04 Σεπτεμβρίου 2007

Ο.Τ.Α. μη ακουόντων

Στον τομέα της δασικής προστασίας ισχύει λίγο πολύ ό,τι και στην ιατρική: η πρόληψη είναι προτιμότερη της καταστολής. Βασικό αξίωμα, θεμελιώδες, που όμως στην Ελλάδα συνήθως το ξεχνάμε (και στις δύο περιπτώσεις).

Τι σημαίνει "πρόληψη" όταν μιλάμε για τις δασικές πυρκαγιές; Διάφορα πράγματα, τα οποία βέβαια πρέπει να εντάσσονται σε έναν κεντρικό σχεδιασμό και να υλοποιούνται από τους κατά τόπους φορείς, κυρίως της τοπικής αυτοδιοίκησης: διάνοιξη δασικών δρόμων, δημιουργία αντιπυρικών ζωνών, εγκατάσταση υδατοδεξαμενών σε δάση και ορεινούς όγκους, οργάνωση περιπολιών, επάνδρωση πυροφυλακίων.

Μία εικόνα που ειδάμε πολύ συχνά στις τηλεοπτικές μας οθόνες, Μοναδικέ μου Αναγνώστη, το δεκαήμερο του Ολοκαυτώματος, ήταν η εικόνα των εκσκαφέων που έτρεχαν να δημιουργήσουν αντιπυρικές ζώνες γύρω από χωριά που κινδύνευαν άμεσα από τις φλόγες. Προφανώς, δεν γίνεται έτσι. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός για να καταλάβει ότι η δημιουργία αντιπυρικών ζωνών είναι μια διαδικασία κατά την οποία πρέπει να λαμβάνονται υπ' όψη διάφοροι παράγοντες: περιοδικότητα και ένταση των ανέμων, ανάγλυφο του εδάφους, είδος και πυκνότητα της βλάστησης. Και τίποτα απ' αυτά προφανώς δεν είναι δυνατόν να εκτιμηθεί σωστά όταν η φωτιά καταφτάνει από δέκα μεριές.

Ποιος είναι άραγε ο λόγος που οι περισσότεροι δήμαρχοι που ακούστηκαν στις τηλεοράσεις τις ημέρες αυτές έσπευδαν αμέσως να καταγγείλουν εμπρησμούς, ακόμη και αν δεν υπήρχε απολύτως κανένα στοιχείο; Μήπως ότι δεν είχαν λάβει κανένα μέτρο πρόληψης, ούτε καν για τον καθαρισμό των πρανών των δρόμων από τα ξερόχορτα; Μήπως ότι στην περιφέρεια των περισσοτέρων λειτουργούν ανεξέλεγκτες, παράνομες χωματερές, συνήθης εστία πυρκαγιών; Μήπως ότι τα κονδύλια που θα έπρεπε να έχουν διατεθεί για την διάνοιξη και τη συντήρηση δασικών δρόμων και αντιπυρικών ζωνών χρησιμοποιήθηκαν για να βουλώσουν διάφορες τρύπες των προϋπολογισμών;

Η αλληλουχία των δηλώσεων νομαρχών, δημάρχων και εκπροσώπων της κεντρικής Διοίκησης κατά τις ημέρες του Ολοκαυτώματος θύμισε, Μοναδικέ μου Αναγνώστη, μία παράδοξη και πρωτότυπη σκυταλοδρομία -όπου, αντί οι δρομείς να μεταφέρουν τη σκυτάλη ο ένας στον άλλον με τη σειρά, έτρεχαν άτακτα μπρος-πίσω προσπαθώντας να βρουν κάποιον για να την ξεφορτωθούν. Ένα ατέλειωτο γαϊτανάκι αντιμετάθεσης ευθυνών -και στη μέση, καμμένα χωριά και δάση, και απανθρακωμένα πτώματα.

Συνήθης δικαιολογία των τοπικών δημογερόντων: "Δεν επαρκούν τα κονδύλια". Δεν είναι τελείως αβάσιμη. Αλλά οι κύριοι αυτοί έχουν χάσει προ πολλού την έξωθεν καλή μαρτυρία, αφ' ής στιγμής οι εκθέσεις του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης και του Συνηγόρου του Πολίτη τους αναδεικνύουν σε ετήσια βάση πρωτοπόρους στην κακοδιαχείριση, τη διαφθορά και τη σπατάλη. Και πώς να τους πιστέψει κανείς, Μοναδικέ μου Αναγνώστη, όταν βλέπει τη γειτονιά του κάθε τέσσερα χρόνια, τους τρεις-τέσσερις τελευταίους μήνες πριν τις δημοτικές εκλογές, να μετατρέπεται σε εργοτάξιο χρήσιμων και άχρηστων έργων -ενώ την υπόλοιπη τετραετία, ύπνος βαθύς και μακάριος;

Εκτός όμως από τις ευθύνες των τοπικών αρχόντων, ευθύνες έχει και η -εκάστοτε- κυβέρνηση για την έλλειψη προληπτικών μέτρων: με βάση την ισχύουσα νομοθεσία περί πολιτικής προστασίας (Ν. 3013/2002), ο σχεδιασμός των αναγκαίων μέτρων και ο έλεγχος της εφαρμογής των σχεδίων γίνεται κεντρικά -εξ ου και η ύπαρξη της σχετικής Γενικής Γραμματείας. Προφανώς, όμως, οι σχετικές διατάξεις υπάρχουν μόνον για να γεμίζουν σελίδες στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Και δεν είναι, ασφαλώς, τυχαίο, ότι οι αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες απέφευγαν επιμελώς να αναφερθούν στο θέμα της πρόληψης. Ο κ. Παυλόπουλος, βέβαια, πολιτικός προϊστάμενος της Πολιτικής Προστασίας, ήταν τυχερός: λόγω των εκλογών, αντικαταστάθηκε από τον υπηρεσιακό υπουργό την πρώτη μέρα του Ολέθρου -κι έτσι, απέφυγε τη δυσάρεστη θέση να εκτίθεται καθημερινά στα κανάλια, ερωτώμενος τι σχεδιασμό πραγματοποίησε και τι έλεγχο έκανε.

Και σ' αυτόν τον τομέα, όπως και στον τομέα του συντονισμού, η κυβέρνηση τα έκανε θάλασσα, Μοναδικέ μου Αναγνώστη. Και βέβαια, αντί για ανάληψη ευθυνών, το μόνο που ακούσαμε ήταν ποιητικές εξάρσεις για τον στρατηγό άνεμο και σεναριογραφικές αναζητήσεις για ασύμμετρες απειλές, οργανωμένα σχέδια και πράσινα άλογα... Αλλά αυτά, θα τα δούμε τις επόμενες ημέρες. Για την ώρα,

Σε χαιρετώ

Χασοδίκης

5 σχόλια:

  1. Γεια σου φίλε Χασοδίκη

    να προσθέσω ένα - δυο σημεία:
    1. Ίσως αυτό που θα πω δεν είναι politically correct, αλλά φοβάμαι ότι οι αντιπυρικές ζώνες υπήρξαν ένα από τα βασικά θύματα του β΄ βαθμού τοπικής αυτοδιοίκησης: όσο ο νομάρχης ήταν κρατικό όργανο, κουτσά στραβά ο καθαρισμός των αντιπυρικών ζωνών περιλαμβανόταν στη ρουτίνα της κρατικής μηχανής. Άπαξ και οι νομάρχες έγιναν αιρετοί και τα κονδύλια των καθαρισμών έγιναν ανταγωνιστικά με άλλα "χρησιμότερα" (διορισμούς και αναθέσεις ημετέρων), τις έφαγε η μαρμάγκα τις αντιπυρικές ζώνες...
    2. Ο σχεδιασμός της Πολιτικής Προστασίας γίνεται μεν κεντρικά, αλλά η εφαρμογή γίνεται τοπικά. Σχέδια υπάρχουν, και μάλιστα είναι απόρρητα κι έχουν εκπονηθεί με μεγάλο κόστος. Αλλά ποιος τοπικός δήμαρχος τα είχε δει ποτέ του;
    3. Η δήμαρχος του Μελιγαλά Μεσσηνίας έδειξε πώς θα μπορούσε να είναι η κατάσταση, αν είχαμε σοβαρούς τοπικούς άρχοντες: οι αντιπυρικές της έτοιμες, οι υδροφόρες της έτοιμες, κι έστελνε και βοήθεια σε γειτονικές περιοχές...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Φίλε Σπύρο καλημέρα

    Επί των (ορθών) παρατηρήσεών σου:

    α) Το politically correct δεν το εκτιμάμε εδώ τριγύρω, οπότε η παρατήρηση ευπρόσδεκτη. Η αιρετή αυτοδιοίκηση β' βαθμού υποτίθεται ότι είναι μία κατάκτηση της δημοκρατίας, και τέτοια πρέπει να είναι. Αν αυτό δεν ισχύει, αν έχει εκφυλιστεί σε μηχανισμό εξυπηρέτησης διαφόρων συμφερόντων, αυτό πρέπει να μας προβληματίσει όλους μας. Να δούμε, όμως, μέχρι τις επόμενες δημοτικές-νομαρχιακές εκλογές, πόσοι θα θυμόμαστε το φετινό Ολοκαύτωμα...

    β) Συμφωνούμε ότι η μη εφαρμογή των σχεδίων στην πράξη είναι ευθύνη τόσο της κεντρικής Διοίκησης, όσο και της Αυτοδιοίκησης. Ποιος ελέγχει τους Δημάρχους αν έχουν δει (και εφαρμόσει) τα σχέδια πολιτικής προστασίας; -ρητορικό το ερώτημα...

    γ) Την ετοιμότητα του Δήμου Μελιγαλά την έζησα -κυριολεκτικά- από πρώτο χέρι. Πράγματι, τέτοιες λαμπρές εξαιρέσεις καταδεικνύουν ακόμη περισσότερο το μέγεθος της κατάντιας των υπολοίπων...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Epitrepste mou dyo erwthseis :
    Ta kondylia gia katharismous, antipyrikh prostasia ktl den mpainoun sto nomarxiako proypologismo k katw apo poio titlo?
    Mporei kapoios na mou exhghsei ti akrivws shmaine se epipedo sxediasmou k armodiothtwn o.t.a. h katastash ektaktou anagkhs sthn opoia kyrhxthke h xwra?
    irie ant

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. irie ant
    Στη δεύτερη ερώτηση η απάντηση είναι "όχι", κανείς δεν μπορεί να το εξηγήσει, αμφιβάλλω αν το κατάλαβε και κανείς από αυτούς που θα έπρεπε να το καταλάβουν...

    Στην πρώτη ερώτηση, η απάντηση απαιτεί βαθύτατες γνώσεις δημοσίου λογιστικού, τις οποίες εγώ δεν διαθέτω... Αν κάποιος άλλος μπορεί να μας βοηθήσει...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Νομίζω μία 1η ενέργεια είναι να συγκαλέσει ο Νομάρχης έκτακτο συμβούλιο και με οδηγό τα σχέδια για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών να αποφασιστούν όλες οι περαιτέρω ενέργειες.
    Αν θυμάμαι καλά σε κάποιο κανάλι ρώτησαν κάποιο Νομάρχη πότε ακριβώς συγκάλεσε το συμβούλιο και είπε το επόμενο πρωί. Στο μεταξύ οι άλλοι καιγόντουσαν.
    Με επίφύλαξη βέβαια γιατί με το αλλαλόυμ που γίνεται στα κανάλια δε βγάζεις άκρη για το τι συνέβει τελικά.

    Πάντως δεν φταίει μόνο η Πολιτεία. Φοβάμαι ότι μπορεί να γίνω λίγο κακός άλλα είδαμε τη ποιότητα του Έλληνα στο έκτακτο βοήθημα που δόθηκε στους πυρόπληκτους).
    Να πώ και άλλη μια σκέψη που σίγουρα σηκώνει πολύ συξήτηση αλλα ήθελα να τη μοιραστώ για να ακούσω γνώμες.
    Άν μετά απο 30 χρόνια εργαίας το μόνο που έχεις είναι ένα κτήμα που σου παρέχει τα πρως το ζην, το προσέχεις σαν τα μάτια σου. Φτιάχνεις αντιπυρικές ζώνες μόνος σου, φέρνεις ένα πυροσβεστικό κρουνό, βάζεις μια δεξαμενή, ξεχωρταριάζεις το χώρο δίπλα, κόβεις η κλαδέυεις τα δέντρα που συνορεύουν με άλλα κτήματα, φέρνεις πυροσβεστήρες, αν μη τι άλλο στερείσαι τις διακοπές κάποιων χρόνων και το ασφαλίζεις βρε αδερφέ που τουλάχιστον κάτι να έχεις να πάρεις αν γίνει το κακό.
    Αν αυτό που έχεις είναι σπίτι ασφλάλισέ το και αυτό.
    Δεν ξέρω αν αυτά που γράφω είναι εφαρμόσημα ή θα μπορούσαν να έχουν νόημα σε τέτοιου μεγέθους καταστροφές αλλά τουλάχιστον κάνε κάτι.
    Όταν όμως είμαστε της καλοπέρασης και προτημάμε να ξοδεύουμε λεφτά σε διακοποδάνεια, αν γίνει το κακό πέφτουμε μέσα στη φωτιά για να «σώσουμε» την περιουσία μας. Οξύμωρο δεν είναι;
    Μανώλης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Ενστάσεις και ισχυρισμοί
κατατίθενται μόνον εγγράφως
(Χασοδίκειος Πολιτική Δικονομία, άρθρον 228)