Σκόρπια

Ελλείψει καλύτερης τακτικής, οι Ευρωπαίοι πολιτικοί και οι εκπρόσωποι των οργανισμών που συναποτελούν την τρόικα μοιράζονται τους ρόλους του καλού μπάτσου και του κακού μπάτσου, όπως τους έχουν καθιερώσει οι πιο κλισεδιάρικες χολυγουντιανές παραγωγές. Θα την πάρουμε την πέμπτη δόση/δεν θα την πάρουμε, το ελληνικό χρέος είναι/δεν είναι βιώσιμο, η αναδιάρθρωση είναι αναγκαία/αναπόφευκτη/καταστροφική, αναλόγως του ποιος μιλάει κάθε φορά και σε ποιον απευθύνεται.

******

Θα μου πείτε, λογικό δεν είναι να υπάρχει διάσταση απόψεων; Σύνθετο το πρόβλημα, εύκολες λύσεις δεν υπάρχουν, τι το περίεργο; Όχι, λέω εγώ, λογικό ήταν πέρυσι, λογικό ήταν τότε που η Ευρώπη αντιμετώπιζε μια όντως πρωτοφανή κατάσταση, για την οποία δεν υπήρχαν έτοιμες οδηγίες στο μάνιουαλ της Ευρωζώνης, κι όλοι έψαχναν να βρουν μια λύση από το μηδέν. Σήμερα, μετά από έναν χρόνο μνημονίου και με τα μέτρα να μην έχουν αποδώσει ακριβώς το επιθυμητό αποτέλεσμα (για να το πούμε ευγενικά), θα έπρεπε τουλάχιστον οι σοφοί εταίροι και δανειστές μας να έχουν καταλήξει στο στοιχειώδες συμπέρασμα, αν έχουμε πάρει τον δρόμο τον σωστό, τον έστω και δύσκολο, που κάπου θα μας βγάλει, ή αν τραβάμε ολοταχώς για το βάραθρο.

******

Στο σημείο αυτό πετάγονται οι εγχώριοι απολογητές της τρόικας, της κλάσης Μανδραβέλη κι απάνω, και μας επισημαίνουν ότι δεν μπορούμε να μιλάμε για αποτυχία του μνημονίου, ότι από τα μέτρα που προβλέπει το μνημόνιο δεν έχουμε εφαρμόσει ούτε τα μισά, κι ότι έχουμε παραλείψει να υλοποιήσουμε εκείνα ακριβώς που θα έκαναν τη διαφορά και θα έδιναν νόημα στις περικοπές και τις θυσίες. Ας πούμε ότι έχουν δίκιο -κι ας θέσουμε το ερώτημα: υπάρχει καμιά εγγύηση ότι όσα δεν πετύχαμε τον πρώτο χρόνο θα τα πετύχουμε τον δεύτερο (ή τον τρίτο, ή τον νιοστό); Αν πέρυσι η κυβέρνηση είχε κάποιο λιγοστό πολιτικό κεφάλαιο να ξοδέψει και η κοινωνία είχε κάποιες ανοχές, φέτος δεν υπάρχει τίποτα: το πολιτικό προσωπικό της χώρας εχει απαξιωθεί πλήρως στο σύνολό του, και οι ανοχές της κοινωνίας μειώνονται με κάθε μαγαζί που βάζει λουκέτο, με κάθε θέση εργασίας που χάνεται, με κάθε καινούργιο χαράτσι. Εκτός πια κι αν πιστεύει κανείς σοβαρά ότι οι υστερήσεις στους στόχους και οι τρύπες του προϋπολογισμού θα μπαλωθούν με πρωτοποριακά μέτρα όπως η φορολόγηση στις γκαζόζες.

******

Συζητάμε πολύ (και σωστά) για τις ευθύνες των πολιτικών, για την ατολμία τους, την αβελτηρία τους ή την ανικανότητά τους, αλλά ξεχνάμε ότι, ακόμη κι αν η κυβέρνηση πετούσε σπίθες, ακόμη κι αν σύσσωμη η αντιπολίτευση στοιχιζόταν πίσω από τον Εθνικό Σκοπό, και πάλι θα χρειαζόταν ένας μηχανισμός δημόσιας διοίκησης ταχύτατος και εξαιρετικά αποτελεσματικός για να υλοποιηθούν τα μέτρα εντός χρονοδιαγράμματος. Και δεν απαιτείται παρά στοιχειώδης ρεαλισμός για να καταλάβουν οι δανειστές μας ότι ο μηχανισμός αυτός δεν μπορεί να φτιαχτεί μέσα σε τρία τέρμινα απλώς επειδή το θέλουμε ή επειδή πρέπει -στη χώρα όπου, αν αλλάξει μια υποπαράγραφος του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων, χρειάζεται μια ντουζίνα εγκύκλιοι μόνο και μόνο για να ενημερωθούν οι υπηρεσίες για τις νέες διατάξεις.

******

Υπάρχει βέβαια η χρυσή εφεδρεία, το Ιερό Δισκοπότηρο των αποκρατικοποιήσεων. Η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας που θα φέρει πενήντα ζεστά δις στα άδεια μας ταμεία και θα πείσει τους δανειστές μας ότι το εννοούμε, ότι θα βάλουμε το κεφάλι κάτω, θα σοβαρευτούμε, θα ανακάμψουμε. Ε, ας την πιπιλίσουμε λιγάκι ακόμα αυτήν την καραμέλα, μέχρι να λειώσει και να ησυχάσουμε. Διότι ναι μεν εμείς ξεπουλάμε, αλλά είμαστε τόσο σίγουροι ότι οι πιθανοί αγοραστές θα κάνουν ουρά για να επενδύσουν τα ωραία τους λεφτά σε μια πεθαμένη οικονομία, σε ένα κράτος που πάει με την ψυχή στο στόμα από τρίμηνο σε τρίμηνο κι από δόση σε δόση, σε ένα κράτος που κανείς δεν ξέρει αν θα υπάρχει σε έναν χρόνο και σε τι νόμισμα θα πληρώνει τις υποχρεώσεις του; Κι αν βρεθούν οι αγοραστές, είμαστε τόσο σίγουροι ότι θα πληρώσουν αυτά που εμείς υπολογίζουμε; Τι να πω, σύμβουλος επενδύσεων δεν είμαι, μπορεί να κάνω και λάθος, αλλά μου φαίνεται πιο πιθανό να αρχίσει να βρέχει διακοσάευρα παρά να πετύχει τούτο το σχέδιο.

******

Και τι θα γίνει όταν το "φιλόδοξο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων" αρχίσει να χάνει σε φιλοδοξία; Αν αποτύχει; Αν αυτό είναι το plan B ενός plan A που ήδη πνέει τα λοίσθια, τότε τι; Υπάρχει και plan C, ή μήπως θα αρχίσουμε να πετάμε τους συνταξιούχους στη θάλασσα για να μειωθούν οι δαπάνες; Είναι δυνατόν να συζητιέται σοβαρά ότι μπορεί να μην πάρουμε την πέμπτη δόση των 110 δις, αλλά να πάρουμε καινούργιο δάνειο των 65 δις; Υπάρχει καμία λογική στο πώς αντιμετωπίζεται αυτή η κατάσταση σε διεθνές πλέον επίπεδο, ή απλώς πετάμε τη μπίλια κι όπου κάτσει;

******

Επιμένουν πολλοί καλοπροαίρετοι άνθρωποι στην άποψη ότι πρέπει να σταματήσουμε να ασχολούμαστε με τους απ' έξω και να κοιτάξουμε τι κάνουμε εμείς. Δεν διαφωνώ. Παράλληλα όμως πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι η ελληνική κρίση δεν είναι στενά ελληνικό πρόβλημα, δεν οφείλεται μόνο σε ελληνικές ιδιαιτερότητες, στην ψυχοσύνθεση της φυλής και στις πολλές μέρες διακοπές που απολαμβάνουμε οι Έλληνες, που λέει κι η κυρά-Άγγελα, αλλά μαρτυρά την ύπαρξη σοβαρών δομικών προβλημάτων στη λογική και τη λειτουργία της Ευρωζώνης -κι επομένως μπορεί να επιλυθεί μόνο σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ότι αυτή τη στιγμή η Ευρώπη κυνηγάει την ουρά της και παίζει με τη φωτιά, ότι υπάρχει ένα τρομακτικό έλλειμμα ηγεσίας, που μαζί με το έλλειμμα οράματος και προοπτικής και το δημοκρατικό έλλειμμα δημιουργούν ένα μείγμα πιο εκρηκτικό και επικίνδυνο από τα χρέη όλων των χωρών της περιφέρειας μαζί.

(εικόνα από τον Antista/Chef)

.