19 Οκτωβρίου 2010

Όλα στο φως

Αν μη τι άλλο, σε τούτη τη χώρα που μας έλαχε να ζούμε δεν βαριόμαστε ποτέ. Κάθε μέρα, κάποιου κυβερνητικού παράγοντα η γκλάβα θα κατεβάσει μία τουλάχιστον καλή ιδέα για να διασκεδάζει το πόπολο.

Η καλή ιδέα της ημέρας είναι η δημοσίευση στο διαδίκτυο των καταλόγων των φορολογουμένων με τα αντίστοιχα εισοδήματα που δηλώνουμε. Μάλιστα. Και με ποιο σκοπό; Γιατί, λέει ο κύριος γενικός γραμματέας πληροφοριακών συστημάτων, το εν λόγω μέτρο θα ασκήσει κοινωνική πίεση για τη δήλωση όλων των εισοδημάτων των φορολογούμενων, έτσι ώστε κάποιοι που έχουν πολυτελή αυτοκίνητα και βίλες να έχουν και την αντίστοιχη φορολόγηση.

Δηλαδή, αν αντιλαμβάνομαι καλώς το σκεπτικόν του κυρίου γενικού, το πρόβλημα της φοροδιαφυγής δεν λύνεται διότι λείπει η κοινωνική πίεση, κι όχι διότι το (#λογοκρισία#) το Δημόσιο αδυνατεί α) να ελέγξει την ειλικρίνεια των φορολογουμένων και β) να εισπράξει τους ανάλογους φόρους.

Δηλαδή, το πρόβλημα θα λυθεί όταν, λέω τώρα ένα παράδειγμα, θα μπορώ εγώ να μπω στο διαδίκτυο και να δω ότι ο Βάγγος της κυρά-Θοδόσαινας που μένει στο ρετιρέ και που ξημεροβραδιάζεται στον καφενέ και προσκυνάει τρις εβδομαδιαίως στα μπουζούκια δηλώνει εισόδημα μόλις 8.600 ετησίως, κι επομένως πού τα βρίσκει τα λεφτά για τις γαρδένιες; Εεεεε;

Και πώς ακριβώς θα λειτουργήσει η κοινωνική πίεση; Θα πηγαίνω εγώ στον Βάγγο με την εκτύπωση από το σάιτ της Γ.Γ. Πληροφοριακών Συστημάτων στο χέρι και θα του λέω "φτου σου ρε κερατά φοροφυγά"; Εκτός πια κι αν αγχωθεί ο Βάγγος προκαταβολικά μπροστά στην αναμενόμενη λαϊκή κατακραυγή και, προκειμένου να μην έχει μούτρα να κυκλοφορήσει στη γειτονιά, αρχίσει να δηλώνει οικειοθελώς τα κρυφά του εισοδήματα.

Βρε λες; Όχι, να πω τη μαύρη αλήθεια μου, δεν το βλέπω.

Και μη μου πει κανείς ότι το μέτρο εφαρμόζεται με επιτυχία στη Φινλανδία ή το Γουισκόνσιν και άρα γιατί όχι κι εδώ, διότι αυτό δεν είναι επιχείρημα. Εν προκειμένω, η κυβέρνηση φέρεται να έχει αποφασίσει την εφαρμογή ενός μέτρου που, πέρα από τις όσες ενστάσεις εγείρει σχετικά με την προστασία των προσωπικών δεδομένων, φαίνεται να μην έχει και καμία σαφή στόχευση. Διότι, αν υποθέσουμε ότι οι κρατικοί ελεγκτικοί μηχανισμοί δεν μπορούν να εντοπίσουν από μόνοι τους ποιοι έχουν τα πολυτελή αυτοκίνητα και τις βίλες, ώστε να τους ελέγξουν εξονυχιστικά και να τους φορολογήσουν αναλόγως, είναι αστείο να νομίζει κανείς ότι θα μπορούν να το κάνουν κατόπιν καταγγελίας του τύπου "ο γείτονας αγόρασε Μερτσεντέ που κάνει πενήντα χιλιάρικα". Με άλλα λόγια, αν δεν μπορεί η Εφορία να βρει τα ύποπτα σημεία στα δεδομένα που έχει ήδη στα χέρια της, είναι αστείο να νομίζουμε ότι θα μπορεί να τα βρει ο ψιλικατζής της γειτονιάς.

Συμπέρασμα; Επικοινωνιακή σαπουνόφουσκα. Άλλη μία. Μόνο που ετούτη εδώ θα έχει και μια εσάνς από "νέες τεχνολογίες"...


.

19 σχόλια:

  1. Εκτός από το "πτύειν"..
    ...πίσσα και πούπουλα, επιτρέπεται;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. λολ, πόσο δίκιο έχεις.

    Α προπό, στη Φινλανδία έχουν ένα σύστημα που όλα είναι συνδεδεμένα και μηχανοργανωμένα με τρόπο ώστε ο φάκελός σου στην εφορία να είναι συνδεδεμένος με τον τραπεζικό σου λογαριασμό -end of story.
    Κι όλα τα άλλα είναι φούμαρα/

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Σωστό το κείμενο.
    Να προσθέσω ότι η όλη ιδέα, εκτός του ότι είναι αναποτελεσματική όπως γράφεις, εμπεριέχει και έμμεση παρότρυνση για ρουφιανιά...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Κροτ, αν αυτό το σύστημα το εφαρμόζαμε κι εδώ πέρα, θα αδειάζανε οι τράπεζες από χρήμα την επόμενη μέρα! Σεεντούκι και πάλι σεντούκι...

    Σπύρο, και πολύ κομψά το θέτεις.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Πες τα χρυσόστομε.

    Μια εναλλακτική περιγραφή του μέτρου θα ήταν: "Πώς το ελληνικό κράτος βαφτίζει ως web 2.0 την ανεπάρκειά του να λειτουργήσει ως κράτος."

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Κι εμείς παραπονιόμασταν ότι τα παιδιά δεν είχαν ιδέες... Ωστόσο, είναι τρομακτικό το πώς μπορούν να προτείνουν δημοσίως λύσεις αυτού του είδους. Και για να πω τη γνώμη μου μάλλον επιεική σε βρίσκω στην κριτική σου, διότι:
    1. το προτεινόμενο μέτρο δεν εγείρει απλώς ενστάσεις από απόψεως προστασίας προσωπικών δεδομένων (στο τέλος η μόνη επιτυχία της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων θ' απομείνει το σβήσιμο της/ του συνοδηγού σε φωτό της Τροχαίας για παραβάσεις του ΚΟΚ, για να μη βγαίνουν κι όλα τα γκομενικά στη φόρα :) - α, ναι, και τ' ότι για να παίρνεις αναλυτικό λογαριασμό από τον ΟΤΕ θα πρέπει να υπογράψει και η/ο σύζυγος).
    2. Αν υποθέσουμε ότι το μέτρο έχει κάποια ratio αυτή συνίσταται σε ένα κατάπτυστο χαφιεδισμό. Αν μας αρέσει ως φιλοσοφία διαπαιδαγώγησης και κοινωνικής συμπεριφοράς πάω πάσο...
    Πολύ καλά τα λες όμως ως προς την έλλειψη στόχευσης...
    Πλην όμως, πώς να περιμένουμε κάτι καλύτερο, όταν τα τελευταία κάμποσα χρόνια οι αιτιολογικές εκθέσεις κάθε διάταξης νόμου περιορίζονται σε περιγραφή της (για να μην πω απλή αντιγραφή της διάταξης). Πάμε πίσω στις νομοτεχνικές παθογένειες του προηγούμενου ποστ.

    ΥΓ: Έλεος πια με το φινλανδικό μοντέλο. Ας πάει κανείς στη Φινλανδία κι ας μου πει αν υπάρχει ένα δράμι συμβατότητας μεταξύ φινλανδικής και ελληνικής κοινωνίας. Δεν υπάρχει απαραίτητα απόλυτα κι αφηρημένα "καλό", η λύση πρέπει να λαμβάνει υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του περιβάλλοντος εφαρμογής της. Elementary έ... ή μήπως όχι;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Το σκεπτικό νομίζω απευθύνεται στους μεγάλους (τύπου να οι λίστες από blog σε blog με καναλάρχες και διάσημους και εργοστασιάρχες κτλ που γιατί να χρωστούν) παρά στους μικρούς (κυρ βάγγος που γιατί δηλώνει τόσα λίγα αφού εγώ τον βλέπω.

    Δε στηρίζεται στο κάρφωμα αλλά στην κατακραυγή.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Ρογέριε, δίκιο έχεις, ωστόσο δεν ήθελα να σταθώ ιδιαίτερα στο θέμα των προσωπικών δεδομένων. Στο κάτω κάτω, αυτό θα μπορούσε να τεθεί υπό συζήτηση (και να εξεταστούν λύσεις) *αν* υπήρχε κάποια σκοπιμότητα στο μέτρο.

    Chakha-Khan, τους μεγάλους *λογικά* θα έπρεπε να μπορεί να τους εντοπίσει η εφορία κι από μόνη της. Πόσοι είναι πια αυτοί, και ποιον περιμένει η εφορία να τους καταγγείλει; Τον φροντιστή της πισίνας; Και εν πάση περιπτώσει, εμένα ως πολίτη δεν με ενδιαφέρει να τους κράξω, με ενδιαφέρει να πληρώσουν τα δέοντα στον κοινό κορβανά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Μα αγνοείτε πόσο χρήσιμη θα είναι η δημοσιοποίηση των δηλώσεων για τους κάθε είδους εκβιαστές,απαγωγείς κλπ.
    Λίγο το έχετε τον εκσυγχρονισμό του να κάθεσαι με το λαπτοπ σου και να βρίσκεις ποιων τα παιδάκια μπορείς απαγάγεις και πόσα να ζητήσεις?
    Τσ,τς...

    Σοβαρά τώρα,αυτός ο Παπακων/νου και οι γραμματείς του,πρέπει να ήταν κρυφοί θαυμαστές του Ιωαννίδη και του Παπαδόπουλου...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Ναι στην ριζοσπαστική διαφάνεια, λέω εγώ. Ειδικά των δημοσίων υπαλλήλων τα εισοδήματα πρέπει να είναι όλα στο φως. Όσοι φοβούνται, ας φοβούνται.

    Αν ρουφιάνεμα λέμε την καταγγελία στις αρμόδιες αρχές για παραβίαση του νόμου, εγώ ως αρχιρουφιάνος έχω ρουφιανέψει πάρα πολλές φορές. Μήνυση λέγεται, για όσους το πληροφορούναι σήμερα για πρώτη φορά.

    Αθ. Αναγνωστόπουλος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Την παραβίαση του νόμου Θανάση είσαι σίγουρος ότι μπορεί να την διαπιστώσει ο κάθε πολίτης, απλώς εξετάζοντας κάποια νούμερα στο διαδίκτυο και εκτιμώντας με (εκ των πραγμάτων) μπακάλικο τρόπο αν συνάδουν με τον τρόπο ζωής του γείτονα; Έχω κάποιες αμφιβολίες. Το ακριβό αυτοκίνητο π.χ. μπορεί κάποιος να το έχει αγοράσει με διακόσιες δόσεις. Και αντίστροφα, άλλος μπορεί να μένει σε ένα ταπεινό δυαράκι και μέσα να κρύβει κοσμήματα ή πίνακες αξίας εκατομμυρίων.

    Στη δεύτερη περίπτωση το μέτρο δεν προσφέρει τίποτα, στην πρώτη δεν καταλαβαίνω γιατί δεν τρέχει η εφορία από μόνη της να ελέγξει και πρέπει να διορίσει εμάς ελεγκτές.

    Και εν τέλει, η έλλειψη κοινωνικής κατακραυγής οφείλεται στην έλλειψη φορολογικής συνείδησης -με άλλα λόγια, αν η πλειοψηφία του πληθυσμού φοροδιαφεύγει ποιος να κράξει ποιον. Αλλά το πρόβλημα δεν ξεκινάει από εκεί, ξεκινάει από την αδυναμία (και συχνά την απροθυμία) του Δημοσίου να επιβάλλει τον νόμο, και δεν βλέπω πώς το εν λόγω μέτρο θα το λύσει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. "Την παραβίαση του νόμου Θανάση είσαι σίγουρος ότι μπορεί να την διαπιστώσει ο κάθε πολίτης, απλώς εξετάζοντας κάποια νούμερα στο διαδίκτυο και εκτιμώντας με (εκ των πραγμάτων) μπακάλικο τρόπο αν συνάδουν με τον τρόπο ζωής του γείτονα;"

    Όσο μπορεί να την εξετάση γράφοντας μια μήνυση για απάτη, όπου διεκτραγωδεί αυτό που στην πραγματικότητα είναι μια απλή αστικη διαφορά. Κανείς δεν του αρνείται αυτό το δικαίωμα ούτε θεωρήθηκε ποτέ "ρουφιάνεμα".

    Και φυσικά, λες και απευθύνομαι σε άπραγους ανθρώπους, ήδη υπάρχει η δυνατότητα ανώνυμης καταγγελίας στην εφορεία, όπως και σε κάθε διωκτική αρχή, και συχνότατα χρησιμοποιείται ή απειλείται. Για αυτό το "ρουφιάνεμα" πώς και δεν διέρρηξε κανείς τα ιμάτιά του;

    "Το ακριβό αυτοκίνητο π.χ. μπορεί κάποιος να το έχει αγοράσει με διακόσιες δόσεις. Και αντίστροφα, άλλος μπορεί να μένει σε ένα ταπεινό δυαράκι και μέσα να κρύβει κοσμήματα ή πίνακες αξίας εκατομμυρίων"

    Καμία διαφωνία, ας το κρίνη η εφορεία όμως.

    "στην πρώτη δεν καταλαβαίνω γιατί δεν τρέχει η εφορία από μόνη της να ελέγξει και πρέπει να διορίσει εμάς ελεγκτές"

    Για τον ίδιο λόγο που η ΥΠΠΕ δουλεύει με καταγγελίες, για τον ίδιο λόγο που η Δίωξη Ναρκωτικών δουλεύει με καταγγελίες και για τον ίδιο λόγο που, αν, ο μη γένοιτο, σου ανοίξουν το σπίτι, πρέπει να πάρης εσύ την Αστυνομία και όχι "να τρέξη από μόνη της".

    "η έλλειψη κοινωνικής κατακραυγής"

    ... οφείλεται και σε έλλειψη στοιχείων, όλοι έχουν ένα αίσθημα έως βεβαιότητα για τον γείτονα, αλλά πού τα στοιχεία; Να τα λοιπόν. Και ξαναλέω, όσοι πρέπει να φοβούνται, ας φοβούνται.

    Το φορολογικό απόρρητο δεν είναι γραμμένο σε λίθινες πλάκες. Ζητώ λοιπόν ριζοσπαστική διαφάνεια.

    "το πρόβλημα ξεκινάει από την αδυναμία (και συχνά την απροθυμία) του Δημοσίου να επιβάλλει τον νόμο, και δεν βλέπω πώς το εν λόγω μέτρο θα το λύσει."

    Μπορεί ναι, μπορεί και όχι, αυτό όμως θα κριθή στην πράξη και μέχρι τότε δεν δικαιολογείται τόση γκρίνια, και μάλιστα από σοσιαλιστάς ανθρώπους.

    Αθ. Αναγνωστόπουλος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Θανάση, επί της ουσίας θα σου απαντήσω αύριο, για την ώρα έσβησα μόνο τα δύο περισσευούμενα σχόλια. Αλλά αν με ξαναπείς σοσιαλιστή θα μαλώσουμε :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Α όχι, στον Ρογήρο αναφερόμουν ;-)

    Και κάτι άλλο:

    όλοι ξέρουμε ότι, εκτός από έλεγχο τίτλων, ο μόνος καλός τρόπος να ελέγξης ένα οφειλέτη είναι να βρης κανά μέσο εφοριακό και να σου πη τα καθέκαστα. Όλοι το κάνουν, όσο μπορούν, και όλοι θεωρούν ότι δεν κάνουν και κανένα έγκλημα, σιγά τα αίματα δηλαδή.

    Η δημοσιοποίηση των φορολογικών δηλώσεων συνεπώς έχει μια πολύ σοβαρή θετική συνέπεια: καθιστά ασφαλέστερες τις συναλλαγές. Και αυτό είναι κάτι που πρέπει να ληφθή υπόψιν στο ισοζύγιο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. Λοιπόν, επανέρχομαι:

    Ο παραλληλισμός του φοροφυγά με τον έμπορο ναρκωτικών ή τον διαρρήκτη μου φαίνεται δυσανάλογος. Ο έμπορος ναρκωτικών δεν κοινοποιεί την δράση του στη Δίωξη, αντίθετα ο φοροφυγάς υποβάλλει δήλωση στην εφορία. Ανακριβή δήλωση, έστω, η εφορία όμως έχει καθήκον όχι απλώς να την παραλάβει αλλά να την ελέγξει και να εντοπίσει αν υπάρχει απόκρυψη εισοδημάτων ή όχι. Και δεν έχει μόνο καθήκον, έχει και τα μέσα: έχει περιουσιολόγιο (ή θα έπρεπε να έχει -δύο φορές μέσα σε οκτώ χρόνια υποβάλλαμε όλοι Ε9 για να φτιαχτεί), έχει ή θα έπρεπε να έχει πρόσβαση στα μητρώα του Μεταφορών με τα αυτοκίνητα κλπ. Δεν της φτάνουν αυτά; Ας συζητήσουμε τι άλλο χρειάζεται, π.χ., ας κοινοποιούνται από τις τράπεζες οι συμβάσεις δανείων (αλλά αυτό δεν νομίζω να το θέλει κανείς, ε;...). Και επιτέλους, ας εφαρμοστεί κι ας επεκταθεί αυτό το ρημάδι το πόθεν έσχες.

    Τι απ' όλα αυτά μπορεί να κάνει ο απλός πολίτης; Τίποτα. Εγώ μπορεί να βλέπω τον γείτονα που δηλώνει ξερωγώ υπάλληλος να οδηγεί πανάκριβο αυτοκίνητο, π.χ., αλλά δεν μπορώ να ξέρω αν είναι καν δικό του. Στις κραυγαλέες περιπτώσεις, όπως σωστά επισημαίνεις, υπάρχει δυνατότητα καταγγελίας ούτως ή άλλως. Στις υπόλοιπες, η ιδέα που υποβάλλει το μέτρο είναι πάνω κάτω ότι η εφορία δεν μπορεί να κάνει σωστούς ελέγχους, οπότε πετάει το μπαλάκι στους πολίτες. Οι οποίοι θα κάνουν τι ακριβώς; Θα παρακολουθούν αν ο γείτονας φοράει ακριβά ρούχα, αν βγαίνει συχνά έξω για φαγητό, αν πηγαίνει τριήμερα στην Αράχωβα και διακοπές στη Μύκονο;

    Σου λέω πιο πάνω ότι "το ακριβό αυτοκίνητο μπορεί να το έχει αγοράσει ο άλλος με διακόσιες δόσεις" και μου λες "καμία αντίρρηση, ας το κρίνει η εφορία". Ε, ας το κρίνει. Ότι το έχει το αυτοκίνητο το ΞΕΡΕΙ, ή μπορεί να το μάθει, και χωρίς καταγγελία. Γιατί πιστεύεις ότι οι έλεγχοι που δεν γίνονται αυτεπαγγέλτως όπως θα έπρεπε θα γίνονται αποτελεσματικότερα κατόπιν καταγγελίας;

    Σε ένα πράγμα συμφωνούμε, ότι το φορολογικό απόρρητο δεν είναι γραμμένο στην πέτρα. Πράγματι, σήμερα υπάρχει, αύριο αν κρίνουμε ότι δεν μας χρειάζεται ας το καταργήσουμε. Αλλά να ξέρουμε με ποιο σκοπό, έτσι; Δεν θα είχα αντίρρηση, π.χ., να δημοσιεύονται τα στοιχεία όσων έχουν μεγάλες ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο -μόνο που φοβάμαι ότι το ίδιο το Δημόσιο δεν θέλει να το κάνει, διότι τότε θα πρέπει και να εξηγήσει γιατί δεν μεριμνά για την είσπραξή τους.
    Βγαίνει ας πούμε ο κ. Καπελέρης και λέει, έχουν βεβαιωθεί φέτος πρόστιμα 3,2 δις ευρώ. Πες μας και πόσα έχουν εισπραχθεί αγαπητέ μου, τι να τα κάνω που βεβαιώθηκαν άμα δεν μπαίνει χρήμα στον κουμπαρά;

    Τέλος, όσον αφορά το ρουφιάνεμα: προσωπικά δεν θα χαρακτήριζα έτσι την καταγγελία αυτή καθεαυτή, όμως η ιδέα ότι (για να φτάσουμε στην καταγγελία) θα πρέπει να κατασκοπεύουμε τον γείτονα για να δούμε αν ο τρόπος ζωής του συνάδει με τα δηλωθέντα εισοδήματά του ή όχι, ε, αυτό όσο νά 'ναι μου θυμίζει κάτι από Μπρεχτ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. Κάποια μλκία γίνεται με το blogger και δείχνει ότι δεν πήρε το σχόλιο, ενώ το έχει πάρει...

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Ενστάσεις και ισχυρισμοί
κατατίθενται μόνον εγγράφως
(Χασοδίκειος Πολιτική Δικονομία, άρθρον 228)