Δάσκαλε που δίδασκες

Παραδόξως, η πρόταση Τσακυράκη για το πώς θα μπορούσαν να παρακαμφθούν οι βουλευτές της Χρυσής Αυγής κατά τη διαδικασία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας έκανε κάποιο γκελ, τουλάχιστον στον θαυμαστό κόσμο των ελληνικών σόσιαλ μύδια. Μου φαίνεται απίστευτο, αλλά βρέθηκαν άνθρωποι να την επικροτήσουν, και μου φαίνεται διπλά απίστευτο ότι σε αυτούς συγκαταλέγονται και συνάδελφοι, μέχρι και συμφοιτητές μου από τη σχολή (που, διάολε, όσο να πεις, το ίδιο Συνταγματικό διδαχτήκαμε).

Κι επειδή αν μπλέξουμε με ερμηνευτικές προσεγγίσεις του Συντάγματος, και θα ξημερωθούμε, και άκρη δεν θα βγάλουμε, ας προσπαθήσουμε να το πιάσουμε το θέμα με μερικά πρακτικά παραδείγματα, μπας και καταλάβουν όλοι το ανεδαφικό (τουλάχιστον) της εν λόγω πρότασης.

Παράδειγμα πρώτο: έστω ότι η παρούσα Βουλή ξεπερνάει με τον έναν ή τον άλλον τρόπο τον σκόπελο της προεδρικής εκλογής και συνεχίζει κανονικά τη λειτουργία της. Ας πούμε ότι σε δύο, τρεις, τέσσερις μήνες υποβάλλεται πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης. Γίνεται η ψηφοφορία και το αποτέλεσμα είναι 142 βουλευτές υπέρ της πρότασης, 140 κατά, και 18 αποχές, όλες από τους χρυσαυγίτες.

Με βάση το Σύνταγμα, η πρόταση πρέπει να απορριφθεί. Με βάση το σκεπτικό του Τσακυράκη, πρέπει να θεωρηθεί ότι έγινε αποδεκτή. Ναι ή όχι;

(όποιος προσπαθήσει να παρακάμψει το ερώτημα με το επιχείρημα ότι δεν έχει σημασία, διότι σε μια τέτοια περίπτωση θα έχει χαθεί η δεδηλωμένη, ας αντικαταστήσει την πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης με πρόταση δυσπιστίας κατά ενός οποιουδήποτε υπουργού)

Παράδειγμα δεύτερο: γίνονται εκλογές. Πρόωρες ή όχι, κάποια στιγμή θα γίνουν, δεν θα γίνουν; Και το πρώτο κόμμα, όποιο κι αν είναι, εκλέγει ας πούμε 143 βουλευτές. Ενώ η Χρυσή Αυγή εκλέγει 20. Με βάση το σκεπτικό του Τσακυράκη, θα πρέπει να θεωρηθεί ότι το πρώτο κόμμα έχει τη δεδηλωμένη και μάλιστα με αυτοδυναμία, ναι ή όχι; Και για να ξεπεραστεί το "τυπικό" (άκου εκεί τυπικό...) συνταγματικό ζήτημα, θα πρέπει με συμφωνία κυρίων να οριστούν 8 βουλευτές της αντιπολίτευσης που θα δώσουν ψήφο εμπιστοσύνης στο πρώτο κόμμα, ναι ή όχι;

Διότι έτσι είναι κυρίες και κύριοι, δεν γίνεται να μας ενοχλούν οι χρυσαυγίτες μόνο κατά την εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας. Γιατί να ντρεπόμαστε αν αποτραπεί η προεδρική εκλογή με την ψήφο της Χρυσής Αυγής, όπως λέει ο Τσακυράκης, και να μην ντρεπόμαστε αν με την ίδια ψήφο αποτραπεί η έγκριση μιας κυβέρνησης από τη Βουλή -ή η απόρριψή της;

Και, για όσους εξακολουθούν να (κάνουν πως) δεν καταλαβαίνουν, παράδειγμα τρίτο: έστω ότι αύριο το πρωί κατεβαίνει στη χώρα το Άγιο Πνεύμα αυτοπροσώπως, επισκέπτεται τους πολιτικούς αρχηγούς και τους πείθει -όλους! ακόμα και τον σ. Κουτσούμπα- να παραμερίσουν τις διαφορές τους για το καλό της πατρίδας εν όψει των κρίσιμων περιστάσεων κουλουπού κουλουπού. Χαράς ευαγγέλια, αίφνης η υποψηφιότητα Δήμα συγκεντρώνει 282 σίγουρες ψήφους, ούτε τρίτη προσπάθεια, ούτε εκλογές, ούτε τίποτα. Να γελάσει και το χειλάκι του Παπαχελά. Και φτάνει η Τρίτη. Και γίνεται η ψηφοφορία. Και εμφανίζεται ας πούμε ο Μπούκουρας, και ψηφίζει κι αυτός "Σταύρος Δήμας".

Τότε; Τι γίνεται τότε; Θα κάνουμε πως δεν το ακούσαμε; Διότι, ναι μεν ο Δήμας στο υποθετικό αυτό σενάριο θα εκλεγόταν και χωρίς την ψήφο του Μπούκουρα, αλλά αν η ψήφος του Μπούκουρα δοθεί, δόθηκε, μετράει όσο και όλες οι άλλες, και η Ιστορία θα γράψει ότι η χώρα εξέλεξε για πρώτη φορά Πρόεδρο της Δημοκρατίας με την ψήφο ΚΑΙ ενός υπόδικου νεοναζί (και μάλιστα ερζάτς). Και ερωτώ, αυτό άραγε δεν θα είναι στίγμα για τη χώρα, για το πολίτευμα, για τον θεσμό του Προέδρου, ακόμα και για το πρόσωπό του;

(και διαλέγω επίτηδες ένα "αληθοφανές" -ως προς τον Μπούκουρα εννοώ- σενάριο, γιατί υπάρχει και πιο αναληθοφανές αλλά χειρότερο: να ψηφίσουν όλοι οι χρυσαυγίτες υπέρ του Δήμα)

Κοντολογίς, ο Τσακυράκης κάνει μια τεράστια λαθροχειρία: εξισώνει τη σημασία θετικής και αρνητικής ψήφου, μολονότι ξέρει βέβαια πολύ καλά ότι η εξίσωση αυτή είναι σόλοικη. Διότι μόνο η θετική ψήφος δημιουργεί θεσμικά τετελεσμένα, η αρνητική το μόνο που δημιουργεί είναι πραγματικές καταστάσεις, οι οποίες ενδέχεται να είναι αδιέξοδες -οπότε η ύστατη λύση είναι η καταφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία, που καλείται να ξαναβάλει τα πράγματα στη θέση τους.

(δεν το καταλαβαίνεις; Ωραία. Πάρε το τελευταίο παράδειγμα, και βάλε τον Μπούκουρα να δηλώνει απλώς "παρών". Ούτε γάτα, ούτε ζημιά, έτσι; Για σκέψου τώρα πάλι, έχει την ίδια σημασία η θετική και η αρνητική ψήφος;)

Αν υπάρχει κανείς που ακόμα δεν το καταλαβαίνει, σηκώνω τα χέρια ψηλά.



ΥΓ: Ότι "συμφωνίες κυρίων" και άλλα τέτοια γλαφυρά δεν τα προβλέπει πουθενά το Σύνταγμα, ότι καλό είναι να μην ξεχειλώνουμε τους θεσμούς στο όνομα του όποιου "αγαθού" σκοπού κλπ, δεν τα βάζω στη συζήτηση, γιατί με λένε τυπολάτρη κάτι φίλοι και μπλέκουμε σε ατέρμονες ξιφουλκίες. Ας καταλάβουν το πρακτικό μέρος έστω, και πάλι ευχαριστημένοι να είμαστε.

.

Περί (όχι και τόσο) απλής αναλογικής

Με αφορμή το θέμα της κατάργησης του μπόνους των 50 εδρών, το οποίο πάντως εκτιμώ ότι θα ξεχαστεί σύντομα, μερικές παρατηρήσεις σχετικά με το εκλογικό σύστημα:

Τι εννοούμε όταν λέμε "απλή αναλογική"; Θεωρητικά, ένα εκλογικό σύστημα που θα μεταφράζει σε βουλευτικές έδρες τη βούληση του εκλογικού σώματος, χωρίς καμία απολύτως στρέβλωση. Είναι όμως δυνατόν αυτό;

Παράδειγμα: εφόσον η Βουλή διαθέτει 300 έδρες, "λογικά" ένα κόμμα θα έπρεπε να εξασφαλίζει (πανελλαδικά) 1 έδρα για κάθε τρίτο της ποσοστιαίας μονάδας, με άλλα λόγια το όριο εκπροσώπησης ενός κόμματος στη Βουλή θα έπρεπε να είναι το 0,33 % (100 % δια 300). Αν ίσχυε αυτός ο κανόνας στις εκλογές του Ιουνίου 2012, στη σημερινή Βουλή θα υπήρχαν δώδεκα κόμματα (και σε εκείνη που προέκυψε από τις εκλογές του Μαΐου 2012, είκοσι!).

Στις εκλογές όμως, ως γνωστόν, δεν ψηφίζουμε με ενιαίο ψηφοδέλτιο σε όλη την επικράτεια. Η χώρα είναι οργανωμένη σε εκλογικές περιφέρειες, κάθε μία εκ των οποίων εκλέγει διαφορετικό αριθμό βουλευτών, και αναλόγως του αριθμού αυτού διαμορφώνεται και το εκλογικό μέτρο κάθε περιφέρειας: έτσι, στη Β' Αθηνών, για παράδειγμα, το μέτρο θα έπρεπε να είναι 2,38 % (100 % δια 42 έδρες, παίρνω επίτηδες σαν παράδειγμα την Β' Αθηνών γιατί έχει το μικρότερο εκλογικό μέτρο πανελλαδικά).

Αν ρίξουμε λοιπόν μια ματιά στα αποτελέσματα του Ιουνίου 2012, θα δούμε ότι στη Β' Αθηνών το εκλογικό μέτρο το έπιαναν τα κόμματα που τελικά εκπροσωπήθηκαν στη Βουλή, και κανένα άλλο. Δεν προλαβαίνω να ελέγξω όλες τις περιφέρειες, αλλά μετά βεβαιότητας θεωρώ ότι κανένα από τα κόμματα που έμειναν εκτός κοινοβουλίου δεν έπιασε το εκλογικό μέτρο σε καμία άλλη περιφέρεια.

Επομένως, αν δεχτούμε ότι το 0,33 % των ψήφων πανελλαδικά πρέπει να δίνει 1 έδρα στη Βουλή (κι ακόμα: ότι το 2 % θα πρέπει κατ' αναλογία να δίνει 6 έδρες), θα πρέπει στο εκλογικό σύστημα να προβλεφθεί ένας μηχανισμός διόρθωσης του αποτελέσματος, που θα φροντίζει ώστε το κόμμα του 0,33 % να πάρει σε κάποια περιφέρεια την έδρα που δικαιούται (βάσει πανελλαδικού ποσοστού) αλλά δεν παίρνει (βάσει εκλογικού μέτρου περιφέρειας). Σημειωτέον ότι ο μηχανισμός αυτός υπάρχει ήδη στο ισχύον εκλογικό σύστημα, και εξασφαλίζει ότι τα κόμματα που πιάνουν το όριο του 3 % παίρνουν τις έδρες που δικαιούνται, ότι δηλαδή η κοινοβουλευτική εκπροσώπησή τους είναι όσο το δυνατόν πιο αναλογική.

Άλλο παράδειγμα: στην περιφέρεια Άρτας, που εκλέγει 3 βουλευτές, τον Ιούνιο του 2012 ψήφισαν περίπου 51.000 ψηφοφόροι -άρα το εκλογικό μέτρο βάσει "απλής αναλογικής" έπρεπε να είναι 17.000 ψήφοι. Έστω ότι κατεβαίνει ένας ανεξάρτητος υποψήφιος, ο οποίος συγκεντρώνει αυτές τις 17.000 ψήφους και παίρνει την έδρα. Αν κάνουμε αναγωγή στην επικράτεια, όμως, αυτές οι 17.000 ψήφοι υπολείπονται του ελάχιστου ποσοστού εισόδου στη Βουλή (που είπαμε ότι σε μια υποτιθέμενη "απλή αναλογική" είναι 0,33 %). Αυτό άραγε σημαίνει ότι ο ανεξάρτητος υποψήφιος που συγκέντρωσε την προτίμηση του εκλογικού σώματος της περιφέρειάς του δεν πρέπει να πάρει την έδρα (όπως ισχύει σήμερα); Όχι. Σημαίνει όμως ότι κι εδώ θα χρειαστεί πιθανότατα κάποιος μηχανισμός διόρθωσης που θα "κλέψει" την έδρα από κάποιο κόμμα, το οποίο θεωρητικά θα τη δικαιούνταν βάσει πανελλαδικού ποσοστού.

Επίσης, σε κάθε συζήτηση περί εκλογικού συστήματος καλό θα είναι να έχουμε υπ' όψιν και την εξής λεπτομέρεια: ναι μεν τις εκλογές τις κάνουμε κυρίως για να εκφράζεται η λαϊκή βούληση (αχέμ), επιθυμητό όμως θα ήταν να αναδεικνύουν και κυβέρνηση -ή μάλλον, για να το θέσω αλλιώς, να μην οδηγούν συστηματικά σε ακυβερνησία.

Κοντολογίς, "απλή (και άδολη, που λέγαμε μια φορά κι έναν καιρό) αναλογική" δεν υπάρχει, ή μάλλον υπάρχει μόνο σαν σύνθημα: το αίτημα για απλή αναλογική είναι στην πραγματικότητα αίτημα για ένα εκλογικό σύστημα που θα διαστρεβλώνει τη λαϊκή βούληση στο μικρότερο δυνατό βαθμό και θα επιτρέπει στο μεγαλύτερο δυνατό τμήμα του εκλογικού σώματος να εκπροσωπείται στο κοινοβούλιο. Παράλληλα όμως υπάρχει και η ανάγκη να αποφεύγεται ο κίνδυνος συστηματικής ακυβερνησίας. Κι επειδή οι τρεις αυτοί στόχοι δεν γίνεται να υπηρετούνται ταυτόχρονα σε απόλυτο βαθμό, το εκάστοτε εκλογικό σύστημα είναι αποτέλεσμα μιας εξισορρόπησης μεταξύ τους.

Τώρα, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το ισχύον εκλογικό σύστημα αποτελεί μια κάκιστη εξισορρόπηση, διότι διαστρεβλώνει τη λαϊκή βούληση σε υπερβολικά μεγάλο βαθμό, κυρίως με το μπόνους των 50 εδρών στο πρώτο κόμμα και δευτερευόντως με το όριο του 3 %. Ασφαλώς το σύστημα πρέπει να αλλάξει -όμως μόνο η κατάργηση του μπόνους είναι μισή δουλειά. Για παράδειγμα, αν τα αποτελέσματα των τελευταίων ευρωεκλογών επαναλαμβάνονταν στις επόμενες βουλευτικές, το όριο του 3 % θα έδινε έδρες σε επτά κόμματα και θα άφηνε χωρίς εκπροσώπηση το 17 % περίπου των ψηφοφόρων. Χωρίς το όριο, τα κοινοβουλευτικά κόμματα θα γίνονταν είκοσι τρία (!) και το ποσοστό των ψηφοφόρων χωρίς εκπροσώπηση θα έπεφτε στο 2 % περίπου.

Όλα αυτά είναι ζητήματα που μπορούν να λυθούν. Όχι όμως στο ποδάρι: τα μέχρι σήμερα εκλογικά συστήματα φρόντιζαν γενικά να ενισχύουν την "κυβερνησιμότητα" πριμοδοτώντας το πρώτο κόμμα ώστε να σχηματίζει αυτοδύναμη κοινοβουλευτική πλειοψηφία, σε βάρος της αναλογικής εκπροσώπησης (πριν από το μπόνους των 50 εδρών υπήρχε το μπόνους των 40 εδρών, και πριν από αυτό ο κανόνας που χάριζε στο πρώτο κόμμα τις έδρες που έμεναν αδιάθετες μετά και τη β' κατανομή, συνήθως γύρω στις 20, κ.ο.κ.). Επίσης, δεν είναι μυστικό ότι το όριο του 3 % τέθηκε κυρίως για να εμποδίσει την εκλογή μειονοτικών βουλευτών εκτός κομματικών ψηφοδελτίων στη Θράκη -με αποτέλεσμα να αποκλείσει την εκλογή ανεξάρτητων βουλευτών, συλλήβδην και σε όλη την επικράτεια. Σε μια σοβαρή προσπάθεια αλλαγής του εκλογικού συστήματος, όλα αυτά τα ζητήματα θα έπρεπε να τεθούν επί τάπητος και να συζητηθούν σε βάθος, ώστε να καταλήξουμε στον συμβιβασμό εκείνο που θα εξυπηρετεί καλύτερα τις ανάγκες της κοινωνίας τη δεδομένη χρονική στιγμή και στο ορατό μέλλον.

Θέλει λοιπόν η κυβέρνηση να βάλει ζήτημα αλλαγής του εκλογικού νόμου; Ας το βάλει. Να το βάλει σωστά όμως, σε όλη του την έκταση, αν είναι να την πάρουμε σοβαρά. Αλλιώτικα, δεν βλέπω γιατί πρέπει να ασχολούμαστε με παπατζηλίκια τύπου "μωρέ, τώρα που φαίνεται να το παίρνει άλλος το μπόνους, γιατί δεν το καταργούμε;".


Σημ: Τα στοιχεία για τα εκλογικά αποτελέσματα που αναφέρονται στα παραδείγματα προέρχονται από το σχετικό σάιτ του Υπουργείου Εσωτερικών. Η κωδικοποίηση της ισχύουσας εκλογικής νομοθεσίας υπάρχει εδώ [.pdf], στα άρθρα 99-100 ρυθμίζεται ο τρόπος κατανομής των εδρών.


.

Η νομιμότητα κόπτεται παρουσία του πελάτου

Εφόσον, λοιπόν, ζητάτε τη νομική μου άποψη, σας λέω: Πρώτον, όσον αφορά την πράξη νομοθετικού περιεχομένου, είτε κυρωθεί είτε δεν κυρωθεί, όπως ξέρετε, δεν χάνονται αναδρομικά οι έννομες συνέπειές της ως προς τον χρόνο, στον οποίο ανατρέχει. Δεύτερον, η υπουργική απόφαση, η οποία ουσιαστικά κλείνει την ΕΡΤ Α.Ε., έχει νομοθετική εξουσιοδότηση και αρκεί.

(από εδώ, σελ.47)

Ας εξηγήσουμε λοιπόν τι μας λέει εδώ ο μέγας και έγκριτος νομικός Μάκης Βορίδης:

Εμείς, και όπου "Εμείς" βλέπε "η Νέα Δημοκρατία", ή μάλλον ακριβέστερα "ο Σαμαράς και το επιτελείο του", αποφασίσαμε να κλείσουμε την ΕΡΤ. Δεν το αποφάσισε η κυβέρνηση, εφόσον τα άλλα δύο κόμματα που συμμετείχαν τότε δεν συμφωνούσαν, δεν το αποφάσισε το υπουργικό συμβούλιο, που δεν συνεδρίασε ποτέ και δεν έλαβε ποτέ απόφαση επί του θέματος, το αποφάσισε ο πρωθυπουργός προσωπικά. Για να κλείσει η ΕΡΤ, το λοιπόν, έπρεπε να εκδοθεί μια κοινή υπουργική απόφαση, την οποία ο νόμος -όπως ίσχυε τότε- άφηνε να εννοηθεί, χωρίς να είναι και απολύτως σίγουρο, ότι έπρεπε να τη συνυπογράψει και ο Μανιτάκης (τότε υπουργός διοικητικής μεταρρύθμισης).

Αλλά ο Μανιτάκης δεν θα την υπέγραφε. Γι' αυτό λοιπόν Εμείς αποφασίσαμε να παρακάμψουμε τον Μανιτάκη. Φτιάξαμε λοιπόν την περίφημη πράξη νομοθετικού περιεχομένου, την στείλαμε στον Παπούλια, που ως διακοσμητικό φυτό υπογράφει αδιακρίτως ό,τι και να του βάλουν μπροστά του, και τροποποιήσαμε τον νόμο ώστε να είναι σαφές ότι δεν απαιτείται πια η υπογραφή του Μανιτάκη. Την ίδια μέρα, Εμείς στείλαμε στο ΦΕΚ τόσο την πράξη όσο και την υπουργική απόφαση και κλείσαμε την ΕΡΤ.

Τόσο απλά. Αφού λοιπόν Εμείς κάναμε τη δουλίτσα μας, αφού έγινε μετά ό,τι έγινε, αφού ο Μανιτάκης πήρε πόδι και ήρθε στη θέση του ο Κούλης, που ασφαλώς και δεν πρόκειται να δημιουργήσει τέτοιο πρόβλημα εάν παραστεί ανάγκη στο μέλλον, τι να την κάνουμε πια την πράξη νομοθετικού περιεχομένου, δεν τη χρειαζόμαστε, και άρα δεν την κυρώνουμε. Έτσι γουστάρουμε βρε αδερφέ. 

Μα είναι δυνατόν να επιτρέπεται κάτι τέτοιο; Και όμως ναι. Είναι δυνατόν.

Είναι δυνατόν γιατί, ναι μεν το Σύνταγμα προβλέπει ότι οι πράξεις νομοθετικού περιεχομένου πρέπει να κυρώνονται από τη Βουλή, ωστόσο προβλέπει επίσης ότι αν δεν κυρωθούν μέσα στη νόμιμη προθεσμία (ή αν δεν υποβληθούν καν προς κύρωση) παύουν να ισχύουν, αλλά στο εξής.

Είναι δυνατόν γιατί, όπως συνάγεται από το ίδιο το Σύνταγμα και δέχεται παγίως η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, στο μεσοδιάστημα από την έκδοσή τους μέχρι την εκπνοή της προθεσμίας κύρωσής τους, μεσοδιάστημα που μπορεί να ξεπερνά τους τέσσερις μήνες (και υπό συνθήκες ακόμα περισσότερο) οι πράξεις νομοθετικού περιεχομένου ισχύουν κανονικά και παράγουν τα έννομα αποτελέσματά τους σαν να επρόκειτο για νόμους ψηφισμένους από τη Βουλή.

Είναι δυνατόν γιατί εξίσου παγίως και διαχρονικά η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας αρνείται να εξετάσει αν συντρέχει επείγουσα και απρόβλεπτη ανάγκη για την έκδοση της μίας ή της άλλης πράξης νομοθετικού περιεχομένου, διότι αυτά λέει είναι πράγματα που ανάγονται στη σφαίρα της πολιτικής ευθύνης των οργάνων που ασκούν τη νομοθετική εξουσία, κι αν τα όργανα αυτά έκριναν το επείγον και το απρόβλεπτο, εμάς λόγος δεν μας πέφτει. Ομοίως δεν μας πέφτει λόγος αν την πρόταση για την έκδοση της πράξης την έκανε όλο το υπουργικό συμβούλιο ή το μισό, αν συνεδρίασε έστω το υπουργικό συμβούλιο ή αν η πράξη πήγαινε δια περιφοράς από υπουργείο σε υπουργείο, και άλλες τέτοιες λεπτομέρειες. Αυτά θεωρητικά θα έπρεπε να τα ελέγχει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, αλλά αυτός δεν ασχολείται με τετριμμένα, περιορίζεται να εκφωνεί δεκάρικους και να απονέμει παράσημα σε έμορφες αστυνομικίνες.

Το άρθρο 44 του Συντάγματος, που ορίζει πότε μπορούν να εκδοθούν πράξεις νομοθετικού περιεχομένου, ξεκινάει με τις εξής λέξεις: "Σε έκτακτες περιπτώσεις εξαιρετικά επείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης". Πέντε από τις οκτώ λέξεις φωνάζουν, μέσα στα πλαίσια της ευπρέπειας που επιβάλλουν τα συμφραζόμενα του καταστατικού χάρτη της χώρας βέβαια αλλά πάντως φωνάζουν, ότι αυτό που λέει εδώ ο συνταγματικός νομοθέτης είναι κάτι σαν "κοιτάξτε, σας αφήνω εδώ ένα παραθυράκι για την κακιά την ώρα, αλλά το νου σας ρεμάλια, μην το παραχέσετε". Κι όμως, ο Μάκης ο Βορίδης μας λέει, με όλο το θράσος του κόσμου, ότι Εμάς στ' αρχίδια μας τι λέει το Σύνταγμα, Εμείς χρειαζόμασταν μια πράξη νομοθετικού περιεχομένου μιας χρήσης για να κάνουμε μία και μόνη, συγκεκριμένη δουλίτσα. Και τη δουλίτσα μας την κάναμε, ξεχειλώσαμε το παραθυράκι όσο να χωράει το τέρας που θέλαμε να περάσουμε από μέσα, αποφασίσαμε και διατάξαμε, φτιάξαμε μια προσωρινή εκδοχή της νομιμότητας όπως μας βόλευε τη δεδομένη χρονική στιγμή και μετά την παρατήσαμε στην τύχη της, γιατί δεν μας ενδιαφέρει πια το ζήτημα.

Κι έτσι, η από 11 Ιουνίου 2013 πράξη νομοθετικού περιεχομένου θα μείνει στην ιστορία ως εργαλείο μιας χρήσης, σαν τα μανταλάκια στις διαφημίσεις του Τζάμπο: χρησιμοποιήθηκε μία φορά και τα έβγαλε τα λεφτά της. Και αυτή η εξόφθαλμη καταστρατήγηση του Συντάγματος, αυτή η κραυγαλέα κατάχρηση ενός θεσμικού εργαλείου για σκοπούς εντελώς διαφορετικούς από αυτούς που υποτίθεται ότι εξυπηρετεί η ύπαρξή του, μέσα από μια διεστραμμένη διαδικασία αντιστροφής της πραγματικότητας βαφτίστηκε νομιμότητα, την οποία υπερασπίζονται προσωπικότητες όπως ο Σίμος ο Κεδίκογλου και ο Μάκης ο Βορίδης.


ΥΓ: Για μια πιο εμπεριστατωμένη νομική ανάλυση του ζητήματος, βλέπε εδώ.

.

Και βγήκαν όλοι νικητές, και χάσαν όλοι οι άλλοι

Από χτες που δημοσιεύτηκε η προσωρινή διαταγή του προέδρου του ΣτΕ σχετικά με το κλείσιμο της ΕΡΤ έχει κυριαρχήσει μια απίστευτη σύγχυση σχετικά με το τι λέει και (κυρίως) τι δεν λέει τέλος πάντων το Συμβούλιο της Επικρατείας, αν η ΕΡΤ ξανανοίγει ή όχι, τι γίνεται με τους εργαζομένους κλπ. Ας κάνουμε λοιπόν μια προσπάθεια να βάλουμε τα πράγματα στη σειρά και να δούμε τι ακριβώς συμβαίνει, εστιάζοντας κυρίως στο πρακτικό κομμάτι της υπόθεσης.

Πρώτα-πρώτα θα πρέπει να επισημάνουμε ότι μιλάμε για προσωρινή διαταγή και όχι για δικαστική απόφαση: αυτό σημαίνει ότι ο δικαστής δεν έχει μπει στην ουσία της υπόθεσης, δεν κρίνει αν η κοινή υπουργική απόφαση (ΚΥΑ) που διατάζει το κλείσιμο της ΕΡΤ είναι νόμιμη ή παράνομη, αν η πράξη νομοθετικού περιεχομένου που τροποποίησε τον νόμο βάσει του οποίου εκδόθηκε η ΚΥΑ είναι αντισυνταγματική κλπ. Στο στάδιο αυτό της διαδικασίας, ο δικαστής σταθμίζει μόνο τις συνέπειες που θα έχει η άμεση και πλήρης εφαρμογή της ΚΥΑ τόσο για τους αιτούντες (δηλαδή τους εργαζομένους) και την τυχόν ανεπανόρθωτη βλάβη που μπορεί να υποστούν, όσο και για το δημόσιο συμφέρον και την τυχόν ωφέλεια που μπορεί να προκύψει. Παίρνοντας υπ' όψη τις διατάξεις που διέπουν τη λειτουργία του ΣτΕ, το μόνο που μπορούμε να συμπεράνουμε από το ίδιο το γεγονός της έκδοσης της προσωρινής διαταγής είναι ότι ο πρόεδρος του ΣτΕ κ. Μενουδάκος δεν έκρινε προφανώς αβάσιμους τους επί της ουσίας ισχυρισμούς των εργαζομένων (διότι σε αυτήν την περίπτωση δεν θα εξέδιδε προσωρινή διαταγή).

Τώρα: ένας περιορισμός που αντιμετωπίζουμε είναι ότι δεν έχουμε τα δικόγραφα που κατέθεσε η ΠΟΣΠΕΡΤ για να δούμε τι ακριβώς ζητάει. Μπορούμε ωστόσο να υποθέσουμε, χωρίς μεγάλο κίνδυνο να πέσουμε έξω, ότι οι εργαζόμενοι ζήτησαν την ακύρωση (και την αναστολή εφαρμογής) ολόκληρης της ΚΥΑ και όχι μερικών μόνο διατάξεων -ζήτησαν δηλαδή να επανέλθουν τα πράγματα από νομικής πλευράς στην κατάσταση που ήταν μέχρι την προηγούμενη Δευτέρα.

Οπότε, για να καταλάβουμε τι ακριβώς διατάζει ο κ. Μενουδάκος, το πρώτο που πρέπει να κάνουμε είναι να διαβάσουμε την προσωρινή διαταγή σε αντιπαραβολή με την προσβαλλόμενη ΚΥΑ, ώστε να δούμε ποιων διατάξεων της τελευταίας διατάζει την αναστολή εφαρμογής και ποιων όχι.

Διατάζει λοιπόν ο κ. Μενουδάκος:

1. Την αναστολή της εκτέλεσης της προσβαλλόµενης [τάδε] Κοινής Υπουργικής Απόφασης αποκλειστικά ως προς το µέρος της, µε το οποίο προβλέπεται α) ότι διακόπτεται η µετάδοση ραδιοτηλεοπτικών εκποµπών και η λειτουργία διαδικτυακών ιστοτόπων της ΕΡΤ Α.Ε., και β) ότι οι συχνότητες της ΕΡΤ Α.Ε. παραµένουν ανενεργές (άρθρο 2 παρ. 2 περ. β της παραπάνω Κ.Υ.Α.).

Η λέξη-κλειδί εδώ είναι το "αποκλειστικά". Η προσβαλλόµενη ΚΥΑ αποτελείται συνολικά από 7 άρθρα. Ο κ. Μενουδάκος διατάζει την αναστολή εφαρμογής δύο μόνο διατάξεων: της δεύτερης παραγράφου του άρθρου 1 (και μάλιστα όχι όλης: απουσιάζει κάθε αναφορά στην "κυκλοφορία εκδόσεων", π.χ.), και της δεύτερης περίπτωσης της δεύτερης παραγράφου του άρθρου 2. Για τα υπόλοιπα σιωπά, και εφόσον σιωπά παναπεί ότι δεν αναστέλλει την εφαρμογή τους. Πράγμα που σημαίνει ότι: α) δεν αναστέλλεται η κατάργηση του νομικού προσώπου ΕΡΤ Α.Ε. και όλων των θυγατρικών του (άρθρο 1 παρ.1 της ΚΥΑ), β) δεν αναστέλλεται η μεταβίβαση της περιουσίας της ΕΡΤ Α.Ε. στο Ελληνικό Δημόσιο (άρθρο 2), γ) δεν αναστέλλεται η λύση όλων των συμβάσεων εργασίας των εργαζομένων (άρθρο 3), δ) δεν αναστέλλεται η θέση της περιουσίας της εταιρείας (και όχι της ίδιας της εταιρείας) στο sui generis καθεστώς της "ειδικής διαχείρισης" (άρθρο 4Α).

Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι αυτή τη στιγμή που μιλάμε, νομικό πρόσωπο "ΕΡΤ Α.Ε." δεν υπάρχει, οι μέχρι πρότινος εργαζόμενοι σε αυτό είναι υπό απόλυση, η περιουσία της ΕΡΤ έχει περιέλθει στο Ελληνικό Δημόσιο, και τη διαχειρίζεται ο Διαχειριστής που όρισαν ο Στουρνάρας με τον Κεδίκογλου.

Η εύλογη απορία που προκύπτει είναι η εξής: μα καλά, αφού η ΕΡΤ Α.Ε. δεν υπάρχει πια και αφού οι συμβάσεις των εργαζομένων έχουν λυθεί, πώς θα ξαναρχίσει η μετάδοση εκπομπών και πώς θα ενεργοποιηθούν οι συχνότητες;

Έρχεται λοιπόν ο κ. Μενουδάκος και διατάζει το δίδυμο της συμφοράς Στουρνάρα-Κεδίκογλου να λάβουν "τ[α] αναγκαί[α] οργανωτικ[ά] µέτρ[α] για τη συνέχιση της µετάδοσης ραδιοτηλεοπτικών εκποµπών και τη λειτουργία διαδικτυακών ιστοτόπων από δηµόσιο ραδιοτηλεοπτικό φορέα για το χρονικό διάστηµα έως τη σύσταση και λειτουργία νέου φορέα που θα υπηρετεί το δηµόσιο συµφέρον" κλπ. Και εδώ ακριβώς είναι που αρχίζει η σύγχυση και που ο κάθε ενδιαφερόμενος ερμηνεύει την προσωρινή διαταγή καταπώς τον βολεύει.

Ο πρόεδρος του ΣτΕ διατάζει εν ολίγοις να συνεχιστούν οι εκπομπές από τις συχνότητες της πρώην ΕΡΤ και να λειτουργήσουν διαδικτυακοί ιστότοποι "από δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό φορέα": ποιον φορέα όμως; Απ' όσο ξέρω έναν είχαμε, την ΕΡΤ, η οποία πλέον τυπικά δεν υπάρχει, όπως είδαμε προηγουμένως. Το Ελληνικό Δημόσιο (που τη διαδέχεται) είναι μεν... δημόσιο, δεν είναι όμως ραδιοτηλεοπτικός φορέας.

Γυρίζοντας λίγο πιο πίσω στο σκεπτικό της προσωρινής διαταγής, βλέπουμε ότι ο κ. Μενουδάκος αναγνωρίζει ως "αποτέλεσμα" της προσβαλλόµενης ΚΥΑ "να µην επιτελείται η προβλεπόµενη από τις διατάξεις του [νόμου] συµβολή δηµόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα στην ενηµέρωση, στη µόρφωση και στην ψυχαγωγία του ελληνικού λαού και της οµογένειας". Συμπεραίνουμε επομένως ότι ο "δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας" που θα αναλάβει να εκπέμψει από τις συχνότητες της ΕΡΤ και να λειτουργήσει τους ιστοτόπους θα πρέπει να συμβάλλει στην ενημέρωση κλπ του ελληνικού λαού, επομένως δεν αρκεί π.χ. να μεταδίδεται από τις συχνότητες κλασική μουσική σε κονσέρβα με φόντο γραφικά τοπία των ελληνικών βουνών και των κάμπων: θα χρειαστεί κάποιου είδους ραδιοτηλεοπτικό και ψηφιακό περιεχόμενο, και οι πιθανές/δυνατές λύσεις, όσο μπορώ να σκεφτώ, είναι οι εξής τρεις:

α) Με νεότερη ΚΥΑ ανακαλείται (οικειοθελώς από την κυβέρνηση) η προηγούμενη, εν όλω ή εν μέρει, προκειμένου να αξιοποιηθεί ο μέχρι πρότινος υφιστάμενος και ήδη καταργημένος δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας, δηλαδή... η ΕΡΤ, για το χρονικό διάστηµα μέχρι να δημιουργηθεί καινούργιος. Προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι κάτι τέτοιο αποκλείεται, γιατί θα αποτελούσε σχεδόν πλήρη υποχώρηση της πλευράς Σαμαρά και θα έπληττε το ίματζ του αποφασιστικού μεταρρυθμιστή που τα βάζει με τους βολεμένους κλπ κλπ.

β) Με νεότερη ΚΥΑ που θα συμπληρώνει την προηγούμενη (...), ή με, αχέμ, δημιουργική ερμηνεία της ήδη υπάρχουσας (ξανά αποσιωπητικά...), παρέχεται η εξουσία στον ειδικό διαχειριστή να συστήσει κάποιο (μεταβατικό) νομικό πρόσωπο το οποίο θα αναλάβει να κάνει τις εκπομπές, προφανώς στο ελάχιστο δυνατό: δηλαδή δελτία ειδήσεων και υλικό αρχείου. Ας επισημάνουμε ότι η υπάρχουσα ΚΥΑ προβλέπει ήδη πως ο ειδικός διαχειριστής μπορεί "για τις ανάγκες της διαχείρισης" να συνάπτει για λογαριασμό του Δημοσίου συμβάσεις έργου ή εργασίας ορισμένου χρόνου, κατά παρέκκλιση των κειμένων διατάξεων.

γ) Με αξιοποίηση κάποιας άλλης νομοθετικής διάταξης γενικής ισχύος, που πιθανόν να υπάρχει καταχωνιασμένη σε οποιοδήποτε νομοθέτημα της μνημονιακής περιόδου ή και παλιότερο, και που αν δεν υπάρχει πανεύκολα τη φτιάχνουμε στο πιτς φυτίλι και την περνάμε με μια πράξη νομοθετικού περιεχομένου, προβλέπεται η δημιουργία κάποιου "οχήματος ειδικού σκοπού", κάποιου νομικού προσώπου δηλαδή, είτε δημόσιου είτε ιδιωτικού δικαίου, με περιορισμένη διάρκεια και αντικείμενο να τρέξει ένα κάποιο τηλεοπτικό/ραδιοφωνικό/διαδικτυακό πρόγραμμα μέχρι να συσταθεί ο καινούργιος δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας.

Οι δύο τελευταίες περιπτώσεις έχουν βέβαια τα προβλήματά τους: καταρχήν (ή καταρχάς) πρόκειται στην ουσία για παραλλαγές της "συμβιβαστικής" πρότασης Σαμαρά που κυκλοφόρησε τις προηγούμενες ημέρες και που την απέρριψαν τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο και η ΔΗΜΑΡ. Κατά δεύτερον, δημιουργούν την ανάγκη να στηθεί ένα τσάτρα-πάτρα οργανόγραμμα και να προσληφθεί το αναγκαίο προσωπικό, έστω και με συμβάσεις έργου, με διαδικασίες σούπερ-εξπρές και -εκ των πραγμάτων- αδιαφανείς. Ωστόσο, από τυπικής πλευράς, πρόκειται για ενδεχόμενες λύσεις που συμμορφώνονται με την προσωρινή διαταγή. Ή που εν πάση περιπτώσει μοιάζουν να συμμορφώνονται, πράγμα που στην προκειμένη περίπτωση έχει το ίδιο αποτέλεσµα.

Σε εντελώς ελεύθερη απόδοση, η διαταγή του κυρίου Μενουδάκου λέει στην κυβέρνηση "κοίτα, έκανες μαλακία που έκλεισεις την ΕΡΤ χωρίς να έχεις έτοιμη τη διάδοχη κατάσταση ώστε να συνεχιστούν απρόσκοπτα οι βασικές έστω λειτουργίες της, αλλά εγώ δεν μπορώ να σε υποχρεώσω να την ξανανοίξεις. Οπότε σου πετάω πίσω το μπαλάκι, και κόψε το κεφάλι σου τώρα, μέχρι να ετοιμάσεις τον καινούργιο φορέα που λες πως θα φτιάξεις, να βρεις πώς θα λειτουργήσουν οι συχνότητες και τα ιντερνέ (sic)".

Και μ' αυτά και μ' αυτά, όλοι μπορούν να αισθάνονται και να δηλώνουν δικαιωμένοι, πλην των εργαζομένων οι οποίοι μπορούν να αισθάνονται οιονεί απολυμένοι -οι δε εργαζόμενοι στα μουσικά σύνολα, στη Ραδιοτηλεόραση, σε άλλες θυγατρικές που δεν έχουν άμεση σχέση με τις εκπομπές, ακόμα και στα περιφερειακά ραδιόφωνα- μπορούν να αισθάνονται και εντελώς απολυμένοι, αφού η προσωρινή διαταγή τους αφήνει στο περιθώριο. Και όλα αυτά, με δύο ακόμη επεισόδια να απομένουν στο δικαστικό σήριαλ: την αίτηση αναστολής, που θα συζητηθεί από την Επιτροπή Αναστολών του ΣτΕ κάπου τώρα στα κοντά, και την αίτηση ακύρωσης, όπου πλέον το Συμβούλιο της Επικρατείας (λογικά σε Ολομέλεια) θα μπει εντελώς στην ουσία της υπόθεσης -η οποία όμως, απ' ό,τι διαβάζω, πρόκειται να συζητηθεί περί τα τέλη Σεπτεμβρίου, παναπεί πολλά μπορεί να έχουν συμβεί μέχρι τότε.

Τώρα δηλαδή εδώπουταλέμε δεν ξέρω αν βοήθησα να ξεκαθαριστούν τα πράγματα ή να μπερδευτούν χειρότερα... αλλά δεν φταίω κιόλας αν η κατάσταση είναι από μόνη της μπάχαλο, φταίω;





ΥΓ: Όπως θα έχει παρατηρήσει ίσως ο τακτικός αναγνώστης, το ιστολόγιο είχε περιπέσει σε μακρά σιωπή εδώ και κάτι μήνες. Ο λόγος είναι ανωτέρας -πλην ευτυχούς- βίας: από τον Φεβρουάριο, το χασοδικαίικο έχει αβγατίσει κατά ένα στόμα, και το καινούργιο προσωπικό είναι πλήρους απασχόλησης και με σύμβαση αορίστου χρόνου, έχει δε επιβάλλει την αναδιάρθρωση των υπηρεσιών και τον επαναπροσδιορισμό των προτεραιοτήτων. Εν πάση περιπτώσει, το μαγαζί δεν κλείνει, θα συνεχίσει να εκπέμπει στο μέτρο του δυνατού -αν και εκ των πραγμάτων έχει μετακομίσει τις πιο πολλές δραστηριότητές του στο πιο άμεσο και πρόχειρο περιβάλλον του τουίτερ. Με την ευκαιρία, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον συνάδελφο που προ καιρού μου έστειλε ένα ιδιαιτέρως ενθαρρυντικό ημέιλ, και στον οποίο ποτέ δεν απάντησα μέσα στη φούρια των ημερών εκείνων, καθώς και τους άλλους φίλους που με προέτρεψαν να το ξαραχνιάσω το ρημάδι.


.

Μεγκάλο πινγκ-πονγκ

Πινγκ:

Επειδή ορισμένοι -περιλαμβανομένου του Γραφείου Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ- συνεχίζουν να υποστηρίζουν ότι το Μega ζήτησε και πήρε τραπεζικό δάνειο 98 εκατομμυρίων ευρώ, ας επαναλάβουμε την αλήθεια, με την ελπίδα ότι θα γίνει αντιληπτή, αυτή τη φορά. Η ΤΗΛΕΤΥΠΟΣ ΑΕ ζήτησε δάνειο 10 εκατομμυρίων και πήρε 8,5 εκατομμύρια, καθώς το υπόλοιπο 1,5 αποτέλεσε την τραπεζική προμήθεια.

Πονγκ:

H εταιρεία Τηλέτυπος Α.Ε. ανακοινώνει τη σύναψη κοινού ομολογιακού δανείου ύψους 98 εκατ. ευρώ. Το προϊόν του ομολογιακού δανείου θα χρησιμοποιηθεί για την αναχρηματοδότηση του συνολικού υφιστάμενου τραπεζικού δανεισμού καθώς και για τη χρηματοδότηση γενικών επιχειρηματικών σκοπών της εταιρείας. 

Διευκρινιστικό πονγκ:

Επί της από 3 Ιανουαρίου 2013 ανακοινώσεως της εταιρείας Τηλέτυπος Α.Ε. διευκρινίζεται ότι εκ των 98 εκατ. ευρώ μόνο τα 10 εκατ. ευρώ αφορούν αύξηση του δανεισμού, τα υπόλοιπα 88 εκατ. ευρώ αφορούν αναχρηματοδότηση του προϋφιστάμενου ισόποσου τραπεζικού δανεισμού της εταιρείας. 

Απορία: δηλαδή άμα τα λεφτά τα παίρνεις για αναχρηματοδότηση προϋφιστάμενου δανεισμού δεν λογίζονται για δανεικά; Χρωστούσα 88 τα οποία έπρεπε να ξοφλήσω, δεν είχα να τα ξοφλήσω, μου δώσαν οι τράπεζες 88 με τα οποία ξόφλησα εκείνα που χρωστούσα. Αυτά τα τελευταία 88, αν δεν λέγονται "δάνειο", πώς λέγονται;

Επιστρέφουμε στο παιχνίδι μας. Πινγκ:

Η αλήθεια είναι ότι ο σταθμός ζητούσε δάνειο 10 εκατομμυρίων εδώ και ενάμισυ χρόνο και, τελικά, πήρε 8,5. Το υπόλοιπο 1,5 εκατομύριο κρατήθηκε ως προμήθεια από τις πέντε τράπεζες. 

Πονγκ:

Υπάρχει άλλη εταιρεία -στην Ελλάδα και στον κόσμο ολάκερο- που να πληρώνει 15% (!!!) προμήθεια για να πάρει ένα δάνειο; ΔΕΚΑΠΕΝΤΕ ΤΟΙΣ ΕΚΑΤΟ; Και που το ΔΣ της εταιρείας να είναι ακόμα στη θέση του;

Πινγκ:

Για να δώσουν αυτά τα 8,5 εκατομμύρια οι πέντε συνολικά τράπεζες απαίτησαν ως εγγύηση το μυθικό ποσό των 140 εκατομμυρίων ευρώ! 

Πονγκ:

Ξανά: υπάρχει άλλη εταιρεία που να δίνει εγγυήσεις δεκαεξήμισι (!!!) φορές το ύψος του κεφαλαίου που δανείζεται, και που οι μέτοχοί της να μην έχουν εκτελέσει ακόμη τα μέλη του ΔΣ;

(ενώ, λέω εγώ τώρα, εγγυήσεις 140 εκατομμυρίων για δάνειο 98 είναι πολύ πιο κοντά στη συνήθη τραπεζική πρακτική, μια που οι εγγυήσεις δεν ασφαλίζουν μόνο το κεφάλαιο αλλά και τους τόκους)

Πινγκ:

Το Μega έδωσε τις εγγυήσεις αυτές, υποθηκεύοντας ακόμη και την ταινιοθήκη του -η αξία της οποίας αποτιμάται σε πάνω από 120 εκατομμύρια ευρώ. 

Πονγκ:

Θα ήθελα πάρα μα πάρα πολύ να διαβάσω την έκθεση των τραπεζικών στελεχών που αποτίμησαν την αξία της ταινιοθήκης του μεγάλου καναλιού. Εναλλακτικά, θα ήθελα να μου σφυρίξει κάποιος τα ονόματα των στελεχών των τραπεζών που την υπογράφουν για να τα ρωτήσω: άμα δώσω ως εγγύηση το περιεχόμενο αυτού εδώ του ιστολογίου, ας πούμε, πόσο δάνειο δικαιούμαι; Δεν έχω βλέψεις για τα απιθανομμύρια του μέγκα, καμιά διακοσιαριά χιλιαρικάκια μου φτάνουν.

(έχω πάντως μια ελαφριά υποψία ότι τα στελέχη των τραπεζών που έκαναν αυτήν την αποτίμηση δεν πρέπει να κοιμούνται και πολύ ήσυχα τα βράδυα).

Πινγκ:

Φανταζόμαστε ότι τουλάχιστον τώρα θα σταματήσει η προπαγάνδα περί δήθεν χαριστικού δανείου 98 εκατομμυρίων σε μια εταιρεία με θετικό EBIDTA 41.364.912, που σήμερα (αλλά και εδώ και 24 χρόνια) εξυπηρετεί κανονικότατα τις τραπεζικές της -και άλλες- υποχρεώσεις. 

Πονγκ:

...Στο εννεάμηνο του 2012, ο κύκλος εργασιών της Τηλέτυπος (Mega Channel) υποχώρησε από τα 74,4 στα 64,4 εκατ. ευρώ, τα λειτουργικά αποτελέσματα (EBIT) ήταν ζημιογόνα (από το -1,5 στα -7 εκατ. ευρώ) και οι καθαρές ζημίες διευρύνθηκαν από τα 12,5 στα 15,6 εκατ. ευρώ. Αρνητικές κατά περίπου 10 εκατ. ευρώ ήταν και οι ελεύθερες ταμειακές ροές της περιόδου, οι οποίες ωστόσο καλύφθηκαν από περίπου ισόποση αύξηση κεφαλαίου με καταβολή μετρητών. Παρά την προαναφερόμενη φετινή αύξηση κεφαλαίου από τους μετόχους, ο ορκωτός ελεγκτής επισημαίνει το ενδεχόμενο ανεπάρκειας του κεφαλαίου κίνησης μέσα στους επόμενους δώδεκα μήνες.

Κι άλλο πονγκ:

Πάντως, να σημειώσουμε ότι όποιος διάβασε το δελτίο των αποτελεσμάτων είχε αναμφίβολα μια σαφή εικόνα των προβλημάτων που παρουσίαζε η εισηγμένη (θέματα ρευστότητας, μεγάλες ζημίες που θα ήταν μεγαλύτερες αν δεν άλλαζε ο τρόπος λογιστικού χειρισμού, ζητήματα επισφαλών απαιτήσεων κ.λπ.). 

Και ξανά πονγκ:

Σε μείωση του κύκλου εργασιών της (από 112,1 το 2010 σε 90,5 εκατ. ευρώ πέρυσι) και σε ζημιογόνο αποτέλεσμα (-20,4 εκατ. έναντι -27,4 εκατ. ευρώ το 2010) υποχρεώθηκε η Τηλέτυπος, ως αποτέλεσμα της βαθιάς κρίσης που πλήττει τον κλάδο των μέσων μαζικής ενημέρωσης....Οι συγκρινόμενες ζημίες μάλιστα της Τηλέτυπος ήταν το 2011 σαφώς μεγαλύτερες από εκείνες του 2010. Απλά, η υποχώρηση των λογιστικών ζημιών οφείλεται σε αλλαγή λογιστικού χειρισμού.

Και λίγο πονγκ ακόμα:

Η βαθιά κρίση που πλήττει τον κλάδο των media δεν άφησε ανεπηρέαστη την πορεία της Τηλέτυπος (Mega Channel), η οποία το πρώτο φετινό τρίμηνο υποχρεώθηκε σε υποχώρηση κύκλου εργασιών και σε ζημιογόνο αποτέλεσμα. Συγκεκριμένα, ο κύκλος εργασιών του πρώτου φετινού τριμήνου μειώθηκε στα 25,3 εκατ. ευρώ από 36,17 εκατ. κατά την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, τα λειτουργικά αποτελέσματα (EBIT) διαμορφώθηκαν στα -3,5 εκατ. (έναντι +2,2 εκατ. ευρώ) και τα καθαρά αποτελέσματα σε -6,6 εκατ. ευρώ (έναντι κερδών 429 χιλ. ευρώ).

Συμπληρωματικό πονγκ:
Μα τι είναι πάλι αυτό το ΕΒΙΤDA τέλος πάντων; Εδώ:

Consequently, EBITDA is often used as an accounting gimmick to dress up a company's earnings. When using this metric, it's key that investors also focus on other performance measures to make sure the company is not trying to hide something with EBITDA.

Και στα ελληνικά:

Σύμφωνα με τον κ. Nικόλαο Hρ. Γεωργιάδη υπευθύνου ανάλυσης αγοράς και μετοχών του Investment Research Analysis (www.irag.gr), "οι εταιρείες που αποτελούν τους ένθερμους οπαδούς της λειτουργικής κερδοφορίας (EBITDA) είτε βρίσκονται σε ένα μεταβατικό στάδιο υψηλών επενδύσεων, προκειμένου να εμφανίσουν στο μέλλον ισχυρότερη τελική κερδοφορία (καθαρά κέρδη μετά από φόρους) είτε υποφέρουν από χρόνια προβλήματα υψηλών χρεωστικών τόκων, αρνητικών υπεραξιών και αποσβέσεων, τα οποία δεν καθίσταται εφικτό να επιλυθούν με επωφελή τρόπο στο προσιτό μέλλον". 

Και λίγο ακόμα:

Eίναι ενδεικτικό ότι το οικονομικό έτος 2000, από τις 147 εταιρείες που υπέπεσαν στην αντίληψη του διεθνούς οίκου αξιολόγησης Moody's να έχουν κηρύξει πτώχευση στις αμερικανικές αγορές, οι περισσότερες εξ αυτών αποδείχθηκε, εκ των υστέρων, ότι δανείσθηκαν κεφάλαια με κριτήριο τις επιδόσεις τους σε επίπεδο EBITDA.

ΟΚ. Καταλάβαμε. Επίλογος με καλό χιούμορ:

Εκτός πια και αν ο ΣΥΡΙΖΑ ή κάποιος άλλος θα ήθελαν να κλείσει το Μega, διότι τους δυσαρεστεί η κριτική φωνή του.  

Το ένα χέρι νίβει τ' άλλο

Πρόσεξε τώρα πώς γίνονται οι σωστές, οι παστρικές οι δουλειές:

Στο τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 12 του άρθρου πέμπτου του Ν. 3845/2010 (Α' 65), όπως αυτό προστέθηκε με την παράγραφο 6 του άρθρου 4 του Ν. 3899/2010 (Α' 212) και τροποποιήθηκε με την παράγραφο 9 του άρθρου 3 της από 31.12.2011 Π.Ν.Π. (Α' 268), όπως αυτή κυρώθηκε με το άρθρο δεύτερο του Ν. 4047/2012 (Α' 31), αντί της ημερομηνίας "1.1.2013" τίθεται η ημερομηνία "1.1.2014".

Η διάταξη αυτή αποτελεί το άρθρο 22 μίας ακόμα (ω! της εκπλήξεως) πράξης νομοθετικού περιεχομένου που εκδόθηκε την τελευταία ημέρα του 2012, υποθέτω λίγο μετά που ο πρωθυπουργός άκουσε τα κάλαντα στο γραφείο του από καμιά χορωδία βρακοφόρων. Όπως αντιλαμβάνεσαι, αγαπητέ αναγνώστη, η διατύπωση της διάταξης είναι κάπως, αχέμ, αδιαφανής: το τάδε εδάφιο του άρθρου του νόμου που προστέθηκε και τροποποιήθηκε και κυρώθηκε και μια ημερομηνία αλλάζει και πιάσταυγόκαικούρευτο.

Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να ξετυλίξουμε το κουβάρι από την αρχή. Η παράγραφος 12 του άρθρου 5 του Ν. 3845/2010 ρυθμίζει ένα διόλου ασήμαντο θεματάκι:

Επιβάλλεται ειδικός φόρος στις διαφημίσεις που προβάλλονται από την τηλεόραση. Ο συντελεστής του φόρου ορίζεται σε ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%) επί της αξίας της διαφήμισης που υπολογίζουν τα τηλεοπτικά μέσα ενημέρωσης, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.... 

(το πλήρες κείμενο εδώ, παραλείπω τη συνέχεια για λόγους συντομίας)

Η ισχύς αυτής της διάταξης επρόκειτο να αρχίσει από 1.7.2010, όπως προέβλεπε ο ίδιος νόμος στο άρθρο 7. Εντελώς στα μουλωχτά, με (μαντέψτε...) τροπολογία που προστέθηκε στον Ν. 3871/2010 (ο οποίος ψηφίστηκε στις 29.7.2010), και που την υπογράφει (μαντέψτε...) ο Γιώργος ο Παπακωνσταντίνου, η έναρξη της ισχύος της διάταξης αυτής μετατέθηκε... αναδρομικά για την 1η Οκτωβρίου 2010. Λεπτομέρεια: στην αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας δεν υπάρχει ούτε λέξη αναφορικά με την αλλαγή αυτή, καμία αιτιολόγηση, τίποτα απολύτως. Η τροπολογία αυτή τελικά προστέθηκε στον Ν. 3871 (που έχει τον τίτλο "Δημοσιονομική Διαχείριση και Ευθύνη", το αφήνω ασχολίαστο...) ως άρθρο 49-παράγραφος 5.

Στη συνέχεια, έρχεται ο νόμος 3899/2010 ("Επείγοντα μέτρα εφαρμογής του προγράμματος στήριξης της ελληνικής οικονομίας", Δεκέμβριος), ο οποίος μεταφέρει την έναρξη της ισχύος της παραπάνω διάταξης κι άλλο πιο πίσω (άρθρο 4, παρ. 6): 1η Ιανουαρίου 2012. Και πάλι η αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου δεν λέει κουβέντα σχετικά με την ρύθμιση αυτή (εδώ, σελ. 4). Και αυτόν τον νόμο, που ψηφίστηκε με τη διαδικασία του κατεπείγοντος (αλίμονο...) τον εισηγείται, ποιος άλλος, ο τότε υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου.

Διάλειμμα και ανακεφαλαίωση: έχουμε έναν ειδικό φόρο επί των τηλεοπτικών διαφημίσεων, που θεσπίζεται εν καιρώ μνημονίου, την ώρα που υποτίθεται ότι το υπουργείο Οικονομικών ψάχνει να μαζέψει έσοδα απ' όπου μπορεί. Και η εφαρμογή της διάταξης που θεσπίζει αυτόν τον φόρο έχει ήδη μετατεθεί δύο φορές, από 1.7.2010 σε 1.10.2010 και από 1.10.2010 σε 1.1.2012.

Συνεχίζουμε: Ο καιρός περνάει, ο Παπακωνσταντίνου ανασχηματίζεται, αναλαμβάνει ο Βενιζέλος, μετά η κυβέρνηση ΓΑΠ κλυδωνίζεται και αντικαθίσταται από την κυβέρνηση Παπαδήμου. Η οποία κυβέρνηση Παπαδήμου, την τελευταία μέρα του 2011 εκδίδει (μη μου πεις ότι δεν το περιμένεις:) πράξη νομοθετικού περιεχομένου, στο άρθρο 3 της οποίας κοτσάρει μια παράγραφο 9, με την οποία η επιβολή αυτού του φόρου αναβάλλεται ακόμα μία φορά, για την πρωτοχρονιά του 2013. Πριν μια βδομάδα δηλαδή. Εδώ δεν υπάρχει καν αιτιολογική έκθεση για να ψάξουμε μήπως τυχόν και αιτιολογείται με κάποιον τρόπο αυτή η (τρίτη κατά σειρά) αναβολή, ευτυχώς όμως οι πράξεις νομοθετικού περιεχομένου κάποια στιγμή έρχονται και στη Βουλή για να κυρωθούν, και η συγκεκριμένη κυρώθηκε ανήμερα του Αγίου Βαλεντίνου με τον Ν. 4047/2012. Ψάχνουμε λοιπόν την αιτιολογική έκθεση του νόμου αυτού, και τι βλέπουμε;

Τίποτα.

Όπως θα δεις εδώ (σελ. 6), και πάλι δεν υπάρχει η παραμικρή αναφορά στο γιατί η κυβέρνηση, η οποία κατά τα άλλα απαιτεί αιματηρές θυσίες από όλους για τη σωτηρία της Πατρίδος, αναβάλλει για μία ακόμα φορά τη φορολόγηση των τηλεοπτικών διαφημίσεων.

Και κάπου εδώ έχουμε ξεμπλέξει το κουβάρι, κι έχουμε φτάσει στη διάταξη της πρώτης παραγράφου της ανάρτησης, η οποία (η διάταξη, όχι η ανάρτηση...) ξαναμαναμεταθέτει την επιβολή του φόρου αυτού, από την πρωτοχρονιά του 2013 στην πρωτοχρονιά του 2014.

Έλα λοπόν τώρα να συζητήσουμε για διαφάνεια και για χρηστή δημοσιονομική διαχείριση, έλα να συζητήσουμε για το πώς θα βάλουμε όλοι πλάτη για να περάσει η χώρα τον κάβο, έλα και μίλα μου για ανάπτυξη, για νέο πολιτικό ήθος, για πολιτικούς με τεχνοκρατική αντίληψη όπως ο Παπακωνσταντίνου και για τεχνοκράτες με πολιτική αντίληψη όπως ο Παπαδήμος και ο Στουρνάρας, έλα να πούμε παραμύθια για τη διαπλοκή, μίλα μου για ανεξάρτητη ενημέρωση, για πολυφωνία, για αντικειμενικότητα, για αμεροληψία. Έλα να κουβεντιάσουμε για την εξαιρετικά επείγουσα και απρόβλεπτη ανάγκη να μην γίνει καμιά μαλακία και φορολογηθούν οι μπίζνες των τηλεοπτικών σταθμών που φροντίζουν να υπηρετούν την κοινωνία προσφέροντας το ύψιστο αγαθό της Ενημέρωσης. Φαντάζεσαι να μας βρει καμιά τέτοια συμφορά;

Μην το φαντάζεσαι. Δεν πρόκειται. Έχουν γνώση οι φύλακες.