04 Ιανουαρίου 2010

Η απώλεια του μέτρου (Ι)

Πρώτα διάβασα αυτό. Και το προσπέρασα χωρίς να δώσω ιδιαίτερη σημασία, γιατί ήταν παραμονή πρωτοχρονιάς, ήταν μεσημεράκι και ο ήλιος με στράβωνε καθώς κοιτούσα την οθόνη του υπολογιστή, οπότε τον έκλεισα γρήγορα-γρήγορα και ασχολήθηκα με κάτι άλλο. Όμως αργότερα άκουσα και τα δελτία ειδήσεων της τηλεόρασης, και κάπου εκεί άρχισα να στραβώνω, ιδίως όταν η κρατική τηλεόραση θεώρησε αναγκαίο να μας διαβεβαιώσει ότι με τον θάνατο του Νίκου Κακαουνάκη γίνεται "ΦΤΩΧΟΤΕΡΗ Η ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ".

Και δεν μπόρεσα να μην αναρωτηθώ, ποιον ακριβώς πλούτο κόμιζε στη Δημοσιογραφία ο Νίκος Κακαουνάκης, που θα μας (της) λείψει μετά τον θανατό του; Το διεισδυτικό ρεπορτάζ, την οξυδερκή αρθρογραφία, τις καίριες παρεμβάσεις στο δημόσιο διάλογο, το ύφος; Ή, για να θέσουμε το ερώτημα αντίστροφα, αν αύριο ανθίσουν τρεις-τέσσερις νέοι δημοσιογράφοι με κληρονομιά το ύφος και το ήθος του μακαρίτη, θα αναγνωρίσουμε άραγε ότι η Δημοσιογραφία αίφνης έγινε πλουσιότερη;

Ο νεκρός δεδικαίωται είναι μια ηθική επιταγή, εκπορευόμενη από τη συλλογική συνειδητοποίηση της κοινής μας μοίρας και της απόλυτης εξίσωσης που φέρνει ο θάνατος, στο κάτω-κάτω μακροπρόθεσμα θα είμαστε όλοι νεκροί. Άλλο όμως "δεδικαίωται", άλλο εξυψούται. Έχω την εντύπωση ότι η ίδια η ειδησεογραφική αναφορά του μοιραίου γεγονότος επαρκεί για να δικαιώσει τον εκάστοτε μακαρίτη, ξεχωρίζοντάς τον από το πλήθος των καθημερινών θανάτων που δεν απασχολούν τα δελτία ειδήσεων. Άντε κι ένα σύντομο βιογραφικό. Από εκεί και πέρα, η υπερβολή των θρήνων και των εγκωμίων δεν βλέπω να προσφέρει τίποτε περισσότερο, πέρα από την ψευδή εντύπωση ότι όλες οι απώλειες (που απασχολούν τα δελτία ειδήσεων) είναι δυσβάστακτες και ανεπανόρθωτες, εντύπωση που την διορθώνει αμείλικτα -αλλά ετεροχρονισμένα- η Ιστορία.

Κι άλλη μια σκέψη: σε μια εποχή που η Κρίση της Δημοσιογραφίας συζητιέται όσο ποτέ, που αν ανοίξεις κουβέντα με οποιονδήποτε άνθρωπο του σιναφιού δεν θα αρνηθεί να αναγνωρίσει τα δεκάδες ζητήματα μειωμένης αξιοπιστίας, διαπλοκής, ποιότητας της γραφής και του λόγου, τεκμηρίωσης, και πάει λέγοντας (ο κατάλογος είναι ατελείωτος),

προκύπτουν μέσα σε λίγες μέρες δύο θάνατοι προσωπικοτήτων, που θα μπορούσε να χαρακτηρίσει κανείς -χωρίς υπερβολή- εμβληματικές αυτής ακριβώς της εποχής, αυτής ακριβώς της Δημοσιογραφίας και αυτής ακριβώς της κρίσης. Και το σινάφι ανταποκρίνεται μόνον με υπερβολικούς θρήνους και υπέρμετρα εγκώμια. Οπότε εύλογα μπορεί να αναρωηθεί κανείς, τελικά αυτή η περίφημη Κρίση υπάρχει, ή είναι αποκύημα φαντασίας; Κι αν υπάρχει, πώς δημιουργήθηκε; Ερήμην των ανθρώπων του χώρου;

Αυτά τα ολίγα, προς προβληματισμό και μόνον...


.

13 σχόλια:

  1. Είχε γράψει κάποτε ο Γ. Μαρίνος , τότε στον Οικονομικό Τ, πως όταν πεθαίνει ένας καλός δημοσιογράφος στην κηδεία του πάει μονάχα ο νεκροθάφτης!
    Άρα....., τα συμπεράσματα δικά σας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Χασοδίκη, συμφωνώ απολύτως. Θέλουν οι συνάδελφοι του τεθνεώτος να εκφράσουν τη λύπη τους για τον θάνατό του; Πολύ ωραία, είναι αξιέπαινοι. Και, ανθρώπινα, ο θάνατος οποιουδήποτε ανθρώπου μας θλίβει όλους. Επίσης, ναι, σεβασμό στον νεκρό, δεν είπε κανείς να αρχίσουμε να τον λοιδορούμε. Αλλά απ'αυτό μέχρι το να μιλάμε για τον μεγάλο άνθρωπο, μεγάλο δημοσιογράφο... Όλοι αυτοί που τα λένε αυτά έχουν, όπως το λες, χάσει το μέτρο, ή μάλλον δεν το είχαν ποτέ γιατί δεν ξέρουν τι θα πει σπουδαίος άνθρωπος που έχει προσφέρει σε κάποιον τομέα: αν ασχολούνται όλη μέρα με τριτοκλασάτους τραγουδιστές, πώς να αναγνωρίσουν την αξία; Είναι πραγματικά θλιβερό κι εξοργιστικό, ειδικά αν σκεφτείς πόσοι πραγματικά σπουδαίοι αλλά αφανείς δημοσιογραφοί (υπάρχουν και τέτοιοι) πεθαίνουν και το πολύ-πολύ να διαβαστεί μια ανακοίνωση της ΕΣΗΕΑ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Και να σκεφτεις οτι ο Κακαουνακης ήταν αυτος που ειχε πει για το σιναφι του, οτι ο καλυτερος απο μας εχει σκοτωσει τη μανα του ...

    Καλη χρονιά

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Γεια στα δάχτυλά σου. Αυτά έλεγα το πρωί όταν κάποιοι ιστολόγοι του έπλεκαν το εγκώμιο. Σε ποιον, ρε παιδιά; Στην προσωποποίηση του λαϊκισμού; Μη τρελαθούμε κιόλας. Εντάξει, ήταν ελευθερόστομος και έλεγε ό,τι πίστευε ως αλήθεια, αλλά αυτό δε μου λέει και τίποτα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Έχω γράψει κι αλλού ότι τον συμπαθούσα, δεν συμφωνούσα παρά στα μισά απ' ότι έλεγε-έκανε, αλλά τον θεωρούσα αυθεντικό.

    Προσωπικά το "Ο νεκρός δεδικαίωται" δεν είναι καθόλου της άποψής μου.
    Αλλά δεν έχω νιώσει τόσο αρνητικά για κάποιον μέχρι σήμερα ώστε να χαρώ ή να ικανοποιηθώ από το θάνατό του.
    Απλά δεν ούτε επαινώ, μήτε κατηγορώ.

    Καλό βράδυ
    :-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Όχι δεν θέλουν να εκφράσουν τη λύπη τους, αγαπητέ Κ2. Επιδίδονται σε μια πλειοδοσία, που τους κάνει να αισθάνονται οτι έχουν τη συνείδηση τους ήσυχη, οτι τα έχουν καλά με όλους (δημόσιες σχέσεις) και οτι είναι "on the safe side", δεν έχουν προσβάλει κανέναν - οτι είναι μεγαλόψυχοι. Όπως λέτε, αγαπητέ Χασοδίκη, τεράστιο λάθος...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. λετε να βγεί κανένα σκάνδαλο στο χωρο της υγείας με αφορμή το θάνατό του?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Μα ήταν δυνατόν ένας από τους πρωτοστάτες αυτής της γενιάς φωνακλάδων, λαϊκιστών, δημοσιογράφων να μην εξυμνούνταν από τους "μαθητές" του; Ο δάσκαλος;

    Άσε που στα ελληνικά ΜΜΕ, όπου υπάρχει χώρος για υπερβολή, γεμίζει άμεσα με τόσο περίτεχνο τρόπο που θα νόμιζε κανείς ότι η υπερβολή διδάσκεται ως βασικό μάθημα στις σχολές δημοσιογραφίας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Για το συγκεκριμένο πρόσωπο, στο οποίο αναφέρεσαι αγαπητέ χασοδίκη, όσο αδιάφορη μου ήταν η ύπαρξη του, αλλά τόσο αδιάφορος μου είναι και ο θάνατος του. Όλα τα υπόλοιπα που ακούγονται μετά το θάνατο του, στο χωριό μου τα λέμε σπέκουλα ...

    Σε ό,τι αφορά το "ο νεκρός δεδικαίωται", το εκλαμβάνω ως "Κάνε στη ζωή σου τέρατα, άπαξ και πεθάνεις όλα παραγράφονται" και για το λόγο αυτό δεν το αποδέχομαι. Ο θάνατος κάποιου δεν είναι τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο, από τη φυσική κατάληξη όλων μας. Το ίχνος όμως που αφήνει στη ζωή κάποιων, λίγων ή πολλών, είναι η ένδειξη ή ακόμη και η απόδειξη της ποιότητας του ανθρώπου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Για μένα πάλι το "ο νεκρός δεδικαίωται" έχει την έννοια ότι, την ώρα του θανάτου, δεν θα ψάξεις να κάνεις μια αποτίμηση όλων των αρνητικών σημείων του μακαρίτη, αν μη τι άλλο από σεβασμό στον πόνο των οικείων του. Μέχρι εκεί όμως: όταν τα αρνητικά υπάρχουν δεν θα τα αγνοήσεις, απλώς θα αποφύγεις να εστιάσεις σε αυτά *τη συγκεκριμένη στιγμή*. Εδώ βλέπουμε να πηγαίνει η κατάσταση στο άλλο άκρο, της ασύστολης υμνολογίας...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Χασοδίκη και λοιποί συσχολιαστές, εκφράζετε όλα εκείνα που κι εγώ σκέφτηκα όταν πληροφορήθηκα το γεγονός.

    Προφανέστατα και δεν θα θυμηθώ όλα τα αρνητικά τη στιγμή του θανάτου. Προφανώς και δεν επιχαίρω για το θάνατο. Ούτε και λυπάμαι. Τον θεωρώ αναπόδραστη κατάληξη για όλους μας. Αφενός για όλους και για όλα έρχεται κάποτε το τέλος. Αφετέρου πρόκειται για μια βιολογική κατάληξη, για μια πλευρά της ανθρώπινης φύσης, όπως το γεγονός ότι κάποιος γεννιέται, τρώει για να κρατηθεί στη ζωή, αρρωταίνει, μεγαλώνει, γερνάει και τελικώς πεθαίνει.

    Από κει και πέρα όχι και απώλεια για τη δημοσιογραφία ο τεθνεώς! Απώλεια για την οικογένειά του και τα παιδιά του αναμφίβολα. Σκληρή το δίχως άλλο. Αλλά η δημοσιογραφία, αν έχει μια στάλα μυαλό, θα έπρεπε να νιώθει, χμ... ανακούφιση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Νομίζω ότι μας διαφεύγει μια παράμετρος …Αυτή που με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο αποτυπώθηκε σε όλα τα δελτία: «Αν ο Κακακουνακης που είναι επώνυμος πάει σα το σκυλί στ’ αμπέλι, φαντάσου ο απλός κοσμάκης»… Η επαναλαμβανόμενη υπερβολή των θρήνων και των εγκωμίων με ταυτόχρονη όμως υπενθύμιση του αδιευκρίνιστου προς το παρόν αλλά «άδικου» -κατά την άποψη του σιναφιού- χαμού του «χαρισματικού αυτού δημοσιογράφου» , καταδεικνύει την προνοητικότητα του σιναφιού ώστε αυτό που συνέβη με τον Κακαουνακη να μη ξανασυμβεί σε δικό τους άνθρωπο! Πως ? Κάνοντας χρήση του παντοδύναμου μέσου της τηλεόρασης προκείμενου να τρομοκρατήσουν τον ιατρικό κόσμο. Το γεγονός ότι ο Κακαουνακης μπήκε όρθιος και βγήκε ξαπλωτός , σκάρε και τον τελευταίο επώνυμο τενεκέ. Τρομοκρατήθηκε η «ελίτ» με την ιδέα ότι μπορεί «ο διάσημος , ο ξεχωριστός , ο σημαντικός αυτός ασθενής , να αντιμετωπίστηκε όμοια με το λαουτζίκο»… Και απαιτεί τώρα από τους γιατρούς, το εξής αυτονόητο: «Μια φορά θα σας χρειαστούμε. Όταν σας χρειαστούμε θα ενεργήσετε κάθε δυνατή και αδύνατη ιατρική πράξη καθώς και κάθε διαγνωστική εξέταση (η οποία και αν ακόμα δεν έχει εφευρεθεί θα πρέπει να την εφεύρετε) ώστε να μεταβληθεί η ειλημμένη απόφαση του Θεού (κατ άλλους να αλλάξει η αλληλουχία των γεγονότων που παράγει η τυχαιοτητα)» . «Η τυχόν δε ύπαρξη σπανιου συνδρομου που κατά τη διάρκεια μιας εγχείρησης μπορεί να στοιχίσει τη ζωή του κοινού μέσου υποτακτικού μας (βλ. πολίτη) , δεν επιτρέπεται να στοιχίσει και τη δική μας»… Και αυτό πρέπει στον ιατρικό κόσμο να γίνει απολύτως κατανοητό.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Θανάση, μου φαίνεται ότι το ένα δεν αποκλείει το άλλο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Ενστάσεις και ισχυρισμοί
κατατίθενται μόνον εγγράφως
(Χασοδίκειος Πολιτική Δικονομία, άρθρον 228)