για βόμβες στα Δικαστήρια για να εξασφαλιστεί ότι δεν θα γίνει η δίκη. "Αοριστίες" στα κατηγορητήρια και στα δικόγραφα. Καθυστερημένες καθαρογραφές -ή κατεπείγουσες, όπου δει. "Εύλογη κρίση". "Ελαφρυντικά". "Ενδεχόμενος δόλος".

Η δίκη θα γίνει, και μπορεί οι κατηγορούμενοι να αποδειχτούν ένοχοι και το παραδικαστικό κύκλωμα να ξηλωθεί. Αλλά οι συνθήκες του χώρου είναι τέτοιες ώστε, αργά ή γρήγορα, αλλά πάντως αναπόδραστα, θα δημιουργηθεί άλλο κύκλωμα στη θέση του. Ο ασθενής έχει καρκίνο σε όλο του το σώμα, κι εμείς του αφαιρούμε μόνο το συκώτι, γιατί αυτό μπορούμε: μικρό το όφελος, θα γίνει μετάσταση και αύριο θα εκδηλωθεί η αρρώστια κάπου αλλού.

Για το τέλος, Μοναδικέ μου Αναγνώστη, σου φύλαξα το μεγαλύτερο πρόβλημα της Δικαιοσύνης: που είναι το γεγονός ότι τα προβλήματά της ο κόσμος τα θεωρεί προβλήματα των δικηγόρων, των δικαστών, των δικαστικών γραμματέων -κοινώς, όσων ψωμίζονται από αυτήν. Και πολλές φορές, ή μάλλον σχεδόν πάντα, έτσι τα βλέπουμε κι εμείς οι ίδιοι.

Δεν είναι έτσι. Τα προβλήματα της Δικαιοσύνης δεν είναι κλαδικά, είναι προβλήματα της Δημοκρατίας. Η λειτουργία, ή μάλλον η μη-λειτουργία μιας μισοπεθαμένης Δικαιοσύνης επιτρέπει και ενθαρρύνει την αυθαιρεσία της κάθε κυβέρνησης, την επιπολαιότητα της Βουλής, την ασυδοσία του ιδιωτικού τομέα. Δεν θέλουμε να το καταλάβουμε; Πάει καλά -αλλά αργά ή γρήγορα θα το βρούμε μπροστά μας.

Σε χαιρετώ

Χασοδίκης

9 σχόλια:

  1. Τα προβλήματα της Δικαιοσύνης δεν είναι κλαδικά, είναι προβλήματα της Δημοκρατίας.

    ***

    Εκεί νομίζω ότι κρύβεται το νόημα της όλης ιστορίας.
    Κανένας πολίτης δεν πρέπει να αδιαφορεί, διότι κάποια μέρα θα εισπράξει και αυτός τον μισθό της ύβρης (συγνώμη Οδυσσέα Ελύτη).

    Δημήτρης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Αγαπητέ χασοδικη, η δικαιοσύνη νοσεί βαρέως από την ανικανότητα των δικαστών, την οσφυοκαμψία τους, και γενικότερα από την πλήρη παράλυση του συστήματος. Προσωπικά σαν επαγγελματία σε λυπάμαι όπως και τον κάθε ταλαίπωρο δικηγόρο. Λούζεστε μόνοι σας τα προβλήματα ενός ολόκληρου συστήματος ενώ βασικά δε φταίτε. Σε λυπάμαι που όταν έρθει ο πελάτης δεν ξέρεις τι να του πεις γιατί δεν ξέρεις τι σου ξημερώνει. Ξέρεις αν πας στο γιατρό σου δίνει κάποια φάρμακα που συνήθως αν δε θεραπεύουν τουλάχιστον βοηθάνε. Πληρώνεις σαν ασθενής κι έχεις μια παροχή. Εσύ αναγκάζεσαι να ζητήσεις χρήματα χωρίς όμως να μπορείς να προσφέρεις μαι παροχή ποιότητας όχι γιατί είσαι σκάρτος αλλά γιατί το σύστημα είναι χάλια. Δεν ξέρεις τι σου ξημερώνει. Κι ερωτώ χασοδίκη γιατί βρε διάβολε σπούδαζες τόσα χρόνια? Για να γίνεις δικηγόρος και ο κόσμος να θεωρεί ότι είσαι συνώνυμο του απατεώνα?
    Σε παρακαλω να μην θεωρήσεις κάτι από αυτά προσωπικό. Επειδή η κοπέλα μου είναι συνάδελφος σου ζώ λίγο το χώρο και θλίβομαι βαθύτατα για την κατάντια του.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Τώρα τι να πω, ότι συμφωνώ; Απολύτως περιττό.

    Περιορίζομαι να τοποθετηθώ μόνο σε κάποια επιμέρους ζητήματα που έθιξες:

    @ Ομολογώ ότι, όταν πριν καιρό διάβασα για τη διαμαρτυρία της κας Μπουρμπούλια για την αντιμετώπισή της από το δικαστήριο, ένιωσα μία ένοχη ευχαρίστηση. Ευχαρίστηση, διότι ένας δικαστής (έστω και πρώην) ένιωσε όπως νιώθουν δεκάδες δικηγόροι καθημερινά, όταν αντιμετωπίζονται περιφρονητικά από την έδρα. Ένοχη η ευχαρίστηση, διότι, αν αληθεύει το παράπονο της κατηγορουμένης, αυτό αποτελεί σφάλμα της έδρας.

    @ Για τις καθυστερήσεις στην απονομή της δικαιοσύνης έχει ήδη εντοπιστεί ο λόγος: το ότι δίκες διεξάγονται μέχρι τις 15.00!
    Τρελαίνομαι όταν ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, ο οποίος μιλά δημόσια ελάχιστες φορές (και καλά κάνει), εντοπίζει εκεί το πρόβλημα. Αντί να χρησιμοποιήσει τη θέση του και να επισημάνει αυτό που όλοι γνωρίζουν: ότι απαιτείται αύξηση του αριθμού των δικαστών και των υπαλλήλων και βελτίωση των άθλιων υποδομών.
    Και τρελαίνομαι ακόμη περισσότερο όταν ζητά από τους δικηγόρους να υιοθετήσουν την άποψή του, επειδή είναι συλλειτουργοί της δικαιοσύνης! Και αυτό τι σημαίνει, ότι πρέπει να είμαστε επί ένα 24ωρο στην αίθουσα; Είμαστε συλλειτουργοί, αλλά είμαστε και άνθρωποι. Νομίζω, δηλαδή...
    Και βέβαια, όποτε μας συμφέρει, οι δικηγόροι είναι συλλειτουργοί της δικαιοσύνης. Όταν όμως ανεβαίνουμε στην έδρα, τους συμπεριφερόμαστε λίγο καλύτερα από μυρμήγκια...
    Δεν ξέρω, βέβαια, αν ο κος Σανιδάς έχει ρωτήσει τους συναδέλφους του αν συμφωνούν με την άποψή του. Ναι, αυτούς τους (κατά τα άλλα αξιοσέβαστους) δικαστές, που φεύγουν στις 4 από τα δικαστήρια φορτωμένοι με καμιά 20αριά δικογραφίες (ούτε λόγος, βέβαια, για προσωπική ζωή). Ή τους υπαλλήλους, δηλαδή την ομοσπονδία τους. Πιστεύει πράγματι ότι το εμπόδιο είναι οι δικηγόροι;

    @Για τη νομολογία των δικαστηρίων θα αναφερθώ απλώς σε πρόσφατη απόφαση του ΔΕΚ (αν δεν κάνω λάθος), το οποίο αιτιολόγησε ειδικώς την υιοθέτηση διαφορετικού σκεπτικού σε σχέση με παλαιότερες αποφάσεις του, αναδεικνύοντας ρητά τη σημασία της σταθερότητας της νομολογίας. Στην Ελλάδα οι συμβασιούχοι ακόμη ψάχνονται να καταλάβουν τι μεσολάβησε εντός ενός έτους και οι ίδιοι Αρεοπαγίτες εξέδωσαν δύο διαμετρικά αντίθετες αποφάσεις...

    'Στωωωωω!

    Υ.Γ.: Βλέπω ότι επέστρεψες στις χειμερινές σου εξορμήσεις. Λογικό με όλα αυτά που βλέπεις μέσα στη βδομάδα! Ευτυχώς που έρχονται ολοταχώς οι γιορτές.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Και εγώ που νόμιζα ότι μετά την μεταφορά του κακουργιοδικείου από την οδό [Σαντα Ρόζα http://pikosapikos.blogspot.com/2007/11/blog-post.html] λύθηκαν τα προβλήματα της στέγασης των δικαστηρίων!!!
    Στην Ελλάδα χρέη δικαστή ,δικηγόρου, και εισαγγελέα, ΕΚΤΕΛΕΙ η τηλεόραση που διαμορφώνει την κοινή γνώμη. Υπογραμμίζω και εγώ ότι το πρόβλημα είναι πρόβλημα δημοκρατίας, η οποία χρησιμοποιείται και σαν το χαλι (ο τόνος σκόπιμα δεν μπαίνει στο α ή στο ι τοποθετήστε τον όπου νομίζεται ότι ταιριάζει) για να κρυφτούν από κάτω τα σκουπίδια.
    Εδώ και χρόνια η «θεραπεία» της δικαιοσύνης (και όχι μόνο) ακολουθεί την πεφωτισμένη και αλάνθαστη μέθοδο (λογική) του: «πονάει χέρι , κόβεις χέρι», με αποτέλεσμα να έχουμε στην Ελλάδα μια δικαιοσύνη αποτελούμενη από τεχνητά μέλη. Αναρωτιέμαι λοιπόν πως μπορεί να «θεραπευθεί» ένας τέτοιος οργανισμός από τον οποίο πάσχουν ζωτικά όργανα, ακόμη και αν αντικατασταθούν από «υποκατάστατα» όργανα.
    Αυτό που σκέφτηκα αυθόρμητα, είναι ότι δεν θα ήθελα να ήμουν στην θέση σου, ώστε να αντιμετωπίζω καθημερινά στο επαγγελματικό πεδίο μια τέτοια κατάσταση.
    Κατά τα άλλα θα το βρούμε σίγουρα μπροστά μας κάποια στιγμή.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Συγγνώμη αγαπητοί σχολιαστές, αλλά σοβαρολογείτε όταν λέτε ότι λυπάστε τον Χασοδίκη? Τον εαυτό σας δηλ δεν τον λυπάστε? Αν είστε Γιατρός, Πολιτικός Μηχανικός, Εκπαιδευτικός, Αρχιτέκτων, Δημ. ή Ιδιωτικός Υπάλληλος, Επιχειρηματίας ή τέλος πάντων Πολίτης αυτής της χώρας και επιθυμείτε να ζήσετε μια απλή ήρεμη ζωή χωρίς απάτες και αυταπάτες, γίνεται?

    Έχουμε τόσο συνηθίσει την βρώμα που πλέον θεωρείται φυσιολογική!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Αγαπητέ «άγνωστε» συν σχολιαστή. Δε συμφωνώ με το σχόλιο ότι «Έχουμε τόσο συνηθίσει την βρώμα που πλέον θεωρείται φυσιολογική», είναι αυτό που κάνει τους περισσότερους στην παρέα του χασοδικη, να διαμαρτύρονται με τον ένα τρόπο, ή με τον άλλο. Εγώ προσωπικά ωστόσο, αναφέρθηκα στο «επαγγελματικό πεδίο» υπονοώντας ότι με τέτοια απροσπέλαστα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος, είναι δύσκολο κανείς να μπορέσει να κάνει την δουλεία του.
    Σας «προσκαλώ» μέσω του blog μου, να διαλύσουμε τις «απάτες» και τις «αυταπάτες».

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Δεν έχω να προσθέσω ή να σχολιάσω κάτι ιδιαίτερο από αυτά που συνεισφέρατε...

    Το μόνο που θα ήθελα να πω προς τον τελευταίο ανώνυμο σχολιαστή είναι τούτο: υπάρχει μια ειδική βαρύτητα στη δυσλειτουργία ή μη-λειτουργία της δικαιοσύνης σε σχέση με άλλους τομείς του κοινωνικού βίου. Κι αυτό γιατί η δικαστική είναι μία από τις τρεις εξουσίες στις οποίες βασίζεται το δημοκρατικό πολίτευμα -και μάλιστα, αυτή που καλείται να ελέγχει τις άλλες δύο. Το να αποδεχόμαστε το χάλι της είναι επικίνδυνο, πολύ περισσότερο όταν οι λόγοι που προβάλλονται είναι οικονομικοί (ότι δηλαδή δεν υπάρχουν χρήματα για τη βελτίωσή της).
    Φαντάσου να λέγαμε ότι στη Βουλή θα πληρώνονται οι 250 βουλευτές από τους 300, γιατί τα λεφτά δεν φτάνουν για όλους...

    Κατά τα άλλα, ασφαλώς και δεν έγραψα το ποστ για να κλαφτώ για την επαγγελματική μου καθημερινότητα -ελπίζω να μην το εξέλαβες έτσι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Αγαπητέ Χασοδίκη συμφωνώ απολύτως μαζί σου και με τα λεγόμενά σου. Θα προσθέσω και την Παιδεία στις απαραίτητες προϋποθέσεις για την ομαλή λειτουργία μιας Δημοκρατίας.

    Εφόσον λοιπόν από Παιδεία και Δικαιοσύνη πάμε κατά..... είναι να μην λυπόμαστε τους εαυτούς μας?

    Αυτό ήθελα να πω μονάχα και δεν είχα διάθεση να προσβάλω κανέναν. Συγχωρέστε με εαν άθελά μου προξένησα δυσφορία!

    Ο αναγνώστης σου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Ε, όχι και δυσφορία!
    Αρκεί που έγινε κατανοητό αυτό που θέλαμε να πούμε αμφότεροι...

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Ενστάσεις και ισχυρισμοί
κατατίθενται μόνον εγγράφως
(Χασοδίκειος Πολιτική Δικονομία, άρθρον 228)