Πράσινα άλογα σε ξέφρενη κούρσα

UPDATE στο τέλος του κειμένου

Και ξαφνικά τη Δευτέρα το πρωί, επομένη των εκλογών, επτά διακεκριμένοι πανεπιστημικοί σπεύδουν να δημοσιοποιήσουν την υποστήριξή τους στην υποψηφιότητα του Ευάγγελου Βενιζέλου -πριν καν πιούν τον πρωινό τους καφέ.

Η κίνησή τους δεν προκάλεσε ακριβώς "αίσθηση": δημοσιεύτηκε βέβαια στις εφημερίδες, ακούστηκε από τα ραδιόφωνα και τις τηλεοράσεις, αλλά πάντως δεν της αποδόθηκε ιδιαίτερη σημασία. Μέσα στον επικοινωνιακό ορυμαγδό εκείνων των ημερών, με τις απανωτές κινήσεις εντυπωσιασμού, γρήγορα ξεχάστηκε: μια λεπτομέρεια.

Γιατί στέκομαι σε αυτή τη λεπτομέρεια; Γιατί, Μοναδικέ μου Αναγνώστη, μου έκανε μεγάλη εντύπωση ο χρόνος που εκδηλώθηκε η εν λόγω πρωτοβουλία: Λίγες μόνο ώρες από τη στιγμή που ο κ. Βενιζέλος ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του, πρωί πρωί τη Δευτέρα, ενώ ακόμη καταμετρούνταν τα ψηφοδέλτια και ενώ η Κοινή Γνώμη δεν είχε καλά καλά ανοίξει τα μάτια της μετά το ξενύχτι της Κυριακής. Γιατί τόση φούρια;

Δύο πιθανές εξηγήσεις υπάρχουν: είτε οι κύριοι καθηγητές έπεσαν για ύπνο το βράδυ των εκλογών και είδαν όλοι το ίδιο όνειρο... είτε η κίνηση αυτή ήταν προσχεδιασμένη και προαποφασισμένη, ενταγμένη σε ένα ευρύτερο στρατηγικό σχέδιο.

Επειδή η πρώτη δεν μου φαίνεται πολύ πιστευτή, κλίνω προς τη δεύτερη εξήγηση. Και αυτό ακριβώς είναι που με τρομάζει: αν ο πιθανότερος αυριανός αρχηγός του ΠΑΣΟΚ είχε επεξεργαστεί ένα σχέδιο κινήσεων που θα ακολουθούσαν την εκλογική ήττα, και αν είχε φροντίσει να τακτοποιήσει και αυτήν ακόμη τη λεπτομέρεια, τι συμπεράσματα βγάζει κανείς;

Κι έπειτα, γιατί τόση πρεμούρα σε μέρος του φιλο-ΠΑΣΟΚικού τύπου για "γρήγορες διαδικασίες"; Γιατί πίεσε στην ίδια κατεύθυνση και ο ίδιος ο Βενιζέλος; Η δικαιολογία ότι τάχα "δεν πρέπει να μείνει η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας ανενόχλητη να αλωνίζει στη Βουλή" δεν πείθει: ένα κόμμα που έχει χάσει τις εκλογές για δεύτερη συνεχόμενη φορά δεν έχει περιθώρια για βιαστικές κινήσεις, και κυρίως δεν μπορεί να συμπεριφέρεται σαν ποδοσφαιρική ομάδα που έχασε το ντέρμπυ και σπεύδει να αλλάξει προπονητή, ωσάν εκεί να βρίσκονται όλα της τα προβλήματα.

Και δεν ήταν αυτό το μόνο δάνειο από τον χώρο του αθλητισμού. Ο κ. Βενιζέλος αρχικά χρησιμοποίησε τεχνικές πυγμαχίας: μόλις ο αντίπαλος παραπάτησε ζαλισμένος από το δυνατό χτύπημα της εκλογικής ήττας, τον στρίμωξε στα σκοινιά με γρήγορα, κοφτά χτυπήματα και με σκοπό να τον ρίξει νοκ-άουτ. Και μόλις κατάλαβε ότι η τακτική αυτή δεν αποδίδει, το γύρισε στο στίβο -και προσπάθησε να μετατρέψει την κούρσα της διαδοχής σε αγώνα ταχύτητας 100 μέτρων.

Υπήρξε μια σαφής τακτική τις πρώτες ημέρες (ώρες, θα έλεγα) μετά από τις εκλογές: να υποχρεωθεί ο Παπανδρέου σε παραίτηση, και να προλάβει ο Βενιζέλος να προβληθεί ως το μοναδικό και αδιαφιλονίκητο φαβορί για τη διαδοχή -ως η μόνη εναλλακτική λύση που μπορεί να ξαναφέρει το ΠΑΣΟΚ στην εξουσία.

Αν λογαριάσει κανείς ότι ο Βενιζέλος ήξερε πως, σε περίπτωση νίκης του ΠΑΣΟΚ, έστω και οριακής, οι πιθανότητές του να γίνει πρόεδρος του κόμματος και -πιθανότατα- πρωθυπουργός μειώνονταν κατά πολύ: δεν θα μπορούσε να το πετύχει για τα επόμενα οκτώ χρόνια τουλάχιστον · και αν εξετάσει κάτω από αυτό το πρίσμα όλες τις κινήσεις που έγιναν από το βράδυ της Κυριακής και μετά... τι συμπεράσματα βγάζει;

Δεν μπαίνω καν στη λογική ότι τον έναν τον θέλει ο Λαμπράκης και τον άλλον ο Μπόμπολας, ή οι Γερμανοί και οι Αμερικανοί, ή οι αναρριχητές και οι κωπηλάτες: δεν είναι αυτό το ζήτημα. Το ζήτημα είναι ότι τα συμπεράσματα στα οποία μπορεί να καταλήξει κανείς αναλογιζόμενος όλα τα παραπάνω είναι μάλλον ζοφερά. Ο κ. Βενιζέλος στο μπλογκ του ισχυρίζεται ότι το βράδυ των εκλογών αντέδρασε "συναισθηματικά και πολιτικά": λυπάμαι, αλλά δεν με πείθει. Το δικό μου συμπέρασμα είναι ότι αντέδρασε υπολογισμένα και έχοντας προβλέψει και την παραμικρότερη λεπτομέρεια, με συγκεκριμένο στόχο και με μέθοδο.

Και αυτό, Μοναδικέ μου Αναγνώστη, με φοβίζει. Όπως με φοβίζει πάντοτε η ασίγαστη δίψα, η λαχτάρα για εξουσία -απ' όπου κι αν προέρχεται.

Σε χαιρετώ

Χασοδίκης

(συνεχίζεται)

UPDATE: Το κείμενο αυτό γράφτηκε χτες το απόγευμα, πριν από τη βραδυνή εκπομπή του Νίκου Χατζηνικολάου όπου ήταν καλεσμένος ο Β. Βενιζέλος. Την είδα την εκπομπή -και δεν αλλάζω στο κείμενο ούτε κεραία: αγωνία για την "πολιτική κληρονομιά" του Ανδρέα Παπανδρέου (ήμαρτον...), υπονοούμενα και μπηχτές κατά του Γιωργάκη επιπέδου συνοικιακού κομμωτηρίου, συναισθηματικές κορώνες "εγώ ξεκίνησα από τους Αμπελόκηπους Δυτικής Θεσσαλονίκης", αλά-Νίκος Ξανθόπουλος... Πούρος λαϊκισμός. Δεν περίμενα κάτι καλύτερο -αλλά δεν είδα και τίποτα καλύτερο από αυτό που περίμενα...