15 Οκτωβρίου 2007

Blog action day

Μερικές ερωτήσεις και απαντήσεις για τη σημερινή blog action day:

Έχει νόημα αυτή η κίνηση;
Όπως το πάρει κανείς. Αν θεωρήσουμε ότι τα ιστολόγια είναι ένα κλειστό κύκλωμα όπου πέντε γράφουν, δέκα διαβάζουν και είμαστε όλοι μια ωραία ατμόσφαιρα, τότε όχι, δεν έχει και πολύ νόημα. Αν όμως από αυτήν την ιστορία έστω και πέντε άνθρωποι καταλάβουν κάτι παραπάνω για το τι σημαίνει "περιβαλλοντικό πρόβλημα" σήμερα, τότε, λαμβανομένου υπ' όψη του ελάχιστου κόπου που κάνουν όσοι συμμετέχουν στην κίνηση, έχει και παραέχει νόημα. Επιπλέον, κάθε πρωτοβουλία που φέρνει το ζήτημα του περιβάλλοντος στα πρωτοσέλιδα είναι όφελος -έστω και μικρό...

Bloggers Unite - Blog Action Day


Λύνεται το πρόβλημα του περιβάλλοντος από τον καναπέ και το κομπιούτερ;
Ασφαλώς όχι. Αλλά στο σημείο που βρισκόμαστε, δεν έχουμε την πολυτέλεια να περιφρονούμε κανένα μέσο, όσο "πολυτελές" και να φαίνεται. Και, για όσους κάνουν εύκολη κριτική, ιδού η Ρόδος ιδού και το πήδημα: Ας σκεφτούν και ας αναλάβουν τις πρωτοβουλίες που οι ίδιοι θεωρούν αποτελεσματικότερες.

Στη χώρα μας το πρόβλημα είναι η έλλειψη νομικού/θεσμικού πλαισίου, η έλλειψη ελεγκτικών μηχανισμών, η έλλειψη συνειδητοποίησης της κοινής γνώμης;
Και τα τρία. Όσο και να φαίνεται περίεργο σε μια χώρα όπου η πολυνομία αποτελεί γάγγραινα, το νομικό πλαίσιο προστασίας του περιβάλλοντος είναι τραγικά ελλιπές. Κτηματολόγιο, δασολόγιο, χωροταξικός και πολεοδομικός σχεδιασμός: τρία απαραίτητα νομικά εργαλεία που ένα σοβαρό κράτος δεν δικαιολογείται να μην κατέχει και χρησιμοποιεί στις αρχές του 21ου αιώνα. Για τους ελεγκτικούς μηχανισμούς, το παράδειγμα της αυθαίρετης δόμησης αρκεί για να καταδείξει την ανεπάρκειά τους. Όσο για την κοινή γνώμη, δυστυχώς ελάχιστα συγκινείται και συνήθως ευκαιριακά: στην πραγματικότητα, οι περισσότεροι έχουμε στο βάθος του μυαλού μας τη σκέψη ότι αυτά τα προβλήματα δεν μας αγγίζουν -ίσως τα παιδιά μας ή τα εγγόνια μας, αλλά δεν είναι και σίγουρο και στο κάτω κάτω ας τα λύσουν τότε...

Και τι πρέπει να κάνουμε δηλαδή; Να κρεμιόμαστε όλοι από τα γιαπωνέζικα φαλαινοθηρικά όπως οι ακτιβιστές της Greenpeace;
Όχι, δεν είναι απαραίτητο. Μπορούμε όμως να διαχωρίζουμε τα σκουπίδια μας σε ανακυκλώσιμα και μη, να αλλάξουμε τις λάμπες μας με εξοικονόμησης ενέργειας, να μην αφήνουμε τη βρύση να τρέχει και να σβήνουμε τα φώτα που δεν χρειαζόμαστε. Απλά πράγματα, απαραίτητα, ωφέλιμα και για το περιβάλλον και για την τσέπη μας. Λύνουν το πρόβλημα; Όχι -αλλά τουλάχιστον δεν το επιδεινώνουν, και επιπλέον είναι τόσο εύκολο να γίνουν, που δεν υπάρχει λόγος να μην...

Μήπως τελικά οι περιβόητοι "οικολόγοι" είναι μια χούφτα μίζεροι γκρινιάρηδες που αποστρέφονται κάθε ιδέα προόδου και κινδυνολογούν ασύστολα;
Υπάρχουν και τέτοιοι. Αλλά οι περισσότεροι δεν είναι έτσι. Και ας έχουμε υπ' όψιν μας και τούτο: βασική αρχή του διεθνούς δικαίου περιβάλλοντος, και ιδιαίτερα του ευρωπαϊκού, είναι η αρχή της προφύλαξης (precautionary principle). Σύμφωνα με αυτήν την αρχή, κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα τεκμαίρεται ότι έχει επιπτώσεις στο περιβάλλον -και πρέπει να αποδειχθεί ότι οι επιπτώσεις αυτές δεν είναι ιδιαιτέρως επαχθείς, ή δυσανάλογες με τα οφέλη, ή ανεπανόρθωτες, προκειμένου η δραστηριότητα να επιτραπεί. Κάτι σαν το τεκμήριο της αθωότητας -αντεστραμμένο όμως. Οι "οικολόγοι", λοιπόν, αυτό που κυρίως απαιτούν είναι η έμπρακτη εφαρμογή αυτής της (θεσμοθετημένης) αρχής -κάτι που δυστυχώς δεν συμβαίνει.

Δεν μου αρέσει και πολύ ετούτο το σημείωμα, Μοναδικέ μου Αναγνώστη. Μου φαίνεται ότι λέει πράγματα κάπως αυτονόητα, και ότι μοιάζει λίγο "διδακτικό". Από την άλλη, όμως, διαπιστώνω ότι στην Ελλάδα του 2007 λίγα πράγματα είναι αυτονόητα -ενώ η μουρμούρα περισσεύει...

Εσύ τι λες;

Σε χαιρετώ

Χασοδίκης

6 σχόλια:

  1. Αγαπημένε μου συγγραφέα, χαίρομαι πολύ που ζητάς την γνώμη μου. Να ξέρεις όμως: την ζήταγες ή όχι θα την έδινα!

    Κατ' αρχήν θέλω να επισημάνω ότι άνετα μπορεί να λυθεί το πρόβλημα του περιβάλλοντος από τον καναπέ και το κομπιούτερ! Εκπλήσεσαι? Θα σου εξηγήσω πως: α) Ο καναπεδάτος κομπιουτεράς σίγουρα ξοδεύει ελάχιστη ενέργεια σε σχέση με τον φυσιολάτρη εξερευνητή ο οποίος για να μεταφερθεί στα μέρη που τον ενδιαφέρουν καίει τόνους καυσίμων. β) Το κομπιουτεράκι είναι ένα εργαλείο το οποίο εάν χρησιμοποιηθεί με τον σωστό τρόπο βοηθάει στην ανταλλαγή απόψεων, στην μελέτη και στην σχεδίαση μεθόδων για πολλούς τεχνολογικούς και επιστημονικούς τομείς, συμπεριλαμβανομένων και τεχνολογιών με στόχο την εξυγίανση του περιβάλλοντος.
    γ) Και μόνο το χαρτί που θα ξοδευόταν για να γραφτούν τόσα ημερολόγια που αυτήν την στιγμή υπάρχουν αναρτημένα στις ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες της γήινης σφαίρας, το οποίο τώρα κερδίζεται, δείχνει την εξαιρετική συμμετοχή των μπλόγκερς στο περιβαλλοντολογικό πρόβλημα.


    Και θα με ρωτήσεις, λογικά σκεπτόμενος, αγαπημένε μου συγγραφέα: δηλ. μοναδικέ μου αναγνώστη, εννοείς ότι τα μπλόγκ και η μπλογκομέρα περιβάλλοντος είναι η καλύτερη αντιμετώπιση από μέρους των μπλογκαρισμένων στο περιβαλλοντολογικό πρόβλημα? Δεν έχεις καμμία ένσταση? Τότε για ποιον λόγο γράφεις και καταχράσαι τόσον ωφέλιμο χώρο?

    Δεν ενίσταμαι στην μπλογκομέρα περιβάλλοντος. Ενίσταμαι στην ύπαρξη γενικά μπλογκοημερών. Μπλογκοημερών υγείας, παιδείας, φτώχειας, ανθρωπίνων δικαιωμάτων κλπ.

    Γιατί? Διότι τα προβλήματα κατατάσονται κατά ημερομηνείες λες και δεν ισχύουν για όλον τον χρόνο και για όλη μας την ζωή, ο μπλογκαρισμένος συμμετέχει σ' ένα κίνημα στο οποίο δεν έχει εγγραφεί ιδεολογικά, δεν είναι συνειδητοποιημένο μέλος του, υπακούει μόνο σε εντολές άνωθεν.

    Οι οδηγίες αποτελούν μια απλή αναφορά με συμβουλές προς "ναυτιλομένους" χωρίς να υφίσταται γνωστικό ή φιλοσοφικό υπόβαθρο και χωρίς να προτείνεται η απόκτηση μιας γενικής κοσμοθεωρίας που άνετα θα επιμεριζόταν σ' όλα τα προβλήματα χωρίς να χρειάζεται να υπάρχουν επιμέρους μπλογκομέρες.

    Τώρα προτείνεται το αντίθετο: η αναγωγή από τα επιμέρους προς τα γενικά, πράγμα που οδηγεί σε μια χαώδη κατάσταση και ασυνενοησία.

    Ο αναγνώστης σου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ανώνυμε φίλε

    Λες: "ο μπλογκαρισμένος συμμετέχει σ' ένα κίνημα στο οποίο δεν έχει εγγραφεί ιδεολογικά, δεν είναι συνειδητοποιημένο μέλος του, υπακούει μόνο σε εντολές άνωθεν".

    Και απαντώ: αυτό αποτελεί γενίκευση, η οποία πιθανόν αδικεί κάποιους.

    Δεν ξέρεις τι έχει κάνει ο καθένας από εμάς τους "μπλογκαρισμένους" [:-)] για το εκάστοτε ζήτημα, από ποιο πόστο και με ποιο βαθμό συνειδητοποίησης.

    Κατά τα άλλα, συμφωνώ μαζί σου ότι οι διάφορες μπλογκοημέρες (όπως και οι λοιπές ημέρες εκτός μπλογκ: παγκόσμια ημέρα των ωκεανών, π.χ., ή γιορτή της μητέρας κλπ.) δίνουν συχνά την εντύπωση ότι "ωραία, σήμερα προβληματιστήκαμε για το κυνήγι της φώκιας, αρκετά -του χρόνου πάλι". Ασφαλώς και δεν πρέπει να είναι έτσι. Ωστόσο, μην περιμένουμε από τα μπλογκ να υποκαταστήσουν την επίσημη παιδεία και το προσωπικό ενδιαφέρον του καθενός: ερεθίσματα προσπαθούν (αν προσπαθούν) να δώσουν -αν βρεθούν πρόθυμοι αποδέκτες, τόσο το καλύτερο.

    Όσο για το φιλοσοφικό υπόβαθρο, ενώ εν γένει συμφωνώ μαζί σου, θα σχολίαζα ότι δεν χρειάζεται και σπουδαία φιλοσοφία π.χ. για να μην πετάμε τις μπαταρίες μας μαζί με τα αποφάγια... Και λίγη κοινή λογική ποτέ δεν έβλαψε -ας μην τα αναγάγουμε όλα στη φιλοσοφία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Με παρεξήγησες. Η γενίκευση και ο χαρακτηρισμός (ή η κριτική, αν προτιμάς) αναφέρεται μόνο στην συγκεκριμένη ενέργεια. Όχι στην προσωπικότητα του καθενός μπλόγκερ.

    Όχι, δεν περιμένω από το κίνημα των μπλογκ να υποκαταστήσει το εκπαιδευτικό σύστημα ή να δημιουργήσει την ηλεκτρονική επανάσταση, όπως ακούγεται από πολλούς. Όμως θα ήθελα οι μπλόγκερς ως άτομα να εμβαθύνουν σε προβλήματα και να ξυπνούν συνειδήσεις, ο καθένας από την μεριά του, όπως θα ήθελα το ίδιο να ισχύει και για τον καθένα καθημερινό συμπολίτη μου.

    Μην πάρεις αυτήν την κριτική ως προσωπική. Αν πίστευα αυτό για σένα δεν θα ήσουν ο αγαπημένος μου συγγραφέας.

    Όσο για την σημασία της στάσης ζωής στην πρόσληψη και την επίλυση των προβλημάτων επίτρεψέ μου να είμαι απόλυτα κάθετος.
    Η "κοινή λογική" δεν είναι και τόσο κοινή σ' όλα τα φιλοσοφικά ή πολιτειακά συστήματα. Ούτε σ' όλες τις φάσεις εξέλιξης του ανθρώπινου είδους.

    Ο αναγνώστης σου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. νομίζω ότι η αξία της καθιέρωσης της συγκεκριμένης παγκόσμιας ημέρας είναι αδιαμφισβήτητη (αν κ κάποια στιγμή θα πρέπει ίσως να καθιερωθεί κ η μη παγκόσμια ημέρα ή η παγκόσμια ημέρα της μη παγκόσμιας ημέρας κτλ). είναι επίσης σημαντικό κατά τη γνώμη μου ότι στη συγκεκριμένη πρωτοβουλία πρωτοστάτησαν έλληνες (έστω κ του εξωτερικού αν δεν κάνω λάθος) όχι φυσικά για πατριωτικούς λόγους, αλλά γιατί διαφαίνεται μια ευαισθητοποίηση των ελλήνων σε αυτά τα θέματα -τουλάχιστον αυτή την περίοδο-.
    Δύο όμως πράγματα νομίζω θα πρέπει να μας απασχολήσουν ως συνέχεια κ εξέλιξη της πρωτοβουλίας αυτής:
    σε τοπικό επίπεδο: κατά πόσο τελικά οι έλληνες θα δείξουμε μια συνέπεια (ή μήπως ειλικρίνεια) στη ευαισθητοποιημένη στάση μας αυτή, ειδικά αν λάβουμε υπόψη τις διαχρονικά αντιφατικές έρευνες που κατατάσσουν από τη μία τους έλληνες στις υψηλότερες θέσεις μεταξύ των ευρωπαίων σε θέματα οικολογικής ευαισθησίας κ την Αθήνα από την άλλη στις πιο βρώμικες πόλεις της Ευρώπης! Μήπως τελικά φταίνε κ για αυτό οι μετανάστες?
    Εδώ ίσως φανώ πιο παραδοσιακός, αλλά προσωπικά θεωρώ πως η ενημέρωση κ η ευαισθητοποίηση είναι αναγκαίες συνθήκες για την ύπαρξη δράσης. Η ΔΡΑΣΗ όμως είναι τελικά νομίζω το ζητούμενο ως ίσως η μόνη αναγκαία συνθήκη για την ύπαρξη πίεσης για αποφάσεις κ αλλαγές. Κατά πόσο είναι εφικτό κινήσεις σαν αυτή να οδηγήσουν τελικά στη διατύπωση συγκεκριμένων αιτημάτων κ να οδηγήσουν σε δράση? Ξέρω καλά ότι τα άτομα που σε συμμετέχουν σε τέτοιες κινήσεις αναλαμβάνουν προσωπικά κ αντίστοιχες δράσεις. Μήπως όμως θα πρέπει με τις γνώσεις κ τις εμπειρίες τους να στοχεύουν σταδιακά πρωταρχικά στη γενικευμένη συμμετοχή σε τέτοιες δράσεις κ δευτερευόντως στην ευαισθητοποίηση κ την ενημέρωση?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. irie ant

    Νομίζω ότι το πρώτο περνάει από το δεύτερο: πρώτα συνειδητοποιείς το πρόβλημα, μετά την έκτασή του, και μετά σκέφτεσαι τι μπορείς να κάνεις γι' αυτό.

    Δες πάντως κι εδώ μια σχετική προσπάθεια άλλων μπλόγκερς...

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Ενστάσεις και ισχυρισμοί
κατατίθενται μόνον εγγράφως
(Χασοδίκειος Πολιτική Δικονομία, άρθρον 228)