Πράξεις αριθμολαγνείας

Ας αφήσουμε να μιλήσουν οι αριθμοί: μέσα στο έτος που διανύουμε, έχουν ήδη εκδοθεί 25 (ολογράφως: εικοσιπέντε) πράξεις νομοθετικού περιεχομένου (ΠΝΠ). Θα μου πεις, και πού είναι το πρόβλημα; Η έκδοση αυτών των πράξεων προβλέπεται από το Σύνταγμα, δεν προβλέπεται;

Ασφαλώς, προβλέπεται. Όμως υπάρχουν και κάποια πραγματάκια που πρέπει να πάρουμε υπ' όψη μας:
α) Οι πράξεις νομοθετικού περιεχομένου δεν είναι για χόρταση. Το Σύνταγμα τις προβλέπει ως εξαιρετική διαδικασία, η οποία πρέπει να ακολουθείται μόνο σε "έκτακτες περιπτώσεις εξαιρετικά επείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης", όχι ως πανάκεια για πάσα νόσο και πάσα μαλακία, και σίγουρα όχι για να διευκολύνεται η εκάστοτε κυβέρνηση όποτε τραβάει ζόρια με την κοινοβουλευτική πλειοψηφία που τη στηρίζει.
β) Η διαδικασία έκδοσης των πράξεων αυτών συνιστά υποχώρηση της θεμελιώδους αρχής της διάκρισης των εξουσιών, εξ ου και ο εξαιρετικός της χαρακτήρας. Στην ουσία, με τις πράξεις νομοθετικού περιεχομένου η εκτελεστική εξουσία μπαίνει στα χωράφια της νομοθετικής, η κυβέρνηση (με τη συνδρομή του Προέδρου της Δημοκρατίας) νομοθετεί αντί της Βουλής. Και η πραγματικότητα αυτή δεν αναιρείται από το γεγονός ότι οι πράξεις κυρώνονται από τη Βουλή εκ των υστέρων, παρά μόνο αμβλύνεται κάπως.
γ) Η συνταγματική διάταξη που προβλέπει την έκδοση των ΠΝΠ ίσχυε και πέρισυ, και πρόπερσι, και όλα τα προηγούμενα χρόνια -από το 1975 και μετά. Ωστόσο, οι φετινές 25 πράξεις νομοθετικού περιεχομένου είναι περισσότερες από όσες εκδόθηκαν αθροιστικά όλα τα χρόνια από το 2000 ως το 2011. 

Όσο λοιπόν η κυβέρνηση νομοθετεί αντί της Βουλής, η Βουλή τι κάνει; Για να δούμε. Φέτος, από την αρχή του χρόνου μέχρι αυτή τη στιγμή που μιλάμε, η Βουλή έχει ψηφίσει 62 νόμους. Συγκριτικά, πέρισυ είχε ψηφίσει 129. Ναι, θα μου πεις, αλλά φέτος είχαμε και δύο απανωτές εκλογικές αναμετρήσεις, οπότε η Βουλή έμεινε κλειστή για περίπου ένα τρίμηνο, οπότε είναι λογικό να μην έχει την ίδια παραγωγικότητα με πέρισυ.

Αυτή η παρατήρηση είναι κατ' αρχήν βάσιμη, ας εμβαθύνουμε λοιπόν λίγο περισσότερο. Από τον Ιανουάριο μέχρι τη διάλυσή της (11 Απριλίου, αν δεν απατώμαι), δηλαδή σε 3 μήνες και κάτι, η Βουλή πρόλαβε και ψήφισε 40 νόμους (περίπου 12 το μήνα, κατά μέσο όρο). Μετά έκλεισε, άνοιξε για μία ημέρα τον Μάιο, ξανάκλεισε και ξανάνοιξε στις 28 Ιουνίου. Σε αυτό το δεύτερο εξάμηνο του έτους, λοιπόν, η παρούσα σύνοδος της Βουλής έχει ψηφίσει μόλις 22 νόμους, δηλαδή λιγότερους από 4 το μήνα κατά μέσο όρο. Νομίζω ότι η ποσοτική διαφορά είναι εύγλωττη.

Από την άλλη, για το Κοινοβούλιο μιλάμε, όχι για κανένα μπακάλικο, θα μπορούσε να πει κανείς ότι η ποσοτική ανάλυση είναι κάπως αυστηρή διότι ουκ εν τω πολλώ το ευ. Ας εμβαθύνουμε λοιπόν λιγάκι ακόμα: ας δούμε όχι μόνο πόσους νόμους έχει ψηφίσει η παρούσα Βουλή, αλλά και τι είδους νόμους.

Λοιπόν, από τα 22 νομοθετήματα που έχουν ψηφιστεί από τα τέλη Ιουνίου και μέχρι σήμερα, τα 9 κυρώνουν πράξεις νομοθετικού περιεχομένου. Άλλα 6 κυρώνουν διεθνείς συμφωνίες ή διμερείς συμβάσεις με βάση το άρθρο 28 του Συντάγματος, κι άλλο ένα ενσωματώνει την κοινοτική οδηγία 2010/41 στο ελληνικό δίκαιο (όπου "ενσωματώνει" διάβαζε: "μεταφράζει"). Με άλλα λόγια, στις 16 από τις 22 περιπτώσεις η Βουλή ουσιαστικά δεν νομοθετεί, παρά διεκπεραιώνει τη δουλειά άλλων οργάνων. Από τους 6 νόμους που απομένουν, οι δύο αποτελούν συμπιλήματα τροποποιήσεων υφιστάμενης νομοθεσίας που αφορά μια σειρά από θέματα, από τη μείωση των μισθωμάτων του Δημοσίου μέχρι την ίδρυση... πλωτού μουσείου, το ένα, ενώ το άλλο προσπαθεί να κάνει τις διαδικασίες του φαστ τρακ ακόμα φαστρακότερες©. Άλλος ένας τροποποιεί ορισμένες διατάξεις του νόμου για τα ΑΕΙ, για τον οποίο τόση κουβέντα έχει γίνει. Εύφημος μνεία αξίζει στον νόμο 4077, ο οποίος αποτελούνταν από ένα άρθρο (που μετέθετε την έναρξη εφαρμογής κάποιων διατάξεων του νόμου για τη δίκαιη δίκη για αργότερα), όπου ο ατρόμητος Γιάννης Ιωαννίδης κόλλησε μια τροπολογία του ποδαριού για να επιτρέψει στις ΠΑΕ να ξεκινήσουν το πρωτάθλημα χωρίς να έχουν ακόμη φορολογική ενημερότητα.

Όπως θα έχεις καταλάβει, αγαπητέ αναγνώστη, αν δεν έχεις χάσει το μέτρημα, η παρούσα Βουλή ουσιαστικά έχει ψηφίσει δύο πράγματα: το μεσοπρόθεσμο και τον προϋπολογισμό. Δηλαδή δύο νομοθετήματα που, αν δεν ψηφίζονταν, θα έπεφτε η κυβέρνηση -και θυμόμαστε ελπίζω όλοι με ποιες υπέροχες διαδικασίες και με πόσα παρατράγουδα ψηφίστηκαν.

Ένα εξάμηνο δεν είναι μικρό χρονικό διάστημα. Στη ζωή μιας Βουλής και μιας κυβέρνησης αποτελεί το ένα όγδοο του μέγιστου συνταγματικά επιτρεπτού χρόνου -κι αν λάβουμε υπ' όψη μας την πιο πρόσφατη εμπειρία, το κλάσμα μεγαλώνει στο ένα πέμπτο ή το ένα τέταρτο. Σε αυτό το εξάμηνο λοιπόν έχουμε μια Βουλή που δεν νομοθετεί και μια κυβέρνηση που δεν συνεδριάζει (πόσες φορές έχει συνέλθει το υπουργικό συμβούλιο;), και βασικά το μαγαζί δουλεύει με πράξεις νομοθετικού περιεχομένου, "προσωπικές εντολές" Σαμαρά και φετφάδες του Στουρνάρα. Του ίδιου Στουρνάρα, ας μην ξεχνάμε, που δεν θέλει τη Βουλή να ανακατεύεται πολύ με τις αποκρατικοποιήσεις, γιατί λέει θα δυσαρεστηθούν οι επενδυτές, και που δίνει οδηγίες στη ΔΕΗ να αγνοεί τις αποφάσεις της (κατά τα λοιπά) ανεξάρτητης Δικαιοσύνης -ενώ άλλοι συνάδελφοί του στην κυβέρνηση σπεύδουν να εφαρμόσουν αποφάσεις που δεν έχουν ακόμη εκδοθεί. Κι ενώ συμβαίνουν αυτά τα θαυμαστά, στα τρέντυ διαδικτυακά μέσα αρχίζουν και ξεπετάγονται φωνούλες που μας διαβεβαιώνουν ότι υπάρχουν και αγαθά πραξικοπήματα, ενώ στο Βήμα (της αστικής σοβαρότητας και του συνταγματικού τόξου) ο κύριος Μαλούχος οδύρεται για τη Δημοκρατία που έχει μπει στο φέρετρο και προτείνει να τη βγάλουμε απ' το φέρετρο και να τη βάλουμε στο γύψο (με άλλα λόγια, να κηρυχτεί η χώρα σε κατάσταση πολιορκίας, ό,τι κοντινότερο σε πραξικόπημα προβλέπει το ίδιο το Σύνταγμα δηλαδή, μόνο χωρίς τα τανκς -δεν μας φτάνανε οι θεσμικοί συνταγματολόγοι, πλακώσανε κι οι κομπογιαννίτες).

Λοιπόν, να με συμπαθάτε, αλλά θα το πω: ζούμε σε μια κατάσταση παρατεταμένης συνταγματικής εκτροπής, και είναι καιρός να το αναγνωρίσουμε. Όλες οι ασφαλιστικές δικλείδες που προβλέπονται από τον καταστατικό χάρτη της χώρας προκειμένου να λειτουργεί ομαλά το πολίτευμα έχουν με τον ένα ή με τον άλλον τρόπο αδρανοποιηθεί ή αποδυναμωθεί, από τη διάκριση των εξουσιών έχει απομείνει μόνο το κέλυφος, η Δικαιοσύνη είναι σαν να μην υπάρχει -όλο αυτό το πράγμα μπορεί να λέγεται ακόμα Δημοκρατία και συντεταγμένο Κράτος δικαίου μόνο κατ' ευφημισμό.

Δεν είναι ότι η λειτουργία των θεσμών υπήρξε ποτέ υποδειγματική στη χώρα μας (τουλάχιστον όσα χρόνια θυμάμαι εγώ), αλλά εδώ έχουμε μια σοβαρή κλιμάκωση της κατάστασης -την οποία, όσο την περνάμε στα ψιλά τόσο τη συνηθίζουμε, κι όσο τη συνηθίζουμε τόσο υπάρχει κίνδυνος να παγιωθεί. Σιγά-σιγά η χώρα μετατρέπεται σε χαλιφάτο, με χαλίφη το Σαμαρά και με τον Στουρνάρα σε ρόλο βεζύρη. Κι επειδή εγώ δεν το θυμάμαι, θα ήθελα να μου απαντήσει κάποιος: πότε ακριβώς αποφασίσαμε ότι θέλουμε κάτι τέτοιο;