Δεν μπορώ να πω ότι τρέφω αγαθά αισθήματα για τον πρώην πρόεδρο της Υπερδύναμης (καλά, σκασίλα του θα μου πεις...). Με ενοχλεί ιδιαίτερα, φερ' ειπείν, το όψιμο ενδιαφέρον του για την καταστροφή του περιβάλλοντος -όπως και του πρώην πρωτοπαλίκαρού του, του Αλ Γκορ, που έχει ξεκινήσει παγκόσμια σταυροφορία για τις κλιματικές αλλαγές: ωραία όλα αυτά, και οι ομιλίες και οι συναυλίες και τα ντοκυμαντέρ, αλλά ολίγον καθυστερημένα. Θα προτιμούσα να έβλεπα ανάλογο ενδιαφέρον όταν είχαν την Εξουσία (με κεφαλαίο Ε) και τη δυνατότητα, όχι απλώς να επηρεάσουν, αλλά να επιβάλλουν καταστάσεις και πολιτικές.
Αλλού όμως ήθελα να σταθώ. Διαβάζω ότι ο Μπιλ, σε μια αποστροφή της ομιλίας του, είπε για τη χώρα μας και για την Τουρκία -αναφερόμενος στο θέμα των Ιμίων: "δύο χώρες που θα άρχιζαν πόλεμο για ένα ξερονήσι με δώδεκα κατσίκες".
Σκέψου το ένα λεπτό, Μοναδικέ μου Αναγνώστη: ο "μίστερ πρέζιντεντ" έκλεισε μέσα σε δώδεκα λεξούλες όλη την ιστορία του πιο γελοίου ίσως παρολίγον πολέμου της Ιστορίας.
Διαφωνείς; Κι όμως, ανεξάρτητα από όλη τη φιλολογία για την πατρίδα, το αίμα των ηρώων, τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, την τουρκική προκλητικότητα, τη σημαία, την άμυνα της χώρας και άλλες τέτοιες βαρύγδουπες έννοιες, μετά από τριάντα, σαράντα, πενήντα ίσως χρόνια, όλος ο κόσμος -εκτός από εμάς και τους γείτονες- θα μάθαινε "την ιστορία του πολέμου που έγινε για ένα ξερονήσι με δώδεκα κατσίκες".
Δεν θα ήταν η πρώτη φορά -υπάρχει ανάλογο προηγούμενο: το 1969 η Ονδούρα και το Ελ Σαλβαδόρ ενεπλάκησαν σε έναν πόλεμο που κράτησε έξι ημέρες και άφησε πίσω του χιλιάδες νεκρούς. Αφορμή στάθηκε ένα ποδοσφαιρικό ματς, και ο πόλεμος έμεινε στην ιστορία ως "ο πόλεμος του ποδοσφαίρου": ασφαλώς υπήρχαν βαθύτερες αιτίες, αλλά ποιος τις θυμάται σήμερα, σαράντα χρόνια μετά;
Το ρεπορτάζ της Ελευθεροτυπίας συνεχίζει ως εξής: "Μόλις όμως διαισθάνθηκε (σ.σ. ο Μπιλ) ότι ένα τμήμα του ακροατηρίου αντιδρούσε, άλλαξε αμέσως τόνο και μίλησε "για τα μεγάλα διδάγματα τα οποία έβγαλα από την κρίση, για τα οποία σας είμαι ευγνώμων".
"Ένα τμήμα του ακροατηρίου αντιδρούσε": η αλήθεια πάντοτε ενοχλεί, Μοναδικέ μου Αναγνώστη.
Σε χαιρετώ
Χασοδίκης
Διαφωνώ με το κείμενο (μου φαίνεται ότι σιγά σιγά αρχίζω να γίνομαι ο μόνιμος αντιρρησίας - όταν σε κουράσω πες μου) και ειδικότερα διαφωνώ με την υποβάθμιση του διακυβεύματος της κρίσης των Ιμίων.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτην κρίση των Ιμίων το ζήτημα δεν ήταν τόσο η κυριαρχία πάνω στις συγκεκριμένες βραχονησίδες, όσο η εισαγωγή και η επικύρωση μιας νέας τουρκικής θεωρίας, της θεωρίας των "γκρίζων ζωνών". Η θεωρία αυτή (που προστίθεται στην ως τότε σειρά τουρκικών διεκδικήσεων στο Αιγαίο) πρεσβεύει ότι όποιο νησί ή βραχονησίδα του Αιγαίου δε δόθηκε στην Ελλάδα με ρητή διάταξη διεθνούς συνθήκης, έχει αμφισβητούμενο καθεστώς, και με αυτόν τον τρόπο επεκτείνει τις τουρκικές διεκδικήσεις σε όλο το Αιγαίο (έφτασε να γίνεται αναφορά και στη Γαύδο - αλλά οι γνώστες λένε ότι το κρίσιμο σημείο είναι κάποιες βραχονησίδες στο μέσον του Αιγαίου). Στην κρίση των Ιμίων πρωτοπροβλήθηκε η θεωρία αυτή, και αποδείχτηκε ότι με λίγο τσαμπουκά από πλευράς Τουρκίας είναι εφαρμόσιμη, ασχέτως διεθνούς δικαίου: λόγω της ελληνικής υποχώρησης, τα Ίμια είναι πλέον "γκρίζα ζώνη", οι διεθνείς ναυτικοί χάρτες που τα έλεγαν ελληνικά τα αναφέρουν πλέον με δύο ονομασίες και σημειώνουν το αμφισβητούμενο καθεστώς τους, υπάρχουν περιπολικά σκάφη και των δύο χωρών, και το να πλησιάσουν ψαράδες και βοσκοί είναι πλέον ζήτημα αμοιβαίας συνεννόησης ή προστριβής (αναλόγως κλίματος).
Άρα τα Ίμια ήταν πρόκριμα, και είχαν ευρύτερες συνέπειες.
Δε θέλω να μπω στη συζήτηση του τι χειρισμός έπρεπε να γίνει στα Ίμια. Ίσως η υποχώρησή μας να ήταν ορθή δεδομένων των συνθηκών, ίσως όχι. Αλλά τουλάχιστον να μην πλανώμαστε ως προς το διακύβευμα της κρίσης.
Κάποιοι καλοπροαίρετοι ξένοι (του Κλίντον μη συμπεριλαμβανομένου βεβαίως) ίσως δίκαια να είχαν την αίσθηση ότι "Ελλάδα και Τουρκία μαλώνουν για ένα ξερονήσι λίγων τετραγωνικών με μόνους κατοίκους τα κατσίκια". Εκείνοι έχουν την πολυτέλεια να σφάλλουν στην εκτίμησή τους - εμείς όχι.
Αποκτησες και δευτερο αναγνωστη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑγαπητοι μου αναγνωστες, τωρα πια...
Και εις ανωτερα
Φίλε Σπύρο
ΑπάντησηΔιαγραφήΚατ' αρχήν, η διαφωνία είναι καλοδεχούμενη εδώ: το ζητούμενο είναι να γίνεται διάλογος και όχι να συμφωνούμε όλοι μεταξύ μας και να είμαστε μια ωραία ατμόσφαιρα...
Κατά δεύτερον, νομίζω ότι δεν κατανόησες τις προθέσεις μου: δεν αμφισβητώ το όποιο διακύβευμα της υπόθεσης των Ιμίων. Αν μπούμε στη διαδικασία να το συζητήσουμε μπορούμε να γράψουμε ολόκληρο βιβλίο -αλλά δεν είναι αυτό το ζητούμενο, τουλάχιστον όχι αυτού του post.
Αυτό που θέλησα να αναδείξω με την αφορμή του Κλίντον και της αποστροφής του είναι ότι η Ιστορία έχει πολλούς τρόπους ανάγνωσης και συνήθως οι μη-άμεσα ενδιαφερόμενοι διαλέγουν τον απλούστερο: και, με αυτή τη συλλογιστική, επιμένω ότι για όλον τον κόσμο πλην ημών και των γειτόνων ο πόλεμος των Ιμίων (που ευτυχώς κατ' εμέ αποφεύχθηκε) θα έμενε στην Ιστορία ως ο πόλεμος του ξερονησιού με τις δώδεκα κατσίκες.
Προφανώς πρόκειται για υπεραπλούστευση -αλλά όπως πολύ καλά γνωρίζουμε η Ελλάδα ΔΕΝ είναι το κέντρο του κόσμου και η ελληνοτουρκική διαμάχη είναι (για τους απ' έξω) απλώς μία ακόμη εστία περιφερειακής έντασης, από τις πολλές που υπάρχουν παγκοσμίως -και μάλιστα όχι από τις πιο ενδιαφέρουσες.
Το διεθνές context μέσα στο οποίο κινούμαστε ως χώρα καλόν είναι να το αντιλαμβανόμαστε, να το κατανοούμε και να το λαμβάνουμε υπ' όψιν -αυτό είναι όλο που θέλω να πω σε αυτό το κείμενο...
Τώρα βέβαια που ξαναδιαβάζω το κείμενο, αντιλαμβάνομαι ότι το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξες δεν είναι αδικαιολόγητο: κάποιες διατυπώσεις είναι λίγο "παρατραβηγμένες".
ΑπάντησηΔιαγραφήΤέλος πάντων, ελπίζω ότι εξηγήθηκα επαρκώς...