11 Ιουλίου 2007

Requiem

Είχα σκοπό να μην ασχοληθώ ξανά με το κεφάλαιο "Πάρνηθα". Κάποια -διακριτικά- σχόλια φίλων με έκαναν να υποψιαστώ ότι ίσως και να το παράκανα την περασμένη εβδομάδα, στέλνοντας διαρκώς μαζικά e-mail για τη διαμαρτυρία της Κυριακής, άλλα με οδηγίες ορθής πρακτικής του WWF για το ευρύ κοινό κ.ο.κ. Μετά και το σύντομο φωτορεπορτάζ της Δευτέρας, ένιωθα ότι το θέμα είχε λίγο πολύ εξαντληθεί -έλλειμμα ενημέρωσης δεν υπάρχει, ο καθένας από εδώ και πέρα ας πράξει όπως νομίζει, πάμε γι' άλλα.

Ωστόσο άλλαξα γνώμη. Κάποιοι που διάβασαν το σημείωμα της Δευτέρας, Μοναδικέ μου Αναγνώστη, απόρησαν με το λίγο πικραμένο, λίγο απογοητευμένο ύφος. Καλό θα είναι λοιπόν να εξηγηθώ κάπως περισσότερο.

Photo Sharing and Video Hosting at Photobucket


Για να ξεκινήσουμε από κάπου, ξεκαθαρίζω ότι δεν θεωρώ ασήμαντη την κίνηση που έγινε την Κυριακή, ούτε τη συμμετοχή του κόσμου. Ανάλογα με το ποιος κάνει το ρεπορτάζ, οι εκτιμήσεις για το πλήθος των ανθρώπων που συγκεντρώθηκε έξω από τη Βουλή δίνουν έναν αριθμό που κυμαίνεται από τις 2.500 μέχρι τις 15.000 άτομα. Προσωπική μου εκτίμηση -χωρίς να είμαι ειδικός σε τέτοιους υπολογισμούς- είναι ότι ήμασταν εκεί περίπου 5.000 πολίτες: για μία συγκέντρωση που οργανώθηκε αυθόρμητα, χωρίς επίσημη υποστήριξη και χωρίς να κολληθεί ούτε μία αφίσα, ο αριθμός δεν είναι αμελητέος.

Από την άλλη πλευρά, όμως, θεωρώ ότι η συμμετοχή του κόσμου δεν ήταν αρκετή για να δώσει το μήνυμα που έπρεπε να δώσει η συγκεκριμένη διαμαρτυρία. Μετά τη συγκέντρωση δεν έκανα περατζάδα, αλλά υποπτεύομαι ότι, όποιος πέρασε από τις καφετέριες και τα μπαράκια του Θησείου, του Ψυρρή, των Εξαρχείων, πιθανότατα θα είδε περισσότερο κόσμο να κάθεται εκεί απ' ό,τι στο Σύνταγμα. Υποπτεύομαι επίσης ότι και οι δρόμοι προς και από τις παραλίες της Αττικής θα ήταν ως συνήθως μποτιλιαρισμένοι.

Κάποιοι δεν μπόρεσαν να έρθουν λόγω ανειλημμένων κοινωνικών υποχρεώσεων (γάμοι, βαφτίσεις κλπ.). Δικαιολογημένοι. Κάποιοι άλλοι, διότι έχουν παιδιά και δεν έχουν πού να τα αφήσουν. Δικαιολογημένοι κι αυτοί, αν και δεν έλειψαν από τη συγκέντρωση οι νέοι γονείς με τα βρέφη στους ώμους. Άλλοι είχαν κανονίσει "μικρές αποδράσεις" και ήταν εκτός Αθηνών -δεν τους κατηγορούμε ούτε αυτούς. Νομίζω όμως ότι οι περισσότεροι απόντες ανήκαν σε δύο μεγάλες κατηγορίες: τους Απαθείς και τους Απαισιόδοξους.

Θα ξεκινήσω από τους τελευταίους: Δεξιά και αριστερά στο Διαδίκτυο και έξω στην πόλη άκουσα σχόλια του τύπου "έλα μωρέ, καλή η πρόθεση αλλά δεν αλλάζει τίποτα με τέτοιες κινήσεις". Κι όμως, δεν είναι ακριβώς έτσι, Μοναδικέ μου Αναγνώστη. Θα συμφωνήσω κι εγώ ότι οι δημόσιες διαμαρτυρίες-πορείες-διαδηλώσεις συχνά έχουν τον χαρακτήρα "επαναστατικής γυμναστικής": πολλή φασαρία, λίγη ουσία. Στην προκειμένη περίπτωση όμως υπήρχε μία ειδοποιός διαφορά: το αυθόρμητο του εγχειρήματος. Χωρίς κομματικούς ή άλλους χορηγούς, η διαμαρτυρία της Κυριακής ξεκίνησε από το Διαδίκτυο και από τα κινητά τηλέφωνα μιας χούφτας ανθρώπων και έκανε τον γύρο της πόλης από στόμα σε στόμα. Δεν ξέρω αν ήταν η πρώτη φορά που έγινε κάτι τέτοιο, πάντως εγώ θυμάμαι μόνο μία ανάλογη περίπτωση στο παρελθόν: την πορεία μετά τη δολοφονία του Νίκου Τεμπονέρα, το μακρινό 1991 -εν μέσω του πρώτου κύματος μαθητικών καταλήψεων.

Photo Sharing and Video Hosting at Photobucket


Για το αν αλλάζει κάτι ή όχι με τέτοιες κινήσεις, σκέφτομαι τα εξής: είναι προφανές σε κάθε πολίτη που παρακολουθεί στοιχειωδώς τα πολιτικά και κοινωνικά δρώμενα της χώρας μας ότι η βασική κινητήριος δύναμη για τους Έλληνες πολιτικούς, ανεξαρτήτως χρώματος, είναι ο φόβος του πολιτικού κόστους. Ο φόβος δηλαδή ότι η όποια πράξη ή παράλειψή τους μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο την ώρα της κάλπης (υπάρχουν πολλά συγκεκριμένα παραδείγματα, αλλά δεν είναι της παρούσης). Τώρα, το να μαζευτούν πέντε χιλιάδες άνθρωποι έξω από τη Βουλή και να φωνάζουν την αγανάκτησή τους, δεν πιστεύω ότι δημιουργεί ιδιαίτερο φόβο: τα κόμματα εξουσίας ιδίως γνωρίζουν καλά ότι αυτός ο κόσμος ούτως ή άλλως δεν συγκαταλέγεται στο target group τους. Με λίγα λόγια, για την κυνική λογική του ελληνικού πολιτικού συστήματος, πέντε χιλιάδες δυσαρεστημένοι πολίτες είναι αμελητέα ποσότητα -κάλλιστα μπορούν να αγνοηθούν.

Θα άλλαζε κάτι αν ήμασταν τριάντα-σαράντα-πενήντα χιλιάδες; Εκτιμώ πως ναι. Θα ήταν ένα γερό ταρακούνημα για πράσινους και βένετους, κόκκινους και ροζ. Θα γεννώνταν σοβαρά ερωτηματικά για την ταυτότητα και τη μελλοντική εκλογική συμπεριφορά τόσων ανθρώπων, αρκούντως αγανακτισμένων ώστε να βγουν στους δρόμους μια Κυριακή απόγευμα του Ιουλίου, με 36 βαθμούς. Μην ξεχνάμε ότι "βαίνωμεν προς εκλογάς", πρόωρες ή όχι, στις οποίες πολλά πράγματα θα είναι οριακά: από την επόμενη κυβέρνηση μέχρι τον αριθμό των κομμάτων που θα εκπροσωπηθούν στην επόμενη Βουλή, είναι πολύ πιθανόν το αποτέλεσμα να κριθεί σε λίγες χιλιάδες ψήφους. Θα έμπαινε ένας άγνωστος Χ σε μία εξίσωση με συντελεστές λίγο-πολύ γνωστούς. Ασφαλώς δεν θα γινόταν επανάσταση, ούτε θα άλλαζε ριζικά το πολιτικό τοπίο -σίγουρα όμως θα δινόταν ένα ισχυρό μήνυμα ότι η Κοινωνία, με την οποία παίζουν τα κόμματα στους πειραματικούς τους σωλήνες, δεν είναι τόσο δεδομένη όσο πιστεύουν.

Ήταν ευκαιρία να δοθεί ένα τέτοιο μήνυμα -και να βγει και κάτι καλό από τη συμφορά της Πάρνηθας. Η ευκαιρία χάθηκε. Σεβαστές οι αντιρρήσεις των Απαισιόδοξων, αλλά διερωτώμαι αν έχουν καμία άλλη ιδέα επί του πρακτέου. Έστω, Μοναδικέ μου Αναγνώστη, ότι δεχόμαστε την άποψη πως τέτοιου είδους κινητοποιήσεις δεν ωφελούν: τι άλλο θα μπορούσε να γίνει στην προκειμένη περίπτωση; Είναι απάντηση η αποχή και η αποστασιοποίηση;

Για την άλλη μεγάλη κατηγορία, τους Απαθείς, δεν έχω πολλά να πω -αντιλαμβάνομαι ότι τα λόγια πάνε χαμένα. Είναι οι άνθρωποι εκείνοι που περιμένουν τη φωτιά ή την πλημμύρα να φτάσει έξω από την πόρτα τους για να βάλουν τις φωνές, ωρυόμενοι "πού είναι το Κράτος"; Πού θέλετε να είναι το Κράτος, μαντάμ, εκεί που είναι συνήθως: στο ψυγείο. Την αντίληψη αυτή την έχει περιγράψει ωραία ο Κωστάκης Ανάν παλαιότερα στη "Βαβέλ": το Κράτος ως σούπερμαν, που πετάει ξαφνικά το γραφειοκρατικό του κοστούμι και φοράει την κόκκινη μπέρτα για να σώσει τους αθώους πολίτες: "Δυο λεπτάκια, μαντάμ, έφτασα".

Από εδώ και πέρα, φοβάμαι πως η πορεία των πραγμάτων είναι λίγο-πολύ προδιαγεγραμμένη -μακάρι, Μοναδικέ μου Αναγνώστη, να πέφτω έξω. Στρατάρχης της Αναγέννησης της Πάρνηθας αναγορεύτηκε ο Σουφλιάς -με συνοπτικές διαδικασίες, εις βάρος του καθ' ύλην αρμοδίου Μπασιάκου, που προφανώς στην παρούσα κυβέρνηση απλώς συμπληρώνει την ενδεκάδα. Ο πονηρός Σαρακατσάνος αποτελεί τον Δούρειο Ίππο της Νέας Δημοκρατίας στο κοινωνικό μόρφωμα που οψίμως και προσφυώς ονομάστηκε "μεσαίος χώρος" -παλιότερα, που μιλούσαμε πιο απλά, τους ανήκοντες σε αυτόν τον χώρο τους λέγαμε σκέτα Ο.Φ.Α. (= Όπου Φυσάει ο Άνεμος). Παρά τις μεγαλόστομες εξαγγελίες, είναι σαφές ότι η Κυβέρνηση εκτιμά πως η κοινωνική πίεση για την αποκατάσταση και την προστασία των καμμένων εκτάσεων της Πάρνηθας είναι μικρή: αυτοί που επιμένουν να φωνάζουν είναι κάποιες αντιπολιτευόμενες εφημερίδες, ο ΣΚΑΪ και οι οικολογικές οργανώσεις. Με τον καιρό, άλλα θέματα θα κυριαρχήσουν στην επικαιρότητα, η Πάρνηθα θα περάσει σε δεύτερη μοίρα και μετά τις διακοπές οι πολλοί θα ξεχάσουν.

Για τον πολιτικό Σουφλιά, για το κομματικό στέλεχος Σουφλιά, οι προτεραιότητες είναι άλλες: να υπάρξει κάποια ορατή πρόοδος στο έργο της εκτροπής του Αχελώου -προς δόξαν της Θεσσαλίας "του"- ή/και να ξεκινήσουν τα έργα για το νέο γήπεδο του Παναθηναϊκού. Αν τεθεί δίλημμα για το πού θα κατευθυνθούν κονδύλια, στον Αχελώο/στον Παναθηναϊκό ή στην Πάρνηθα, μην αμφιβάλλεις, Μοναδικέ μου Αναγνώστη, ότι δεν θα καταλήξουν στην Πάρνηθα. Ερήμην της κοινωνίας, η μοναδική πίεση που μπορεί να ασκηθεί σε βάθος χρόνου είναι από τις οικολογικές οργανώσεις -τις οποίες ο Υπουργός ΠΕΧΩΔΕ τις περιμένει στη γωνία με την καραμπίνα, διότι θεωρεί ότι του κάνουν αντιπολίτευση. Μπρος γκρεμός, πίσω ρέμα και στο βάθος κάλπες.

Εύχομαι να βγω ψεύτης, εύχομαι τα πράγματα να εξελιχθούν αλλιώς, εύχομαι αυτή η -μικρή έστω- φλόγα που άναψε με τη διαμαρτυρία της Κυριακής να διατηρηθεί ζωντανή και να οδηγήσει σε διαφορετικές επιλογές. Το εύχομαι, Μοναδικέ μου Αναγνώστη, αλλά σου ομολογώ ότι δεν τρέφω πια μεγάλες ελπίδες...

Σε χαιρετώ

Χασοδίκης

2 σχόλια:

  1. Αγαπητέ Νίκο,
    θα συμφωνήσω απόλυτα και πάλι με τις απόψεις σου και σου παραθέσω το email που έστειλα την επομένη της διαμαρτρίας σε φίλους. Με καλύπτει πλήρως και απαντάει και στο θέμα της Δευτέρας που δεν είχα λάβει. Τέλος είναι αυτό που λες. Με βλέπουν ως ενόχλητικό πλέον και γραφικό για τα emails που στέλνω για την Πάρνηθα. Φτάνει πια, μια εβδομάδα κράτησε, πόσο ακόμη;
    Αγαπητοί φίλοι,

    Χθες 8/7/2007 έγινε συγκέντρωση έξω από τη Βουλή, μια διαμαρτυρία για τα καμμένα δάση, την έλλειψη δασολογίου στη χώρα μας και την έλλειψη πολιτικής ευθύνης και ευαισθησίας για τα θέματα του περιβάλλοντος.
    Ήταν μια συγκέντρωση που δεν διαφημίστηκε από τηλεοπτικούς σταθμούς, παρα μόνο το ΣΚΑΪ και μερικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς.
    Η εικόνα του κόσμου που γέμιζε την Πλατεία Συντάγματος, την Λεωφόρο Αμαλίας και το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη ήταν κάτι παραπάνω από ενθαρυντική, για την ημέρα και την ώρα της συγκέντρωσης, αν σκεφτεί κανείς ότι η Κυριακή είναι εθνική ημέρα για τα μπάνια του λαού ή την χαλάρωση στις καφετέριες με τους φραπέδες.
    Παρατηρούσα ανθρώπους αμήχανους που απλά στέκονταν γιατί δεν έχουν μάθει να διαμαρτύρονται και να φωνάζουν. Ενθουσιάστηκαν όταν άρχισαν κι αυτοί να φωνάζουν τα συνθήματα, που δεν προϋπήρχαν γιατί δεν ήταν κάτι οργανωμένο από κόμματα ή οικολογικές οργανώσεις. Ήταν κάτι που ξεκίνησε από τρείς νέους ανώνυμους, αγανακτισμένους συμπολίτες μας που έστειλαν κάποια emails και sms, τα οποία βρήκαν ανταπόκριση σε αρκετό κόσμο. Υποστηρίχτηκε από τον κόσμο του WWF, που περιμένει τις προτάσεις των επιστημόνων για την οργάνωση της περαιτέρω δράσης στο βουνό, αν αυτό χρειαστεί.
    Γυρίζοντας το βράδυ πια σπίτι άνοιξα την τηλεόραση και περίμενα τις ειδήσεις των 0:00. Έκπληκτος είδα ότι εκτός από μια σύντομη αναφορά δευτερολέπτων και μια εικόνα από τον ΑΝΤΕΝΝΑ και τον ALPHA, MEGA και ΝΕΤ, δεν δείξαν τίποτα παρά μόνο το Live Earth.
    Μήπως επειδή αυτή η εκδήλωση του Live Earth ήταν πολύ μακριά και ζητούσε κάτι απροσδιόριστο χωρίς δεσμεύσεις, ήταν άφοβο για τα "αμερόληπτα" κανάλια να το προβάλουν;
    Η εκδήλωση στο Σύνταγμα δεν είχε καλή εικόνα και συνθήματα για τους πολιτικούς, ούτε οι μούτζες που απευθύνονταν στην Βουλή ήταν τιμητικές για τους Εθνοπατέρες μας.
    Θέλω να σας πω τέλος δύο πράγματα:
    1) Χάρηκα για τους φίλους, συγγενείς, συμφοιτητές και συναδέλφους που συμμετείχαν με ενθουσιασμό στην εκδήλωση. Διαπιστώσαν τις ευθύνες που ο καθένας μας έχει σε αυτά που συμβαίνουν στο περιβάλλον σήμερα.
    2) Δεν θα δεχτώ πλέον κουβέντα από ανθρώπους που τους αρέσει να γκρινιάζουν για την σημερινή πραγματικότητα στη χώρα μας, αλλά έχουν συνηθίσει την διαμαρτυρία που εκδηλώνεται πάνω από ένα κουτί πίτσα, μερικές μπύρες ή την σφιχτή χειραψία με ένα διπλόπιττο σουβλάκι. Όταν πρακτικά δεν κάνεις κάτι για να αλλάξεις αυτό που συμβαίνει ή συμβάλλεις στην συνέχιση της κατάστασης, δεν μπορείς να γκρινιάζεις.

    "Φιλικά" πάντα,

    Λάζαρος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ωραίο σχόλιο. Πήγα στη συγκέντρωση και νομίζω ότι ήταν γουστόζικη και πρω-το-φα-νής για διαδήλωση που (ευτυχώς...) δεν στηρίζει επισήμως κανένας, μα κανένας, κομματικός ή συνδικαλιστικός φορέας. Επιπλέον είχε πολύ χιούμορ και πολύ ωραίο ανάμικτο κοινό. Για να πω την αλήθεια, περίμενα λιγότερο κόσμο...

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Ενστάσεις και ισχυρισμοί
κατατίθενται μόνον εγγράφως
(Χασοδίκειος Πολιτική Δικονομία, άρθρον 228)