Έκτακτη συφορά

Πρόλογος: Από την περασμένη Τρίτη το βράδυ, τα τηλέφωνα στο γραφείο νέκρωσαν και παρέμειναν νεκρά μέχρι σήμερα το πρωί. Κι όχι μόνο στο γραφείο -κάποια βλάβη στο δίκτυο του ΟΤΕ άφησε χωρίς τηλέφωνα (και φαξ και ίντερνετ) όλη την πολυκατοικία, υποθέτω και όλο το τετράγωνο. Κι έτσι περάσαμε μια βδομάδα στη Λίθινη Εποχή των τηλεπικοινωνιών. Στο μεταξύ, κάποια θέματα για ποστ μπαγιάτεψαν, αλλά ας είναι καλά η επικαιρότητα που δεν μας αφήνει να ησυχάσουμε...


Αντισυνταγματική κρίθηκε λοιπόν η περίφημη έκτακτη εισφορά σύμφωνα με απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου της Αθήνας, και στο οικονομικό επιτελείο πέσαν απ' τα σύννεφα. Ή μήπως όχι;

Όχι, γιατί η απόφαση ήταν απολύτως αναμενόμενη. Άλλωστε δεν ήταν η πρώτη: εδώ και λίγο καιρό, από τον Σεπτέμβριο αν δεν κάνω λάθος, το ίδιο δικαστήριο είχε κρίνει αντισυνταγματική την έκτακτη εισφορά με απόφασή του (4636/2009) επί αιτήσεως αναστολής που είχε ασκήσει κάποιος συνάδελφος που χαρατσώθηκε. Κι αν δεν έδωσε κανείς ιδιαίτερη σημασία τότε, είναι γιατί η αίτηση αναστολής αφορά προσωρινή δικαστική προστασία, και το δικαστήριο δεν μπαίνει εντελώς στην ουσία της υπόθεσης. Αν όμως διάβαζε κανείς προσεκτικά το σκεπτικό της απόφασης, θα έβλεπε την καταιγίδα να έρχεται: Το δικαστήριο έκρινε ότι "οι διατάξεις του άρθρου 18 του ν. 3758/2009, με τις οποίες επιβλήθηκε η έκτακτη οικονομική εισφορά, αντίκεινται στο άρθρο 78 παρ. 2 του Συντάγματος... και για το λόγο αυτό είναι ανίσχυρες και μη εφαρμοστέες".

Και όχι μόνο: τον Ιούνιο είχε δημοσιευτεί άλλη απόφαση, αυτή τη φορά από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας (1912/2009), παναπεί από το ανώτατο δικαστήριο της χώρας, που ναι μεν αφορούσε παλιότερη υπόθεση (μια άλλη "έκτακτη εισφορά", ή μάλλον έκτακτη φορολόγηση, που είχε επιβληθεί με νόμο του 1998), ωστόσο το σκεπτικό της ταιριάζει μια χαρά και σ' αυτήν που μας απασχολεί: φόρος οποιασδήποτε μορφής που επιβάλλεται αναδρομικά σε εισοδήματα, πέραν του προηγούμενου οικονομικού έτους από αυτό μέσα στο οποίο ψηφίστηκε ο σχετικός νόμος, αντίκειται στο Σύνταγμα. Και η έκτακτη εισφορά επιβάλλεται με νόμο του 2009 στα εισοδήματα του 2007 (που δηλώθηκαν το 2008). Ένα κι ένα κάνουν δύο.

Χτες βράδυ άκουσα τον υπουργό Οικονομικών να λέει ότι είναι υποχρεωμένος να εξαντλήσει -για λογαριασμό του Δημοσίου- όλα τα ένδικα μέσα. Δικαιολογήθηκε ότι "αν αύριο ένα άλλο δικαστήριο βγάλει αντίθετη απόφαση, εμείς πώς θα πρέπει να κινηθούμε;". Ακούγεται λογικό, αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι τίποτε άλλο από υπεκφυγή: το Σύνταγμα είναι σαφές, το σκεπτικό του ΣτΕ είναι μασίφ, και δεν υπάρχει καμία περίπτωση να δικαιωθεί το Δημόσιο, όσες εφέσεις και αναιρέσεις κι αν κάνει. Οπότε;

Οπότε, το σκεπτικό του υπουργού προφανώς είναι λιγάκι μπακαλίστικο: η έκτακτη εισφορά αφορά λίγους σχετικά συμπολίτες μας, και επιπλέον αυτούς που στο συλλογικό υποσυνείδητο έχουν καταγραφεί ως προνομιούχοι, έχοντες και κατέχοντες. Πόσοι δηλώνουν εισόδημα άνω των 60 χιλιάδων ευρώ; Ε, αυτοί, δεν πά' νά 'ναι το δίκιο τους βουνό, ας κόψουν το λαιμό τους. Κανείς δεν νοιάζεται ιδιαίτερα για την αδικία που γίνεται σε βάρος τους, με άλλα λόγια το πολιτικό κόστος για την κυβέρνηση είναι ελάχιστο. Οπότε κι ο υπουργός έχει το περιθώριο να πετάξει την μπάλα στην εξέδρα και να κωλυσιεργεί, περιμένοντας τα δικαστήρια να του πουν αυτό που ήδη ξέρει. Το πρόβλημα δεν θα λυθεί, απλώς παραπέμπεται στο μέλλον. Κάποια στιγμή το Δημόσιο θα υποχρεωθεί να επιστρέψει τα χρήματα σε αυτούς που τα πλήρωσαν -κι αν θέλουμε να είμαστε σοβαροί, θα πρέπει να τα επιστρέψει σε όλους, είτε προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη είτε όχι. Ε, το ζητούμενο είναι αυτή η στιγμή να πάει όσο γίνεται πιο μακριά. Κι έχει ο θεός.

Δεν πρέπει να μας προκαλεί κατάπληξη, βέβαια, αλλά όπως και να το κάνουμε είναι απογοητευτικό να διαπιστώνει κανείς ότι οι κυβερνήσεις πέφτουνε μα η πατροπαράδοτη ελληνική τσαπατσουλιά και κουτοπονηριά μένει. Ως πότε;


.